Archeologia krajobrazów przeszłych

Informacje ogólne

Kod przedmiotu:	3101-C1-KRA
Kod Erasmus / ISCED:	08.4 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0222) Historia i archeologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu:	Archeologia krajobrazów przeszłych
Jednostka:	Instytut Archeologii
Grupy:	Człowiek-przestrzeń-środowisko Zajęcia konwersatoryjne
Punkty ECTS i inne:	(brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS: roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS; tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h; 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się; tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS; nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta. zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia:	polski
Rodzaj przedmiotu:	uzupełniające
Założenia (opisowo):	Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów z pojęciem krajobrazu archeologicznego, historią i metodami jego badań, szerszym tłem studiów krajobrazowych w humanistyce i naukach ścisłych oraz rolą i działaniami człowieka wewnątrz krajobrazów przeszłych. Archeologia do niedawna postrzegała krajobraz przede wszystkim jako tło do wydarzeń historycznych i działań człowieka w przeszłości. Aktualnie zwraca się uwagę na aktywną współzależność między agentem (człowiekiem przeszłym) i jego działalnością, a współczesnym mu krajobrazem. Niemniej jednak samo pojęcie „krajobrazu” ma długą filozoficzną tradycję, która różni się w zależności o obowiązujących w archeologii teorii, metod czy inspiracji ogólnohumanistycznych. Studenci w ramach zajęć będą mogli się przekonać o wielowymiarowym charakterze studiów krajobrazowych, ich humanistycznych, technicznych i przyrodniczych obliczach. Wiedza pozyskana na zajęciach pozwoli studentom krytycznie porównywać ze sobą teorie i metody badania przeszłego krajobrazu i funkcjonujących w nim ludzi. Dodatkowo zajęcia przygotują studentów do zastosowania podejść teoretycznych w swoich pracach zaliczeniowych, czy dyplomowych, w taki sposób aby odzwierciedlali znajomość różnorodności metodycznej i metodologicznej w studiach archeologicznych.
Tryb prowadzenia:	w sali
Skrócony opis:	Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów z pojęciem krajobrazu archeologicznego, historią i metodami jego badań, szerszym tłem studiów krajobrazowych w humanistyce i naukach ścisłych oraz rolą i działaniami człowieka wewnątrz krajobrazów przeszłych. Archeologia do niedawna postrzegała krajobraz przede wszystkim jako tło do wydarzeń historycznych i działań człowieka w przeszłości. Aktualnie zwraca się uwagę na aktywną współzależność między agentem (człowiekiem przeszłym) i jego działalnością, a współczesnym mu krajobrazem. Niemniej jednak samo pojęcie „krajobrazu” ma długą filozoficzną tradycję, która różni się w zależności o obowiązujących w archeologii teorii, metod czy inspiracji ogólnohumanistycznych. Studenci w ramach zajęć będą mogli się przekonać o wielowymiarowym charakterze studiów krajobrazowych, ich humanistycznych, technicznych i przyrodniczych
Pełny opis:	Zajęcia będą stanowiły wprowadzenie do interdyscyplinarnych studiów nad krajobrazem archeologicznym, prezentując i poddając dyskusji historię badań krajobrazowych w archeologii, metodologię, teorie oraz zaplecze intelektualne, które przyczyniło się do uformowania tak zróżnicowanego pola badawczego. Zagadnienia podejmowane na zajęciach będą obejmowały: Studia krajobrazowe — historia zainteresowań w humanistyce Krajobraz w archeologii — historia zainteresowań i badań Krajobraz archeologiczny w oczach archeologów procesualnych: metody badań, innowacje, prawa i modele Post-procesualny przełom: wielogłosowość w badaniach nad krajobrazem Zastosowanie GIS w archeologii krajobrazu, postrzeganego jako element modelu lub procesu Krajobraz i ekologia - badania w ramach archeologii behawioralnej i neo-ewolucjonizmu Fenomenologia krajobrazu Krajobraz archeologiczny a teorie społeczne i ekonomiczne Krajobraz archeologiczny w świetle badań postkolonialnych Metody badania krajobrazu archeologicznego: źródła pisane i ikonografia Metody badania krajobrazu archeologicznego: archeometria Metody badania krajobrazu archeologicznego: analizy satelitarne, modelowanie przeszłego ruchu i transportu, rola widoczności, modelowanie prognostyczne, Agent Based Modeling Krajobraz archeologiczny wczoraj, dziś i jutro: dziedziny archeologii krajobrazu i sposoby ochrony i popularyzacji Nowa humanistyka i krajobraz archeologiczny: pamięć krajobrazu i biografia krajobrazu Krajobraz archeologiczny i naturo/kultury - czy studia nad krajobrazem mogą przełamać binaryzmy?
