PSW - Directional Module - Socio-cultural education

Zagadnienia do egzaminu:

Podstawy pracy socjalnej

1. Historia pracy socjalnej w Polsce i na świecie

2. Misja, cele i wartości pracy socjalnej

3. Zasady etyczne i prawa klienta w pracy socjalnej

4. Podejście empowerment w pracy socjalnej

5. Obszary współczesnej pracy socjalnej

6. Praca socjalna na rzecz dzieci i młodzieży.

7. Metody pracy socjalnej

8. Praca socjalna z osobami uzależnionymi i ich rodzinami.

Warsztat umiejętności wychowawczych

1. Prawidłowa komunikacja jako podstawowa umiejętność wychowawcza

2. Role przyjmowane przez dzieci i ich konsekwencje

3. Wyznaczanie granic i rozwijanie samodzielności dzieci

4. Wzmacnianie, zachęcanie do współpracy i konsekwencje zachowania dzieci

5. Uczucia - rozpoznawanie i radzenie sobie z nimi

6. Rozwiązywanie problemów i konfliktów

Etyka w zawodzie pedagoga

1. Etyczny wymiar wychowania

2. Najważniejsze wyzwania moralne, przed którymi staje współczesny wychowawca

3. Antropologiczne założenia nowożytnego wychowania

4. Prawa jednostki a zobowiązania wspólnotowe w perspektywie edukacji

5. Aporie współczesnego kształcenia

6. Czy wychowawca ma prawo wychowywać?

Warsztat kompetencji interpersonalnych

1. Kompetencje interpersonalne - zakres, charakterystyka i ich rola w relacjach społecznych.

2. Komunikacja interpersonalna - cechy skutecznej komunikacji.

3. Komunikacja werbalna i niewerbalna.

4. Autoprezentacja i wystąpienia publiczne.

5. Komunikacja w grupie - dyskusja, perswazja, podejmowanie decyzji, efektywna praca w grupie.

6. Asertywność i twórcze rozwiązywanie konfliktów.

Poradnictwo społeczno-wychowawcze

1. Elementy i cele procesu poradniczego.

2. Cechy i postawy doradcy.

3. Charakterystyka różnych podejść i strategii w poradnictwie (możliwości i ograniczenia).

4. Specyfika działań poradniczych w odniesieniu do wybranego problemu/grupy odbiorców (np. problemy rodzinne, młodzież podejmująca zachowania ryzykowne, sytuacja konfliktu, osoby uzależnione).

5. Wpływ psychologii humanistycznej na współczesne poradnictwo.

6. Specyfika działań poradniczych poza instytucją, w środowisku otwartym. / Specyfika instytucjonalnych i pozainstytucjonalnych działań poradniczych.

Wprowadzenie do wiedzy o kulturze współczesnej

1. Ponowoczesna zmiana funkcji kultury : od zaspakajania potrzeb do uwodzenia.

2. Globalizacja: szanse i zagrożenia

3. Moda/ubiór jako tekst kultury współczesnej

4. Oblicza kontestacji: muzyka rockowa, prowokacja kulturowa

5. Ponowoczesna kultura konsumpcyjna jako „soma” XXI wieku

6. Starość i śmierć w kulturze ponowoczesnej

Instytucje społeczeństwa obywatelskiego

1. Rozwój idei społeczeństwa obywatelskiego oraz podstawowe pojęcia związane ze społeczeństwem obywatelskim

2. Organizacje pozarządowe jako forma społeczeństwa obywatelskiego

3. Podstawy prawne działalności organizacji pozarządowych

4. Podstawy działalności organizacji pozarządowych

5. Projekt jako podstawowa forma działań organizacji pozarządowych

Efekty

Wiedza:

1. Ma podstawową wiedzę na temat idei i zasad funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego, wie jakie są bariery w rozwijaniu społeczeństwa obywatelskiego, ma podstawową wiedzę na temat uwarunkowań postaw obywatelskich młodych Polaków

2. Ma uporządkowaną wiedzę z zakresu pracy socjalnej, zna jej historyczne i filozoficzne korzenie oraz podstawy aksjologiczne. Zna podstawowe pojęcia oraz koncepcje teoretyczne pracy socjalnej i ich zastosowanie w pracy z jednostkami, grupami i społecznościami; obszary pracy socjalnej we współczesnym społeczeństwie.

