Psychologia

uprawnienia pedagogiczne

w sali

Wiedza psychologiczna stanowi jeden z najważniejszych elementów, kształtujących kompetencje współczesnego nauczyciela polonisty. Niniejsze zajęcia, przeznaczone dla osób z wykształceniem polonistycznym, mają na celu rozwój dydaktycznych umiejętności słuchaczy. W toku trzydziestogodzinnego programu zajęć omówione zostaną najważniejsze wiadomości, szczególnie przydatne współczesnemu nauczycielowi.

Wiedza psychologiczna stanowi jeden z najważniejszych elementów, kształtujących kompetencje współczesnego nauczyciela polonisty. Niniejsze zajęcia, przeznaczone dla osób z wykształceniem polonistycznym, mają na celu rozwój dydaktycznych umiejętności słuchaczy. W toku trzydziestogodzinnego programu zajęć omówione zostaną najważniejsze wiadomości, szczególnie przydatne współczesnemu nauczycielowi.

W ramach zajęć zostaną przedstawione najważniejsze implikacje wiedzy psychologicznej dla praktyki szkolnej nauczyciela polonisty. Uwaga zostanie poświęcona najpoważniejszym trudnościom w funkcjonowaniu szkolnym i uczeniu się (problemy emocjonalne, spektrum autyzmu (ASD), wykluczenie rówieśnicze) i ich konsekwencjom dla nauczyciela szkolnego. Część tematów odnosi się również do sytuacji ucznia zdolnego i syndromu nieadekwatnych osiągnięć szkolnych (SNOS). Zajęcia dotyczą także samoświadomości nauczyciela w kontekście pracy nad sobą i wypalenia zawodowego.

Zajęcia dotyczą przygotowania do uczenia na II i III etapie edukacyjnym.

1. Psychologia. Podręcznik akademicki, pod red. D. Dolińskiego i J. Strelaua, t. 1-2, Gdańsk 2008 i nast. (wybrane fragmenty).

2. Polonistyka dziś, kształcenie dla jutra, pod red. K. Biedrzyckiego, W. Bobińskiego i in. t. 1-3, Kraków 2014 (wybrane artykuły).

3. B. Wojciszke, Psychologia miłości, Gdańsk 2000 i nast.

4. B. Wojciszke, Psychologia społeczna, Warszawa 2011 i nast.

5. M. Bogdanowicz, A. Adryjanek, Uczeń z dysleksją w szkole. Poradnik nie tylko dla polonistów, Gdynia 2005.

6. J. Strelau, Inteligencja człowieka, Warszawa 1997.

7. J. Strelau, Różnice indywidualne, Warszawa 2015

8. Psychiatria dzieci i młodzieży, pod red. I. Namysłowskiej, Warszawa 2004 (wybrane fragmenty)

9. Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, red. B. de Barbaro, Kraków 1999.

10. H. Bee, Psychologia rozwoju człowieka, przeł. A. Wojciechowski, Warszawa 2004.

11. M. Jagodzińska, Psychologia pamięci. Badania, teoria, praktyka, Gliwice 2008.

12. P. Huget, Od dzieciństwa do młodości. Psychologiczno-pedagogiczne podstawy kształcenia nauczyciela polonisty, Kraków 2007.

13. M. Bidzan, Nastoletnie macierzyństwo, Gdańsk 2013

14. R. A. Barkley, ADHD – Podjąć wyzwanie. Kompletny przewodnik dla rodziców, przeł. A. Błachnio, Poznań 2009.

15. Czasopismo „Psychologia w szkole” – wybrane artykuły.

W zakresie wiedzy Student/Studentka zna i rozumie:

- podstawowe zasady i prawa rozwoju człowieka;

- specyfikę relacji grupowych uczniów, mechanizmy odrzucenia rówieśniczego i sposoby radzenia sobie z nimi;

- czynniki psychologiczne i społeczne powodujące wypalenie zawodowe nauczyciela;

- podstawowe zaburzenia wieku dziecięcego i nastoletniego oraz środki pomocy psychologicznej i pedagogicznej;

- specyfikę rozwoju emocjonalnego i społecznego uczniów w kontekście zaburzeń emocjonalnych oraz budowania zespołu grupowego;

- trudności w funkcjonowaniu indywidualnym oraz społecznym;

- specyfikę pracy z uczniem zdolnym;

- zjawisko Syndromu Nieadekwatnych Osiągnieć Szkolnych;

- zasady dobrej komunikacji;

- specyfikę systemowego rozumienia rodziny w kontekście szkolnym;

- zasady współpracy z instytucjami pedagogicznymi.

Odniesienie do szczegółowych efektów uczenia się z rozporządzenia MNiSW z 25 lipca 2019 r.:

B1.W5

W zakresie umiejętności Student/Studentka potrafi:

- udzielać odpowiedniego, zgodnego ze swoimi kompetencjami wsparcia w sytuacjach kryzysowych indywidualnych i grupowych;

- podjąć rolę lidera w klasie i ustalić adekwatne zasady pracy grupowej z zespołem uczniów;

- dostosować, (z perspektywy psychologicznej) pracę w klasie dla uczniów z zaburzeniami (ASD, ADHD),

- stosować zasady dobrej komunikacji;

- samodzielne rozwijać wiedzę i umiejętności pedagogiczne z wykorzystaniem różnych źródeł (w tym obcojęzycznych) i technologii;

- identyfikuje potrzeby uczniów zdolnych, zna i stosuje metody pracy z uczniem zdolnym.

Odniesienie do szczegółowych efektów uczenia się z rozporządzenia MNiSW z 25 lipca 2019 r.:

B.1.U1, B.1.U2, B.1.U5, B.1.U6

Grupa zajęć z rozporządzenia MNiSW w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela z 25 lipca 2019 r.: B.

Nakład pracy:

Udział w zajęciach: 30 godzin

Przygotowanie do zajęć (w tym czytanie wskazanej literatury, przygotowanie do kolokwium): 15 godzin

Metody i kryteria oceniania:

Jedno albo dwa kolokwia w trakcie semestru (do uzgodnienia ze studentami).

Oceniana będzie także aktywność studentów i ewentualne prezentacje oraz prace pisemne (studia przypadków).

Wymagana jest obecność na zajęciach (dopuszczalne dwie nieobecności, pozostałe muszą zostać odrobione na dyżurach). Przy nieobecności powyżej 50% nie ma możliwości zaliczenia zajęć.

Aby uzyskać zaliczenie, student musi uzyskać co najmniej 60% punktów ze wszystkich aktywności.