Literatura:	1. David B., Thomas J, Handbook of Landscape Archaeology, Left Coast Press 2010 2. Ashmore W., B. Knapp (red.), Archaeologies of Landscape: Contemporary Perspectives. Blackwell Publishers Ltd. 1999 3. Iwaniszewski S., Archeologia krajobrazu, w: Przeszłość społeczna. Próba konceptualizacji, S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska (red.), Poznań 2012, s. 284-291 1. Kobyliński Z., Krajobraz jako pamięć, w: Archeologia Hereditas 3, J. Wysocki (red.), Warszawa–Zielona Góra 2014, s. 12–22 2. Rączkowski W., Archeologia w krajobrazie kulturowym: zagrożenia czy szanse?, w: De rebus futuris memento: przyszłość przeszłego krajobrazu kulturowego Ziemi Sławieńskiej, W. Rączkowski, J. Sroka (red.), Sławno 2002, s. 69-78 3. Rączkowski W., Sroka J., Cudze chwalicie, swego nie znacie: o różnym postrzeganiu krajobrazu kulturowego, w: De rebus futuris memento: przyszłość przeszłego krajobrazu kulturowego Ziemi Sławieńskiej, W. Rączkowski, J. Sroka (red.), Sławno 2002, s. 7-22 4. Siart, C., Forbriger, M., Bubenzer, O. (red.), Digital Geoarchaeology. New Techniques for Interdisciplinary Human-Environmental Research, Springer 2018 4. Tilley Ch., A Phenomenology of Landscape: Places, Paths and Monuments, Oxford 1997 5. Ucko P., Layton R. (red.), The Archaeology and Anthropology of Landscape. Shaping your landscape, Routledge 1999 Literatura uzupełniająca: 5. Alcock S. E., Archaeologies of the Greek Past: Landscapes, Monuments, and Memories, Cambridge 2002 6. Aston, M., Rowley, T., Landscape Archaeology: an Introduction to Fieldwork Techniques on Post-Roman Landscapes, Newton Abbot 1974 7. Llobera, M., Building past landscape perception with GIS: Understanding topographic prominence’, Journal of Archaeological Science, 28(9): 1005–1014. 8. Campana, S., Sensing Ruralscapes. Third-Wave Archaeological Survey in the Mediterranean Area, w: Digital Methods and Remote Sensing in Archaeology, red. M. Forte i S. Campana. Springer 2016, s. 113–145. 6. Musson C., Horne P. (red.), European Landscapes: Past, Present and Future (Culture 2000 Project Ref. No. CH-A2-UK-2077) – Final Report, 1 October 2004 – 31 October 2007. Culture 2000 and English Heritage 2007 7. Chapman H., Landscape Archaeology and GIS, Tempus Publishing Ltd. 2006 8. Chowaniec R., Greek and Roman Impact on the Enviroment. Case study: Akrai/Acrae in south-eastern Sicily, w: Landscape in the Past & Forgotten Landscapes, red. P. Kołodziejczyk, B. Kwiatkowska-Kopka, Cracow 2016, s. 175-186 9. Conolly J, Lake M., Geographic Information Systems in Archaeology, Cambridge 2006 10. Fleming A., Post-processual landscape archaeology: A critique, Cambridge Archaeological Journal 16.3, s. 267-280 11. Gediga B., Grossman A., Piotrowski W. (red.), Miejsca pamięci. Pradzieje, średniowiecze i współczesność, Biskupin-Wrocław 2015 12. Kluiving S. J., Guttmann-Bond E. (red.), Landscape. Archaeology between Art and Science. From a Multi- to an interdisciplinary Approach, Amsterdam 2014 13. Kobyliński Z. (red.), Krajobraz archeologiczny. Ochrona zabytków archeologicznych jako form krajobrazu kulturowego, Warszawa 1999 14. Minta-Tworzowska D., Pamięć, „miejsca pamięci” jako budujące tożsamość w ujęciu archeologii, Przegląd