3. Posiada podstawową wiedzę na temat poradnictwa wychowawczego, jego organizacji i metod pracy, pozwalającą na zrozumienie i wyjaśnianie i przezwyciężanie problemów społeczno-pedagogicznych w różnych środowiskach wychowawczych.

4. Zna prawne podstawy funkcjonowania organizacji pozarządowych oraz wolontariatu,

5. Posiada pogłębioną wiedzę o różnych środowiskach socjalizacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem rodziny i szkoły, rozumie przemiany zachodzące w środowisku lokalnym, formalnych i nieformalnych środowiskach wychowawczych,

6. zna i wykorzystuje terminologię z zakresu wiedzy o kulturze, rozumie podstawowe pojęcia wzór kultury, relatywizm kulturowy, determinizm kulturowy, kultura narodowa.

7. zna pojęcia i procesy ważne dla relacji człowiek- kultura, rozumie kulturowe konteksty tożsamości współczesnego człowieka, ma uporządkowaną wiedzę o przemianach wartości, norm, obyczajów, wzorów

8. ma pogłębioną wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego oraz ich technik, a także uwarunkowań i zaburzeń.

9. ma podstawową wiedzę o etyce pracy wychowawczej, animacyjnej, socjalnej, rozumie zagrożenia i dylematy etyczne wynikające z pracy z m.in. osobami niedostosowanymi społecznie.

Umiejętności

1. potrafi wykorzystywać teoretyczną wiedzę o kulturze i społeczeństwie obywatelskim oraz z zakresu pracy socjalnej i poradnictwa społeczno-wychowawczego w celu analizowania, i rozwiązywania problemów edukacyjnych, wychowawczych, kulturalnych i społecznych występujących w pracy wychowawczej i animacyjnej w różnych środowiskach.

2. potrafi identyfikować zadania pracownika socjalnego i animatora kultury, potrafi prawidłowo zastosować różne metody pracy socjalnej i animacji społeczno – kulturalnej, potrafi je wykorzystać do pomocy i aktywizacji osób i grup, potrafi analizować działalność instytucji kultury i pomocy społecznej oraz badać ich efektywność.

3. potrafi analizować działalność instytucji pomocy społecznej oraz badać efektywność pracy socjalnej z perspektywy klienta i pracownika socjalnego.

4. potrafi przygotować dokumenty związane z uruchamianiem inicjatyw i organizacji społecznych, samodzielnie i w zespole tworzyć projekty działania, plany pomocy, pozyskiwać wsparcie dla organizacji aktywizujących środowisko i pomocowych.

5. posiada i wykorzystuje umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej i społecznej, potrafi porozumiewać się zarówno ze specjalistami jak i z odbiorcami działań wychowawczych i animacyjnych.

Kompetencje społeczne

1. rozumie potrzebę pogłębiania i aktualizowania wiedzy o współczesnym społeczeństwie jego kulturze i problemach społeczno-wychowawczych,

2. potrafi współdziałać w zespołach zadaniowych i zawodowych przyjmując w nich różne role, posiada kompetencje organizacyjne pozwalające profesjonalnie planować i realizować działania na rzecz osób, grup i środowiska,

3. potrafi określać priorytety w realizacji zadań społecznych i wychowawczych, działać zgodnie z etyką zawodową,

4. postrzega współczesną kulturę jako ważne środowisko wychowawcze bogate zarówno w wyzwania jak i środki dla pedagogów społecznych i animatorów kultury,

5. posiada umiejętność eksploracji i krytycznej analizy kwestii społecznych wobec których staje współczesna praca socjalna, współczesny wychowawca,

6. potrafi komunikować się z osobami i instytucjami w trudnych i konfliktowych sytuacjach przyjmuje postawę negocjatora lub mediatora pomagając znaleźć najkorzystniejsze rozwiązania.

Poprzez uczestnictwo w zajęciach studenci poznają i rozumieją:

- historyczne i filozoficzne korzenie pracy socjalnej i jej podstawy aksjologiczne

- podstawowe pojęcia oraz koncepcje teoretyczne i ich zastosowanie w pracy z jednostkami, grupami i społecznościami.

