(eng) Kultura żydowska w Polsce

ogólnouniwersyteckie

w sali

Przedmiotem kursu jest dziedzictwo Żydów polskich – ich losy, historia działalności na terenie Polski, relacje z ludnością polską oraz spuścizna duchowa i materialna. Zostaną także podjęte następujące tematy: wizerunek Żydów w polskojęzycznych tekstach kultury, sposoby upamiętniania wydarzeń historycznych z ich udziałem oraz popularyzowanie kultury żydowskiej we współczesnej Polsce.

Celem kursu jest zaznajomienie studentów cudzoziemskich z działalnością Żydów na terenie Polski i ich wpływem na wybrane obszary kultury polskiej. Uczestnicy zajęć będą mieli okazję poznać najważniejsze wydarzenia z historii polsko-żydowskiej i dowiedzieć się, dlaczego tematyka kultury żydowskiej odgrywa tak znaczącą rolę w rozumieniu i interpretacji wielu wydarzeń historycznych i zjawisk kultury polskiej. Zostaną im również przedstawione: osiągnięcia znanych artystów i osobistości pochodzenia żydowskiego, teksty dotyczące problematyki żydowskiej oraz organizacje, których celem jest dbanie o pamięć o Żydach i promowanie ich kultury.

Zajęcia będą miały formę konwersatorium i wykładu. Prezentacja tematu przez prowadzącego będzie miała formę prezentacji materiałów wizualnych i audiowizualnych opatrzonych komentarzem ustnym. Częścią każdego spotkania będzie dyskusja z udziałem studentów.

Wszyscy studenci mają dostęp do platformy Kampus UW, na której będą zamieszczanie prezentacje i materiały i informacje o aktualnych wydarzeniach związanych z kulturą żydowską w Polsce. Również na platformie Kampus UW studenci zamieszczą dwie prace domowe, które są częścią oceny końcowej.

1. Wprowadzenie do tematyki zajęć i ich organizacja.

2. Judaizm: symbole, obrzędy, tradycje.

3. Relacje polsko-żydowskie od XIII do XIX wieku.

4. Relacje polsko-żydowskie w XX i XXI wieku.

5. Holocaust i miejsca pamięci, część I.

6. Holocaust i miejsca pamięci część II.

7. Dzielnice żydowskie i miasta kojarzone z kulturą żydowską.

8. Artyści żydowskiego pochodzenia.

9. Nobliści polsko-żydowscy.

10. Wizerunek Żyda w literaturze polskiej.

11. Kultura i historia Żydów w polskim filmie.

12. Motywy żydowskie w muzyce i malarstwie.

13. Instytucje promujące kulturę żydowską. Kultywowanie kultury żydowskiej.

14. Podsumowanie i powtórzenie.

Burchard P., Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce, Warszawa 1990.

Jewish space in contemporary Poland, eds. E. Lehrer, M. Meng, K. Migalska, Cracow 1990.

Poland and Polin: new interpretations in Polish-Jewish studies, eds. I. Grudzińska-Gross, I. Nawrocki, Frankfurt am Mein 2016.

Poles & Jews: history – culture – education, eds. M. Misztal, P. Trojański, Cracow 2011.

Pytasz M., Żydzi w Polsce, w: Kultura polska. Silva rerum, red. R. Cudak, J. Tambor, Katowice 2002, s. 243–273.

The Jews in Poland, ed. A. K. Paluch, vol. 1–2, Cracow 1992.

1.000 years of Jewish life in Poland: a timeline: https://www.taubephilanthropies.org/sites/default/files/pdf/2019-11/Timeline_1000years.pdf.

wybrane teksty zamieszczone na stronach internetowych, m.in. www.sztetl.org.pl, www.culture.pl, www.time.com, www.facinghistory.org.

fragmenty wybranych tekstów literackich i filmów, wybrane utwory muzyczne i obrazy.

Po odbyciu kursu student będzie:

− znać najważniejsze fakty z historii Żydów polskich,

− potrafić wymienić miasta i dzielnice, w których najczęściej osiedlali się Żydzi,

− znać najważniejsze miejsca pamięci, pomniki i inne formy upamiętniania wydarzeń historycznych z udziałem Żydów w Polsce,

− wiedzieć, jak wyglądały i kształtowały się relacje między Żydami a Polakami,

− znać najsłynniejszych twórców polsko-żydowskich,

− wiedzieć, w jaki sposób jest upamiętniana historia i kultura żydowska we współczesnej Polsce.

20% – aktywna obecność na zajęciach (dozwolone dwie nieobecności)

40% – zadania i prace domowe (łącznie 2 w trakcie całego kursu)

40% – esej zaliczeniowy (w języku angielskim lub polskim)