Zaburzenia mowy i jej rozwoju u osób z wadą słuchu

obowiązkowe

Ukończenie studiów licencjackich w zakresie logopedii

w sali

Przedmiot realizowany jest w formie wykładu. Studenci zapoznają się z podstawowymi informacjami z zakresu audiologicznych podstaw surdologopedii, rozwoju funkcji słuchowych, mowy i języka u dzieci z uszkodzeniami słuchu, z charakterystycznymi objawami zaburzeń mowy u osób niesłyszących. Studenci poznają zasady, metody i techniki terapeutyczne wykorzystywane w terapii surdologopedycznej.

1. Audiologiczne podstawy surdologopedii: fizjologia i patologia narządu słuchu, metody badania słuchu, protezowanie wad słuchu.

2. Centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego. Jednostronne uszkodzenia narządu słuchu i ich konsekwencje.

3. Rozwój funkcji słuchowych.

4. Wychowanie słuchowe.

5. Typologia zaburzeń mowy u osób z uszkodzonym słuchem.

6. Diagnoza surdologopedyczna.

7. Głos a zaburzenia słuchu.

9. Dyslalia audiogenna.

10. Trudności gramatyczne u dzieci i młodzieży z uszkodzeniami słuchu.

11. Metody wychowania językowego osób niesłyszących.

12. Programowanie języka.

12. Metoda audytywno-werbalna.

13. Metoda werbo-tonalna.

14. Metoda fonogestów.

15. Wczesna nauka czytania w terapii dzieci niesłyszących.

16. Naturalne, sztuczne i mieszane języki migowe.

Audiologia kliniczna. Zarys. (2003), red. Pruszewicz A, Wydawnictwo Akademii Medycznej, Poznań.

Audiologia kliniczna. (2005). red. M. Śliwińska-Kowalska. Łódź.

Bieńkowska K. (2011), Słucham, mówię, jestem..., Program do oceny i terapii dzieci z wadą słuchu. Stowarzyszenie Rodziców i Przyjaciół Dzieci z Wadą Słuchu. Krosno.

Borkowska-Gaertig D. (1982), System słuchowy a zaburzenia mowy u dzieci [w:] Zaburzenia mowy u dzieci (red), J. Szumska, PZWL.

Bouvet D. (1996), Mowa dziecka, WSiP.

Cieszyńska-Rożek J. (2023) Symulatniczno-sekwencyjna nauka czytania 20 lat później. Centrum Metody Krakowskiej. Kraków.

Cieszyńska J. (2000) Od słowa przeczytanego do wypowiedzianego. Droga nabywania systemu językowego przez dzieci niesłyszące w wieku

poniemowlęcym i przedszkolnym, Kraków 2000.

Cieszyńska J., Korendo M.,(2008) Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka od noworodka do 6 roku życia, Kraków.

Csanyi Y. (1995), Słuchowo-werbalne wychowanie dzieci z uszkodzonym narządem słuchu, WSiP.

Dryżłowska G. (2007), Rozwój językowy dziecka z uszkodzonym słuchem a integracja edukacyjna, Wydawnictwa UW, Warszawa.

Edukacja Niesłyszących. Publikacja konferencyjna. (2011). Polski Związek Głuchych, Oddział Łódzki, Łódź.

Geppertowa L.(1968) Źródła trudności w przyswajaniu języka przez dzieci głuche, PWN, Warszawa.

Góralówna M.(1982), Listy o wychowaniu dziecka głuchego,WSiP, Warszawa.

Góralówna M., Hołyńska B. (1984), Rehabilitacja małych dzieci z wadą słuchu, PZWL, Warszawa.

Grabias S. (1994), Głuchota a język, UMCS, Lublin.

Kaczmarek B. (1986), Wzrokowa percepcja wypowiedzi słownych, UMCS, Lublin.

Kobosko J. (red), (1999) Moje dziecko nie słyszy. Materiały dla rodziców dzieci z wadą słuchu, Warszawa.

Kosmalowa J. (red.) (2001), Listy o wychowaniu dziecka z wadą słuchu. Poradnik dla rodziców dzieci w wieku przedszkolnym. Warszawa.

Krakowiak K., Panasiuk M. (1992), Umiejętności komunikacyjne dziecka z uszkodzonym słuchem, UMCS, Lublin.

Krakowiak K.(1986), Fonogesty, Lublin.