Egzamin z modułu kierunkowego odbędzie się w sesji letniej w formie pisemnej. Podczas egzaminu student otrzyma trzy arkusze z następującymi blokami tematycznymi (przedmioty składające się na moduł kierunkowy):

• Blok I – Warsztat kompetencji interpersonalnych, Warsztat umiejętności wychowawczych, Etyka w zawodzie pedagoga

• Blok II – Instytucje społeczeństwa obywatelskiego, Wprowadzenie do wiedzy o kulturze współczesnej

• Blok III - Poradnictwo społeczno-wychowawcze, Podstawy pracy socjalnej

Na każdym arkuszu umieszczone zostaną 3 pytania łączące zagadnienia z przedmiotów w ramach bloku. Spośród 3 pytań student odpowiada na 2 pytania. W sumie student musi odpowiedzieć na 6 pytań (2 pytania z bloku I, 2 pytanie z bloku II oraz 2 pytania z bloku III). Każde pytanie oceniane jest w skali 1-5, co daje możliwość zdobycia max. 30 punktów. Aby zdać egzamin, trzeba zaliczyć wszystkie trzy bloki tematyczne!

Zagadnienia do egzaminu:

Podstawy pracy socjalnej

1. Historia pracy socjalnej w Polsce i na świecie

2. Misja, cele i wartości pracy socjalnej

3. Zasady etyczne i prawa klienta w pracy socjalnej

4. Podejście empowerment w pracy socjalnej

5. Obszary współczesnej pracy socjalnej

6. Praca socjalna na rzecz dzieci i młodzieży.

7. Metody pracy socjalnej

8. Praca socjalna z osobami uzależnionymi i ich rodzinami.

Warsztat umiejętności wychowawczych

1. Prawidłowa komunikacja jako podstawowa umiejętność wychowawcza

2. Role przyjmowane przez dzieci i ich konsekwencje

3. Wyznaczanie granic i rozwijanie samodzielności dzieci

4. Wzmacnianie, zachęcanie do współpracy i konsekwencje zachowania dzieci

5. Uczucia - rozpoznawanie i radzenie sobie z nimi

6. Rozwiązywanie problemów i konfliktów

Etyka w zawodzie pedagoga

1. Etyczny wymiar wychowania

2. Najważniejsze wyzwania moralne, przed którymi staje współczesny wychowawca

3. Antropologiczne założenia nowożytnego wychowania

4. Prawa jednostki a zobowiązania wspólnotowe w perspektywie edukacji

5. Aporie współczesnego kształcenia

6. Czy wychowawca ma prawo wychowywać?

Warsztat kompetencji interpersonalnych

1. Kompetencje interpersonalne - zakres, charakterystyka i ich rola w relacjach społecznych.

2. Komunikacja interpersonalna - cechy skutecznej komunikacji.

3. Komunikacja werbalna i niewerbalna.

4. Autoprezentacja i wystąpienia publiczne.

5. Komunikacja w grupie - dyskusja, perswazja, podejmowanie decyzji, efektywna praca w grupie.

6. Asertywność i twórcze rozwiązywanie konfliktów.

Poradnictwo społeczno-wychowawcze

1. Elementy i cele procesu poradniczego.

2. Cechy i postawy doradcy.

3. Charakterystyka różnych podejść i strategii w poradnictwie (możliwości i ograniczenia).

4. Specyfika działań poradniczych w odniesieniu do wybranego problemu/grupy odbiorców (np. problemy rodzinne, młodzież podejmująca zachowania ryzykowne, sytuacja konfliktu, osoby uzależnione).

5. Wpływ psychologii humanistycznej na współczesne poradnictwo.

6. Specyfika działań poradniczych poza instytucją, w środowisku otwartym. / Specyfika instytucjonalnych i pozainstytucjonalnych działań poradniczych.

Wprowadzenie do wiedzy o kulturze współczesnej

1. Ponowoczesna zmiana funkcji kultury : od zaspakajania potrzeb do uwodzenia.

2. Globalizacja: szanse i zagrożenia

3. Moda/ubiór jako tekst kultury współczesnej

4. Oblicza kontestacji: muzyka rockowa, prowokacja kulturowa

5. Ponowoczesna kultura konsumpcyjna jako „soma” XXI wieku

6. Starość i śmierć w kulturze ponowoczesnej

Instytucje społeczeństwa obywatelskiego

1. Rozwój idei społeczeństwa obywatelskiego oraz podstawowe pojęcia związane ze społeczeństwem obywatelskim

2. Organizacje pozarządowe jako forma społeczeństwa obywatelskiego

3. Podstawy prawne działalności organizacji pozarządowych

4. Podstawy działalności organizacji pozarządowych

5. Projekt jako podstawowa forma działań organizacji pozarządowych