Gramatyka opisowa języka czeskiego (2)

obowiązkowe

1. Znajomość języka czeskiego pozwalającego zrozumieć zarówno informacje podawane na wykładzie, jak i zawarte w literaturze przedmiotu.

2. Wiedza oraz umiejętności nabyte podczas innych przedmiotów językoznawczych.

3. Wiedza oraz umiejętności nabyte podczas lektoratu.

w sali

Ćwiczenia, obejmujący krótki zarys historii języka, opis zróżnicowania społecznego i regionalnego języka czeskiego, wiadomości z zakresu gramatyki opisowej języka czeskiego (fonetyka, fonologia, fleksja, słowotwórstwo, składnia) oraz ewolucję metodologii badań językoznawczych w Czechach; prezentację głównych opracowań z zakresu gramatyki opisowej i normatywnej języka oraz leksykografii; podstawy lingwistyki korpusowej.

Celem przedmiotu jest usystematyzowanie wiadomości z zakresu gramatyki opisowej współczesnego języka czeskiego zdobytych przez studentów w toku lektoratu tego języka, a także innych zajęć językoznawczych, poprzez skonfrontowanie ich z najnowszymi osiągnięciami językoznawstwa teoretycznego (także polskiego). Przedstawiona zostanie również ewolucja metodologii badań językoznawczych w danym kraju, w tym zaprezentowane będą główne opracowania z zakresu gramatyki opisowej i normatywnej języka oraz leksykografii. Zagadnienia są prezentowane przy pomocy różnych ujęć językoznawczych, włącznie z metodologią używaną w lingwistyce korpusowej.

Zajęcia. pt.: Gramatyka opisowa języka czeskiego II, są częścią dwuletnich zajęć poświęconych gramatyce opisowej języka kierunkowego. Zagadnienia poruszane w ciągu drugiego roku to zajęcia z zakresu:

słowotwórstwa języka czeskiego (zarys), morfologii, składni, wykorzystania czeskiego korpusu narodowego do badań językoznawczych i translatologicznych.

1. Cuřín F., Vývoj spisovné češtiny, Praha 1989

2. Cvrček V., Teorie jazykové kultury po roce 1945, Praha 2006

3. Český jazyk, Kořenský, J., Opole 1998

4. Čechová, M.- Chloupek, J. – Krčmová, M.- Minářová, E., Stylistika současné

češtiny, Praha 1997

5. Čermák F., Mnohojazyčný korpus InterCorp: Možnosti studia, Lidové noviny 2010.

6. Čermák F., Blatná R., Jak využívat český národní korpus, Praha 2005.

7. Čermák F., Blatná R., Korpusová lingvistika" stav a modelové přístupy. Lidové noviny, Praha 2006.

8. Čermák F., Šulc M., Kolokace, Lidové noviny Praha 2006.

9. Čeština - řeč a jazyk, Čechová, M. (ed.), Praha 2000

10. Čmejrková, S.- Daneš, F. – Kraus, J. – Svobodová, I.- Čeština, jak i znáte i neznáte, Praha 1996.

