Seminarium specjalizacyjne - Polskie postępowanie karne w ujęciu prawnoporównawczym

Przedmiotem seminarium specjalizacyjnego IV roku są już znane studentom instytucje prawa karnego procesowego, które wymagają głębszej analizy ze względu na ich znaczenie w systemie prawnym i zarazem ograniczone możliwości zapoznania się z nimi w ramach programu studiów III roku studiów. Równoległe miejsce zajmuje problematyka prawa karnego procesowego sensu largo wraz z zagadnieniami, które mają z nią luźniejszy, choć integralny związek systemowy. Chodzi m.in. o takie zagadnienia jak: inne procedury penalne, np. wykroczeniowe, dyscyplinarne, w stosunku do nieletnich, środki represji o charakterze penalnym unormowane w ustawach pozakarnych, np. zatrzymanie pozaprocesowe, organy ochrony prawnej w sferze prawnokarnej, ze szczególnym zwróceniem uwagi na ich kompetencje, zagadnienie styku prawa karnego z innymi dziedzinami prawa, zwłaszcza prawem administracyjnym, a w ramach tej specyficznej problematyki przedmiotem analizy jest kwestia standardów procesowych w ramach różnych reżimów odpowiedzialności. Istotnym (równoważnym) celem seminarium jest poznawanie instytucji procesowych innych państw w kontekście porównań z regulacjami polskimi oraz instytucji obrotu prawnego z zagranicą w sprawach karnych. Uznając dominację polskiego prawa karnego procesowego, proponuję spory zakres wiedzy karnoprocesowej, odnoszącej się do innych wybranych systemów prawnych. Wybór przykładów prawnoporównawczych jest konwencjonalny: prawo niemieckie, francuskie, włoskie i anglosaskie (angielskie i amerykańskie). Badania komparatystyczne obejmują materię najważniejszych instytucji karnoprocesowych, z uwzględnieniem przede wszystkim różnic prawnych na tle polskich rozwiązań procesowych. Wprawdzie współczesna komparatystyka prawnicza w zakresie dziedziny postępowanie karne ma coraz mniej powodów do eksponowania różnic, wobec widocznego w ostatnich latach trendu upodabniania się regulacji, niemniej pozostało jeszcze szereg rozwiązań, które są charakterystyczne tylko dla konkretnych porządków prawnych i te będą przedmiotem szczególnego zainteresowania. W ramach zajęć znaczący udział będzie miał system common law, co wynika z faktu ekstensywnego w ostatnich latach wpływu anglosaskiej koncepcji procesu i poszczególnych jego instytucji na proces karny typu kontynentalnego. Anglosaskie charakterystyczne właściwości postępowania karnego, zapewniające mu sprawny i funkcjonalny przebieg, pragmatyzm rozwiązań, wreszcie wzgląd na aspekty ekonomiczne, są w szerokim zakresie adaptowane do kontynentalnych systemów prawnych. Generalnie wszędzie dostrzega się konieczność ograniczania pryncypialności procedur na rzecz rozwiązań pragmatycznych i mniej kosztownych. Jest istotne, aby studenci mieli możliwość poznania instytucji postępowania karnego innych państw. Głównymi poruszanymi zagadnieniami w odniesieniu do każdego z analizowanych systemów prawnych będą: zasady ustrojowe regulujące funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych; struktura i organizacja wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych; źródła prawa karnego procesowego; zagadnienie dowodów w postępowaniu karnym; środki przymusu procesowego; podmioty postępowania karnego; przebieg postępowania karnego w zakresie najbardziej charakterystycznych rozwiązań prawnych; nadzwyczajne środki i instytucje procesowe. Wiedza komparatystyczna ma znaczenie w kontekście lepszego poznania specyfiki naszego prawa karnego procesowego. Z tą wreszcie wiedzą jest związana świadomość znaczenia szerokiego kontekstu prawnego dla zrozumienia uwarunkowań dotyczących polskiego prawa karnego procesowego, a także innych państw.Szczegółowy zakres zagadnień w ramach wyżej wskazanych przedmiotowo zagadnień, stanowiących przedmiot seminarium specjalizacyjnego będzie także wynikiem wzajemnych, bieżących uzgodnień z grupą. Ważną rolę odgrywać też będą zagadnienia spontaniczne inicjowane ze względu na ich bieżące znaczenie i aktualne zainteresowanie.

zdalnie

Seminarium specjalizacyjne jest poświęcone pogłębieniu wiedzy na temat polskiego postępowania karnego przez pryzmat porównań z innymi systemami prawnymi i konkretnymi instytucjami obcych państw.Ta wiedza jest nieodzowna dla poznania głębszej natury prawa karnego procesowego oraz uświadomienia sobie, że polski proces karny jest wkomponowany w szerszy system prawny, przez co ma swoją tożsamość i charakter. Poza tym współczesny wykształcony prawnik powinien posiadać wiedzę na temat obcych systemów prawnych.

Murzynowski A.: Istota i zasady procesu karnego, Warszawa 1994; Waltoś S.: Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2020; C. Kulesza, P. Starzyński, Postępowanie karne, Warszawa 2020; R. Koper, K. Marszał, J. Zagrodnik, K. Zgryzek, Proces karny, pod red. nauk. Jarosława Zagrodnika, Warszawa 2019; K. Dudka, H. Paluszkiewicz, Postępowania karne, Warszawa 2018;System Prawa Karnego Procesowego. Tom II. Proces karny - rozwiązania modelowe w ujęciu prawno porównawczym, red. nauk. tomu: Piotr Kruszyński, red. naczelny Piotr Hofmański, Warszawa 2014; T. Tomaszewski, Proces amerykański. Problematyka śledcza, Warszawa 1996; P. Girdwoyń, Zarys niemieckiego procesu karnego, Białystok 2006; A. Adamski, J. Bojarski, P. Chrzczonowicz, M.Filar, P. Girdwoyń, Prawo karne i wymiar sprawiedliwości państw Unii Europejskiej, Toruń 2007.

Po ukończeniu przedmiotu student:

WIEDZA:

1)dysponuje pogłębioną i poszerzoną wiedzą na temat wszystkich instytucji prawa karnego procesowego oraz wybranych zagadnień pokrewnych

2)zna system polskiego prawa karnego procesowego, jego umiejscowienie w porządku prawnym i w relacji z prawem karnym materialnym oraz z dziedzinami pokrewnymi

3)zna rozwiązania karnoprocesowe istniejące w obcych systemach prawnych

UMIEJĘTNOŚCI:

1)prawidłowo rozumie i stosuje instytucje prawa karnego procesowego zarówno polskiego, jak i obcego,

2)poddaje merytorycznej analizie wybrane regulacje, posługując się prawidłowo prawniczą terminologią

2)opracowuje wybrany temat w formie pisemnej (umie znaleźć potrzebne materiały źródłowe)

3)prezentuje na forum grupy wybrane zagadnienie, moderuje dyskusję, bierze udział w dyskusji na forum grupy

POSTAWY:

1)jest otwarty na alternatywne interpretacje przepisów

2)potrafi właściwie ocenić walory materiałów źródłowych, do których samodzielnie dociera

zaliczenie przedmiotu na ocenę. Podstawą oceny jest:

1)Kontrola obecności

2)Ocena ciągła – aktywność na zajęciach; praca w grupie; przygotowanie do zajęć

3) Praca własna studenta – prezentacja wybranego tematu, orzeczenia na forum grupy; opracowanie pisemne wybranego tematu