Archeologiczny 61, s. 33-50 15. McCoy, M., Ladefoged T., New Developments in the Use of Spatial Technology in Archaeology. Journal of Archaeological Research 17, 2009, s. 263-295 16. Polla, S., Verhagen, P. (red.) Computational Approaches to Movement in Archaeology. Theory, practice and interpretation of factors and effects of long term landscape formation and transformation. Berlin: De Gruyter 2014 9. S nead, J., Erickson, C. L., Darling, A. (red.), Landscapes of Movement: Trails, Paths, and Roads in Anthropological Perspective. University of Pennsylvania Museum of Archaeology and Anthropology 2009 10. Wheatley D., Gillings M., Spatial Technology and Archaeology: The Archaeological Applications of GIS, CRC Press 2002
Efekty uczenia się:	• zna podstawowe pojęcia, terminologię i metodologię stosowaną w archeologii i archeologii krajobrazu; K_W01 • zna szczegółowe pojęcia i terminologię stosowaną w archeologii krajobrazu; K_W02 • ma uporządkowaną wiedzę o rozwoju człowieka oraz jego głównych strategiach adaptacji do różnych warunków środowiskowych, w tym jego wpływ na krajobraz; K_W08 • rozumie związek między osiągnięciami geografii, geodezji, biologii, etc. a możliwościami ich wykorzystania w archeologii; K_W10 • ma pogłębioną wiedzę o najważniejszych osiągnięciach w zakresie archeologii krajobrazu; K_W11 • ma pogłębioną wiedzę na temat sposobów wykorzystania rozmaitych surowców przez dawne społeczności i eksploatacji środowiska naturalnego; K_W14 Umiejętności • umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności w zakresie złożonej problematyki interakcji między człowiekiem a krajobrazem; K_U01 • umie przytaczać aktualne tezy badawcze w zakresie archeologii krajobrazu, formułuje wnioski i dobiera strategie argumentacyjne na poziomie rozszerzonym oraz konstruuje argumenty i kontrargumenty; K_U02 • samodzielnie interpretuje dane archeologiczne, dobierając właściwe metody analityczne oraz potrafi zaprezentować uzyskane wyniki; K_U03 • potrafi posługiwać się rozszerzonymi pojęciami badawczymi i ujęciami teoretycznymi właściwymi dla archeologii, w tym archeologii krajobrazu; K_U05 • potrafi wykrywać złożone zależności między artefaktami i ekofaktami a dawnymi procesami kulturowym, które wpłynęły na kształtowanie się krajobrazu; K_U07 • potrafi prezentować wyniki badań w formie wystąpień ustnych, posługując się specjalistycznym językiem naukowym, terminologią i metodologią właściwą dla archeologii krajobrazu; K_U12 Kompetencje • jest gotów do uznania istotnego znaczenia dziedzictwa kulturowego ludzkości dla rozumienia procesu przemian gospodarczych, społecznych i kulturowych od czasów pradziejowych do współczesności; K_K02 • jest gotów do oceny niepowtarzalnej wartości kultury materialnej i ich roli w odtwarzaniu krajobrazów przeszłych; K_K04 • jest gotów do upowszechniania wiedzy na temat dziedzictwa kulturowego i podkreślania jego znaczenia dla zrozumienia procesu przemian gospodarczych, społecznych i kulturowych, od czasów najdawniejszych do współczesności; K_K06 • jest gotów do uznania i poszanowania różnych punktów widzenia determinowanyc
Metody i kryteria oceniania:	zaliczenie na ocenę

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.