11. Daneš F., a kol., Český jazyk na přelomu tisíciletí, Praha 1997

12. Dokulil, M., Teorie odvozování slov, Praha 1962

13. Encyklopedický slovník češtiny, Karlík, P. - Nekula, M. - Pleskalová, J. (eds.), Praha 2002

14. Grepl, M., Karlík, P., Skladba spisovné češtiny, Brno 1986

15. Havránek, B., Jedlička, A., Stručná mluvnice češtiny, Praha 1993

16. Havránek B., Vývoj českého spisovného jazyka, Praha 1979

17. Kopřívová M., Waclawičová M., Čeština v mluveném korpusu, Lidové noviny Praha 2008.

18. Mluvnice češtiny č. I, Petr, J. (ed.), Praha, 1986

19. Mluvnice češtiny, č. II, Petr, J., Praha 1986

20. Mluvnice češtiny, č. III, Petr, J. (ed.), Praha 1986

21. Neologizmy v dnešní češtině, Martincová, O. (ed.), Praha 2005

22. Nová slova v češtině 1, 2, Martincová, O. (ed.), Praha 1998, 2004

23. Palková, Z., Fonetika a fonologie češtiny, Praha 1997,

24. Pravidla českého pravopisu. Školní vydání včetně dodatku. Rozšířené vydání, Ústav pro jazyk český AV ČR, Praha 1999

25. Příruční mluvnice češtiny, Karlík, P., Nekula, M., Rusínová, Z.(eds.), Brno 1996

26. Sgall, J., Hronek, J., Čeština bez příkras, Praha 1992

27. Slovník nespisovné češtiny, Hugo, J.(ed.), Praha 2006

28. Svozilová, N., – Prouzová, H., – Jirsová, A.,

Slovník slovesných, substantivních a adjektivních vazeb a spojení,

Academia, Praha 2005

29. Svozilová, N., – Prouzová, H., – Jirsová, A.,

Slovesa pro praxi. Valenční slovník nejčastějších českých sloves

Academia, Praha 1997

30. Šmilauer, V., Novočeské tvoření slov, Praha 1971

31. Šmilauer, V., Novočeská skladba, Praha, 1966

32. Štícha F., Kapitoly z české gramatiky, Academia 2011

33. Tvoření slov, Dokulil, M., Daneš, F., Kuchař, J.(eds.), Praha, 1967

34. Lewandowska-Tomaszczyk Barbara, Podstawy językoznawstwa korpusowego, Łódź 2005.

Studentka / student zna i rozumie:

a) współczesną sytuację językową czeszczyzny w kontekście historii tego języka;

b) zróżnicowanie społeczne i regionalne języka czeskiego;

c) ewolucję metodologii badań językoznawczych;

d) kompleksową naturę języka oraz jego złożoności i historycznej zmienności jego znaczeń.

Studentka / student potrafi:

a) posługiwać się terminologią z zakresu gramatyki współczesnego języka czeskiego;

b) wybierać, w zależności od wytyczonego celu, odpowiednie opracowania gramatyczne i leksykograficzne;

c) sprawnie posługiwać się narzędziami językoznawczymi pozwalającymi na przyswojenie języka czeskiego;

d) interpretować zjawiska współczesnego życia społecznego i politycznego w wybranym kraju słowiańskim w kontekście sytuacji w regionie, przy wykorzystaniu współczesnych teorii i badań lingwistycznych;

e) wskazać tendencje i procesy językowe zachodzące we współczesnej czeszczyźnie.

Studentka jest gotowa / student jest gotowy do:

a) dokonania analizy tekstu czeskiego;

b) wyodrębnienia środków gramatycznych;

c) oceny leksemów z punktu widzenia formalnego, pragmatycznego i stylistycznego.

Zaliczenie ćwiczeń wymaga zaliczenia testów śródsemestralnych, uzyskania pozytywnej oceny z pisemnego testu końcowego.

Studentka / student ma prawo do 2 nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze, każda kolejna nieobecność musi być zaliczona w sposób wcześniej uzgodniony z prowadzącym. Nieobecność ogółem na więcej niż 50 % zajęć wyklucza uzyskanie zaliczenia. Nieobecność nie zwalnia z obowiązku nadrobienia znajomości materiału.

Sposób wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji w pracach pisemnych i prezentacjach zaliczeniowych określają zapisy § 3 i 4 uchwały nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 roku. W związku z tym, że jedną z podstawowych umiejętności zdobywanych na kierunkach studiów organizowanych na Wydziale Polonistyki jest sprawne i profesjonalne posługiwanie się polszczyzną pisaną, a w szczególności stylem naukowym, zabrania się wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji do przygotowania, korekty i redakcji tekstów. Studenci mogą posługiwać się narzędziami SI tylko w sytuacjach, w których prowadzący dopuszcza ich użycie.

Rozkład pracy studentów:

uczestniczenie w zajęciach: 60 h – 2 ECTS

regularne przygotowywanie się do zajęć: 60 h - 2 ECTS

praca własna: 60 h – 2 ECTS

łącznie: 6 ECTS