Antropologia i architektura

fakultatywne

mieszany: w sali i zdalnie
w sali i w terenie

Projekt opiera się na ścisłej współpracy studentów i studentek IKP oraz studentów i studentek Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, którzy zajmując się wybranym problemem zagospodarowania przestrzeni miejskiej w Warszawie, w praktyce wypracowują metody współpracy pomiędzy badaczami społecznymi a projektantami.

Zadaniem studentek i studentów UW jest dokonanie szczegółowej analizy obszaru, którym się zajmują: kontekstu historycznego, społecznego, dotychczasowego zagospodarowania i użytkowania oraz wsparcie studentów PW w rozwiązaniu przedstawionych problemów w taki sposób, który najlepiej odpowiada specyfice miejsca – dyskutowanie i konsultowanie zaproponowanych przez nich projektów. Zajęcia opierają się na stworzeniu kilku zespołów badawczych, a następnie zespołów badawczo-projektowych prowadzących komplementarne badania dotyczące wybranego terenu.

Tematem tegorocznych działań będzie warszawski plac Bankowy.

Zajęcia mają charakter warsztatowy, dlatego ich planowany tryb jest nieregularny. Cały projekt będzie się odbywał w złożonym rytmie: w ramach zajęć w sali, spotkań w formie konsultacji, badań terenowych, spotkań z gośćmi-ekspertami. Standardowy czas przeznaczony na spotkania w sali to środa w godz. 16:45 – 20:00. Będziemy jednak spotykać się w ten sposób jedynie w wybrane dni, a terminy spotkań będą na bieżąco ustalane z grupą.

Projekt składa się z następujących komponentów:

1. Badania terenowe

Po wstępnym przygotowaniu teoretycznym studenci i studentki dobierają się w grupy badawcze, w których wybranymi przez siebie metodami będą prowadzić komplementarne badania dotyczące tego samego terenu – warszawskiego placu Bankowego. Metody badawcze, problemy i postępy w badaniach grupy będą omawiać na bieżąco podczas spotkań w sali i konsultacji z prowadzącymi. Wyniki badań zostaną ujęte w raportach cząstkowych oraz wykorzystane podczas interwencji końcowej tworzonej wespół w zespół z architektami.

2. Współpraca interdyscyplinarna

Kolejnym komponentem zajęć jest współpraca pomiędzy grupami: uniwersytecką i architektoniczną uwzględniająca podejmowane podczas badań zagadnienia i wypracowane wnioski. Studenci i studentki spotykają się podczas dyskusji i konsultacji, dzieląc się zdobytą wiedzą i konfrontując właściwe im perspektywy teoretyczne i badawcze.

3. Spotkania z gośćmi

Następnym założeniem projektu jest możliwość zestawiania ze sobą różnorodnych metod badania miasta i różnych podejść jego rozumienia. Spotkania z zaproszonymi gośćmi – praktykami w obszarze badań i działań miejskich – mają dać uczestnikom możliwość dyskusji i skonfrontowania własnych doświadczeń terenowych z wiedzą ekspertów.

4. Interwencja

Projekt zakończy się wspólnym działaniem podjętym przez połączoną badawczo-projektową grupę. W poprzednich latach interwencja przyjęła forma wspólnej wystawy. Forma i przebieg tegorocznego wydarzenia uzależnione są od inicjatywy uczestników oraz specyfiki zagadnień podjętych przez nich w badaniach i we współpracy.

Cele zajęć:

– Rozwijanie współpracy pomiędzy warszawskimi uczelniami oraz między jednostkami UW, które są już zaangażowane lub mogą w przyszłości włączyć się w działania w przestrzeni miejskiej.

– Rozwijanie umiejętności praktycznych studentów kierunków humanistycznych i społecznych zajmujących się badaniami empirycznymi w kierunku badań miasta oraz wdrażania wiedzy teoretycznej w procesy działań miejskich.

– Namysł teoretyczno-praktyczny nad sposobami współpracy specjalistów różnych dziedzin (szczególnie badaczy społecznych i architektów) w procesach konsultacyjno-projektowych. Próba odpowiedzi na problemy związane z aktualnym wykorzystaniem takich działań i wypracowania dobrych praktyk, które mogą wspomóc rozwijanie nowych sposobów myślenia o mieście.