Kurkowski Z.M. Mowa dzieci sześcioletnich z uszkodzonym narządem słuchu. Lublin 1996;

Kurkowski M. (2013), Audiogenne uwarunkowania zaburzeń komunikacji językowej. Wydawnictwo UMCS, Lublin.

Listy o wychowaniu dziecka z wadą słuchu. Poradnik dla rodziców dzieci najmłodszych (1985), Warszawa.

Logopedia. Teoria zaburzeń Mowy (2012), (red.) S. Grabias, Z. M. Kurkowski, Wydawnictwo UMCS, Lublin.

Lindner G. (1976), Podstawy audiologii pedagogicznej, PWN.

Lipińska A. (1999), Album, pamiętnik, kronika wydarzeń – technika wspomagająca rehabilitację (rewalidację) dziecka z uszkodzonym słuchem. [w:] J. Kobosko (red.) Moje dziecko nie słyszy. Materiały dla rodziców dzieci z wadą słuchu. Stowarzyszenie Przyjaciół Osób Niesłyszących i Niedosłyszących „Człowiek-Człowiekowi”,

Warszawa.

Lorenc A., 2016, Programowanie wczesnych etapów rozwoju językowego [w:] Kaczorowska-Bray K., Milewski S. (red.) Wczesna interwencja logopedyczna, Gdańsk: Harmonia Universalis, s. 413–432.

Lorenc A., Dziedzic A. (2018), Metoda werbo-tonalna w praktyce logopedycznej [w:] A. Domagała, U. Mirecka (red.) Metody terapii logopedycznej. Wydawnictwo UMCS. Lublin, s. 47-62.

Lőwe A.(1983), Rozwijanie słuchu w zabawie, PZWL, Warszawa.

Lőwe A.(1981), Mamo naucz mnie rozumieć, PZWL, Warszawa.

Lőwe A.(1990), Wybór pism wyd. Szczecin.

Lőwe A.(1995), Wychowanie słuchowe. Historia-metody- możliwości, PWN.

Mitrynowicz-Modrzejewska A. (1968), Głuchota wieku dziecięcego PZWL.

Młynarska M., Smereka T. (1992), Psychostymulacyjna metoda kształtowania mowy i myślenia dzieci z wadą słuchu „Glottis”, Gdańsk.

Perier O. (1992), Dziecko z uszkodzonym narządem słuchu WSiP.

Perlin J., (1993), Lingwistyczny opis polskiego języka migowego, UW, Warszawa.

Rodak H., Nawrocka D. (1993), Od obrazka do słowa WSiP.

Schmid-Giovannini S. (1996), Rady i wskazówki dla rodziców i wychowawców dzieci z uszkodzonym słuchem, WSiP

Surdologopedia. Teoria i praktyka. (2015), (red.) E. Muzyka-Furtak, Harmonia Universalis, Gdańsk.

Szymańska R. (1991), Kształcenie związków zgody i rządu w wypowiedziach dzieci niesłyszących, Biuletyn Audiofonologii, T. III nr 1-4.

Trochymiuk A. (2008), Wymowa dzieci niesłyszących. Analiza audytywna i akustyczna. Seria: Komunikacja Językowa i Jej zaburzenia (t.22), UMCS, Lublin.

WIEDZA

- zna treść i zakres użycia terminów z dziedziny surdologopedii,

- zna charakterystyczne objawy nieprawidłowego rozwoju mowy i języka uzależnione od stopnia głębokości uszkodzenia słuchu

- zna różne techniki terapeutyczne stosowane w przypadku uszkodzeń słuchu,

UMIEJĘTNOŚCI

- potrafi przeprowadzić diagnozę surdologopedyczną,

- potrafi samodzielnie opisywać, analizować zaburzenia mowy u osób z uszkodzeniami słuchu

- potrafi opracować plan terapii, uwzględniając potrzeby i możliwości pacjenta,

- potrafi prowadzić terapię surdologopedyczną z wykorzystaniem odpowiednio dobranych metod i technik terapeutycznych

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

- posiada umiejętność rozumienia sytuacji emocjonalno-społecznej pacjenta z niedosłuchem i jego rodziny,

- potrafi współpracować z innymi specjalistami w celu tworzenia skutecznego procesu terapii surdologopedycznej.

- kontrola obecności

- końcowe zaliczenie pisemne