Intellectual property rights and human rights

Przedmiotem wykładu są zagadnienia wzajemnych relacji między prawami własności intelektualnej (objętymi gwarancjami ochrony własności jako prawa podstawowego) a innymi prawami i wolnościami podstawowymi, m.in. swobodą wypowiedzi, swobodą działalności gospodarczej, prawem do ochrony zdrowia czy prawem do prywatności. W trakcie wykładu powyższa problematyka przybliżona zostanie na tle orzecznictwa zagranicznego i krajowego, a także orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości UE.

W trakcie wykładu przybliżone zostaną zagadnienia wzajemnych relacji między prawami własności intelektualnej, wpisującymi się w pojęcie własności jako prawa podstawowego, a innymi prawami i wolnościami podstawowymi, m.in. swobodą wypowiedzi, swobodą działalności gospodarczej, prawem do ochrony zdrowia czy prawem do prywatności. Zagadnienie powyższych relacji nabrało istotnego znaczenia w ostatnich latach. Stanowi ono zarazem przedmiot istotnych kontrowersji, które zaznaczają się zwłaszcza w odniesieniu do kwestii zakresu, w jakim podstawowe prawa i wolności stanowić mogą punkt odniesienia w toku wykładni i stosowania norm prawa własności intelektualnej. Niewątpliwą okolicznością dodatkowo wzmagającą te napięcia jest ogromny rozwój technologiczny, który w zasadniczy sposób zmienił sposoby eksploatacji dóbr własności intelektualnej, zwłaszcza w środowisku cyfrowym. Okoliczność ta dodatkowo skłania do poszukiwania rozwiązania napięć powstających w związku z eksploatacją dóbr niematerialnych właśnie w próbie spojrzenia na cywilnoprawne konstrukcje z dziedziny własności intelektualnej z perspektywy norm gwarantujących ochronę praw i wolności podstawowych. W trakcie wykładu powyższa problematyka przybliżona zostanie na tle orzecznictwa zagranicznego i krajowego, a także orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości UE.

Zakresem wykładu objęte są następujące zagadnienia:

1. Prawa własności intelektualnej a gwarancje ochrony własności jako prawa podstawowego

2. Prawa własności intelektualnej a swoboda wypowiedzi i informacji

3. Prawa własności intelektualnej a swoboda działalności gospodarczej

4. Prawa własności intelektualnej a prawo do ochrony zdrowia

5. Twórczość artystyczna a prawo do prywatności

6. Ochrona wiedzy tradycyjnej a ochrona własności intelektualnej – spojrzenie z perspektywy praw człowieka

7. Środki ochrony praw własności intelektualnej a prawa i wolności podstawowe

Orzecznictwo i artykuły naukowe polecane uczestnikom przed każdym wykładem.

Rekomendowana literatura:

1. K. Szczepanowska-Kozłowska, W poszukiwaniu równowagi między prawami własności intelektualnej a swobodą wypowiedzi (w:) Opus auctorem laudat. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Monice Czajkowskiej-Dąbrowskiej, Warszawa 2019, s. 671 i n.

2. Ł. Żelechowski, Zgłoszenie znaku towarowego jako źródło własności w rozumieniu artykułu 1 Protokołu nr 1 do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka – glosa do wyroku Wielkiej Izby ETPCz z dnia 11.01.2007 r. w sprawie Anheuser-Busch Inc. przeciwko Portugalii, „Europejski Przegląd Sądowy” 4/2008, s. 47-54

3. P. Niezgódka, O swobodzie wypowiedzi w kontekście ograniczeń wyłączności autorskiej (w:) Opus auctorem laudat. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Monice Czajkowskiej-Dąbrowskiej, Warszawa 2019, s. 178 i n.

4. R. Skubisz, Roszczenie o udzielenie informacji na podstawie art. 80 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ocena w świetle art. 45 Konstytucji i art. 47 Karty praw podstawowych (w:) Opus auctorem laudat. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Monice Czajkowskiej-Dąbrowskiej, Warszawa 2019, s. 216 i n.

Rekomendowana literatura w j. angielskim

1. Research handbook on human rights and intellectual property, red. Ch. Geiger, Cheltenham, Northampton 2015

2. G. Ghidini, Rethinking intellectual property : balancing conflicts of interests in the constitutional paradigm, Cheltenham, Northampton 2018

3. Ł. Żelechowski, Invoking freedom of expression and freedom of competition in trade mark infringement disputes: legal mechanisms for striking a balance, ERA Forum [2018] t. 19, nr 1, s. 115 i n.

4. T. Snijders, S. van DeursenThe Road Not Taken – the CJEU Sheds Light on the Role of Fundamental Rights in the European Copyright Framework – a Case Note on the Pelham, Spiegel Online and Funke Medien Decisions, IIC - International Review of Intellectual Property and Competition Law [2019], t. 50, s. 1176 i n.

5. Gabriele Spina Ali, Intellectual Property and Human Rights: A Taxonomy of Their Interactions, IIC - International Review of Intellectual Property and Competition Law [2020], t. 50, s. 441 i n.

6. J. Griffiths, L. Mcdonagh, Fundamental Rights and European Intellectual Property Law - The Case of Art 17(2) of the EU Charter August 2011; artykuł dostępny w bazie Researchgate.net; DOI: 10.4337/9781781001646.00014

Uczestnik wykładu powinien uzyskać wiedzę na temat relacji między prawami własności intelektualnej a prawami człowieka w toku wykładni i stosowania prawa oraz dostrzegać oddziaływanie problematyki praw człowieka na kształt uregulowań prawnych z zakresu własności intelektualnej.

Do zaliczenia przedmiotu wymagana jest obecność na zajęciach (dopuszczona 1 nieobecność nieusprawiedliwiona). Przedmiot zaliczany jest na ocenę na podstawie pracy zaliczeniowej złożonej po zakończeniu zajęć, przygotowanej na jeden z kilku tematów przedstawionych przez prowadzącego.

Nie przewiduje się.