Proponowana literatura może ulec zmianie ze względu na zainteresowania uczestników, kierunek i wyniki podjętych przez nich badań. Przedstawione teksty nie mają charakteru obowiązkowego, a mają stanowić wsparcie w podjętych działaniach badawczych i we współpracy. Wybrane pozycje będą omawiane na zajęciach, pozostałe stanowią literaturę dodatkową.

Marc Augé, Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, Warszawa 2012.

Badania jakościowe. Podejścia i teorie, T.1,2 red. Dariusz Jemielniak, Warszawa 2012.

Marcus Banks, Materiały wizualne w badaniach jakościowych, Warszawa 2009.

Edward Hall, Ukryty wymiar, Warszawa, 1997.

Martyn Hammersley, Paul Atkinson, Metody badań terenowych, Poznań 2010.

David Harvey, Bunt miast, Warszawa 2012.

Tim Ingold, Czasowość krajobrazu, w: Krajobrazy, red. B.Frydryczak, D.Angutek, Poznań 2014.

Bohdan Jałowiecki, Społeczne wytwarzanie przestrzeni, Warszawa 2010.

Leon Krier, Architektura wspólnoty, Gdańsk 2011.

Kulturowe studia miejskie. Wprowadzenie, red. E.Rewers, Poznań 2018

George Marcus, Użyteczność kategorii uczestnictwa w zmieniających się kontekstach badań terenowych, w: Clifford Geertz – lokalna lektura, red. D.Wolski, M.Brocki, Kraków 2003.

Charles Montgomery, Miasto szczęśliwe. Jak zmienić nasze życia zmieniając nasze miasta, Kraków 2015.

Juhani Palasma, Myśląca dłoń, Kraków 2015.

Janette Sadik-Khan, Seth Solomonow, Walka o ulice. Jak odzyskać miasto dla ludzi, Kraków 2017.

Agata Skórzyńska, Praxis i miasto. Ćwiczenia z kulturowych badań angażujących, Warszawa 2018.

Agata Stanisz, Ruchome miejsca i etnografia translokalności, „Tematy z Szewskiej” 2012.

Deyan Sudjic, Język miast, Kraków 2017.

Barbara Tedlock, Obserwowanie uczestnictwa i narodziny etnografii publicznej, w: Metody badań jakościowych T.2, red. N.Denzin, Y.Lincoln, Warszawa 2009.

Yi-Fu Tuan, Przestrzeń i miejsce, Warszawa 1987.

Florian Znaniecki, Socjologiczne podstawy ekologii ludzkiej, „Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny” 1938.

Po zakończeniu warsztatu studentka lub student powinni znać i rozumieć:

K_W04 w zaawansowanym stopniu wybrane metodologie nauk o kulturze, strategie poznawcze i stosowane metody badawcze

K_W08 metody analizy oraz interpretacji praktyk i tekstów kultury

umieć:

K_U01 wykorzystać posiadaną wiedzę, by samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować, integrować informacje z różnorodnych źródeł i wykorzystywać je w samodzielnych projektach badawczych

K_U04 wykorzystywać metodologię badawczą oraz narzędzia (także cyfrowe) nauk humanistycznych oraz prezentować i syntetyzować uzyskane tymi metodami dane

K_U09 inicjować i prowadzić badawcze prace zespołowe; współdziałać w zespole z innymi osobami; organizować pracę indywidualną i zespołową

a nawet być gotowi do:

K_K01 krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści

K_K07 angażowania się w prace zespołowe ze świadomością wagi wspólnego działania i etyczną odpowiedzialnością

Na finalną ocenę składa się:

– Przygotowanie do zajęć i aktywne uczestnictwo w całym procesie badawczo-projektowym.

– Przeprowadzenie badań terenowych; sporządzenie i przedstawienie podsumowania badań.

– Współpraca przy organizacji interwencji końcowej.

– Obecność na zajęciach. Każdy uczestnik może opuścić 20% zajęć w sali bez konsekwencji. Każde kolejne 10% nieusprawiedliwionych nieobecności powoduje obniżenie oceny końcowej o jeden stopień.

nie