Niedokształcenie mowy u osób z upośledzeniem umysłowym

obowiązkowe

w sali

Najważniejsze ustalenia dotyczące upośledzenia umysłowego oraz charakterystyka najczęstszych zaburzeń werbalnych i niewerbalnych sposobów porozumiewania się dzieci upośledzonych umysłowo. Podstawowe trudności diagnozy i terapii logopedycznej dzieci upośledzonych umysłowo oraz sposoby przezwyciężania tych problemów. Przegląd narzędzi diagnostycznych oraz narzędzi do oceny umiejętności dziecka umożliwiających tworzenie indywidualnych programów terapeutycznych. Sposoby pracy oraz postępowanie z dziećmi upośledzonymi umysłowo z różnymi problemami językowymi z uwzględnieniem ich poziomu funkcjonowania i rozwoju psychoruchowego.

Wykład obejmuje charakterystykę (definicję, klasyfikację, specyfikę) upośledzenia umysłowego i jego wpływ na funkcjonowanie komunikacyjne i językowe dziecka. Ukazuje również metody pracy terapeutycznej oraz przedstawia rolę logopedy w terapii dziecka upośledzonego umysłowo. Przedstawione zostaną wybrane zagadnienia związane ze sposobami porozumiewania się dzieci upośledzonych umysłowo z uwzględnieniem ich werbalnej i niewerbalnej formy. Omówione zostaną także charakterystyczne zaburzenia mowy i komunikacji. Studenci będą mogli zapoznać się z kryteriami i narzędziami diagnostycznymi wykorzystywanymi przy diagnozowaniu upośledzenia umysłowego. Pokazane zostaną metody i zasady pracy z dziećmi upośledzonymi umysłowo oraz ich zastosowanie w terapii logopedycznej oraz przy tworzeniu planów tego rodzaju terapii i przy wyborze materiału językowego.

- Błeszyński J., Autyzm a niepełnosprawność intelektualna i opóźnienie w rozwoju, Gdańsk, 2011.

- Jastrzębowska G., Pelc-Pękala O. Diagnoza i terapia mowy upośledzonych umysłowo, [w:] red. T.Gałkowski, G. Jastrzębowska Logopedia-pytania i odpowiedzi, Opole 1999.

- Kostrzewski J., Kryteria upośledzenia umysłowego,[w:] red. K. Kirejczyk Upośledzenie umysłowe-pedagogika, Warszawa, 1981.

- Minczakiewicz E., Zaburzenia mowy u upośledzonych umysłowo, [w:] red. T Gałkowski, Z. Tarnowski, T. Zaleski, Diagnoza i terapia zaburzeń mowy, Lublin 1993.

- Pilecki J., Żak A., Rozwój kompetencji językowych dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim w toku zamierzonych oddziaływań stymulacyjnych, [w:] Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace Pedagogiczne, z.831, 1994.

- Stomma D., Upośledzenie umysłowe [w:] red. J. Czochańska Neurologia dziecięca, Warszawa 1990.

- Tarkowski Z., Zaburzenia mowy dzieci upośledzonych umysłowo [w:] red. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska, Logopedia-pytania i odpowiedzi, Opole 1999.

-Twardowski A., Kompetencja komunikacyjna dzieci upośledzonych umysłowo – zarys problematyki badawczej, [w:] Psychologia Wychowawcza, 3, 1991.

Po zakończeniu zajęć student:

1. Wiedza:

- definiuje upośledzenie umysłowe,

- zna i omawia podstawowe zaburzenia mowy i komunikacji w upośledzeniu umysłowym,

2. Umiejętności:

- potrafi wstępnie zdiagnozować to zaburzenie,

- potrafi zaplanować terapię dziecka z upośledzeniem umysłowym oraz dobrać odpowiednie metody pracy,

3. Kompetencje społeczne:

- jest otwarty na różne metody pracy z dziećmi upośledzonymi umysłowo oraz potrafi współpracować z różnymi specjalistami,

- postępuje z dzieckiem upośledzonym zgodnie z zasadami etyki,

- jest wrażliwy na czynniki utrudniające dziecku z upośledzeniem umysłowym nabywanie mowy,

- jest kreatywny w dostosowywaniu pomocy logopedycznych do potrzeb dzieci upośledzonych umysłowo.

Studenci zobowiązani są do uczestnictwa w zajęciach i zapoznania się z literaturą oraz do zaliczenia testu końcowego.