Edukacja początkowa dawniej i dziś

Problematyka seminarium dotyczy edukacji początkowej – w szczególności jej przeszłości i wpływu na obecny kształt.

Wychodzimy z założenia, że obecne rozwiązania, zarówno teoretyczne jak i instytucjonalne (przedszkola i szkoły podstawowe klasy I-III), mają swoje

uwarunkowania w doświadczeniach przeszłości. Wśród czynników, które staną się przedmiotem analizy są: nauczycielskie ideologie

edukacyjne, styl i metody pracy nauczyciela, charakter procesu komunikowania się nauczyciela z uczniami, monitorowanie rozwoju dzieci,

motywacja do uczenia się w opinii uczniów i nauczycieli, współpraca z rodzicami oraz kultura instytucji edukacyjnej. Celem seminarium

jest przygotowanie studentów do samodzielnego napisania pracy magisterskiej, a także wspieranie w procesie powstawania tej pracy.

Seminarium magisterskie poświęcone jest edukacji początkowej – w szczególności jej przeszłości i wpływu na obecny kształt.

Wychodzimy z założenia, że obecne rozwiązania, zarówno teoretyczne jak i instytucjonalne (przedszkola i szkoły podstawowe klasy I-III), mają swoje

uwarunkowania w doświadczeniach przeszłości. Wśród czynników, które staną się przedmiotem analizy są: nauczycielskie ideologie

edukacyjne, styl i metody pracy nauczyciela, charakter procesu komunikowania się nauczyciela z uczniami, monitorowanie rozwoju dzieci,

motywacja do uczenia się w opinii uczniów i nauczycieli, współpraca z rodzicami oraz kultura instytucji edukacyjnej.

Celem seminarium jest przygotowanie studentów do umiejętności samodzielnego formułowania wniosków i opinii na temat wychowania człowieka, a w wymiarze praktycznym – do samodzielnego napisania pracy magisterskiej.

Podczas seminarium student powinien zapoznać się z najważniejszymi zasadami przygotowania pracy magisterskiej, to jest powinien umieć sformułować i zastosować w praktyce:

1. cel i problematykę pracy magisterskiej, etapy realizacji,

2. formę i układ (strukturę) pracy,

3. sposoby wykorzystania różnych źródeł informacji dotyczących edukacji początkowej w przeszłości i obecnie,

4. metodykę badań oświatowych – teoretycznych (w tym humanistycznych! z zakresu historii wychowania) lub/i empirycznych,

5. uzasadnić wybór tematu i jego rozumienie,

6. opracować koncepcję i samodzielny plan pracy magisterskiej

7. technikę pisania i obrony pracy magisterskiej (egzaminu magisterskiego).

Proponowany zakres tematyczny prac magisterskich:

1. Klasycy pedagogiki a współczesna edukacja początkowa.

2. Adres społeczny i formy edukacji początkowej dawniej i dziś.

3. Literatura dziecięca / młodzieżowa dawniej i dziś - w kontekście społecznym, gospodarczym, wyznaniowym itd.

4. Zalecenia dydaktyczne i wychowawcze na poziomie edukacji początkowej w przeszłości i dziś.

5. Dziecko - rodzina - edukacja początkowa w komunikacji społecznej / propagandzie XX wieku (literatura, podręczniki, filmy itd.).

6. Duże miasto - małe miasto - wieś - wymiar społeczny, gospodarczy i przestrzenny wczesnej edukacji.

7. Dzieje innowacji dydaktycznych i wychowawczych na poziomie edukacji początkowej: Komeński, Pestalozzi, model szkół Bella-Lancastra, nowe wychowanie, Uniwersytet Latający, Korczak i in..

1. Earl Babbie, Podstawy badań społecznych, tłum. W. Betkiewicz, Warszawa: WN PWN, 2013.

2. Bruno Bettelheim, Cudowne i pożyteczne: o znaczeniach i wartościach baśni. t. 1 - 2, Warszawa: PIW, 1985.

3. Zofia Bogdanowicz, Zabawy dydaktyczne dla przedszkoli, Warszawa: WSiP, 2000.

4. Wanda Krzemińska, Literatura dla dzieci i młodzieży: zarys dziejów, Warszawa: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, 1963.

5. Ryszard Waksmund, Od literatury dla dzieci do literatury dziecięcej : (tematy, gatunki, konteksty), Wrocław: Wyd. UWr., 2000.

6. Wychowanie przedszkolne i edukacja wczesnoszkolna w dobie przemian, red. naukowa Marzena Chrost, Anna Królikowska, Kraków: Ignatianum, WAM, 2014.

7. Alicja Baluch, Od form prostych do arcydzieła : wykłady, prezentacje, notatki, przemyślenia o literaturze dla dzieci i młodzieży, Warszawa: Wyd. APS, 2008.

8. Maria Wróbel, Wychowanie przedszkolne w Polsce w latach 1918-1939, Wrocław: ZN im. Ossolińskich, 1967.

9. Adam Fijałkowski, Tradycja i nowatorstwo w Orbis sensualium pictus Jana Amosa Komeńskiego, Warszawa: Wyd. UW, 2012.

10. Jan Amos Komeński, Świat w obrazach rzeczy dostępnych zmysłom, wstęp i tłum. Adam Fijałkowski, Warszawa: Wyd. UW, 2015.

11. Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej, red. Stefan Wołoszyn, t. 1-3, Kielce: Strzelec, 1995-1998.

12. Dorota Klus-Stańska, Dydaktyka wobec chaosu pojęć i znaczeń, Warszawa: Żak, 2010.

13. Zapomniane/zapamiętane : dziecięce lektury czytane po latach: studia przypadków, pod red. nauk. Ewy Ihnatowicz, Warszawa: UW, 2014.

14. Bogusław Śliwerski, Szkoła na wirażu zmian politycznych: bez cenzury, Kraków: Impuls, 2012.

15. seria: Biblioteka klasyków pedagogiki, t.[1]- , Wrocław: ZN Ossolińskich, 1956 -

16. "Kwartalnik Pedagogiczny", t. 1, 1956 -

Student potrafi:

1. zaprojektować i uzasadnić samodzielnie koncepcję pracy magisterskiej,

2. wziąć udział w dyskusji podczas seminarium, umieć zaprezentować i obronić własną koncepcję pracy magisterskiej i badań, które należy przeprowadzić,

3. pracować w zespole innych uczestników seminarium – umieć uczyć na błędach innych i własnych,

4. zastosować w praktyce wiedzę z zakresu metodyki badań oświatowych,

5. przygotować plan badań związanych z realizacją tematu pracy magisterskiej,

6. samodzielnie napisać i obronić pracę magisterską.

1. Przygotowanie stanu dyskusji i badań nad wybranym obszarem edukacji na podstawie literatury przedmiotu i czasopism pedagogicznych (zaliczenie 1. semestru seminarium)

2. przygotowanie pierwszej wersji tematu i koncepcji pracy magisterskiej (zaliczenie 2. semestru seminarium).