Nauki pomocnicze historii średniowiecza - ćwiczenia
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3104-LZNPHSR |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.3
|
Nazwa przedmiotu: | Nauki pomocnicze historii średniowiecza - ćwiczenia |
Jednostka: | Wydział Historii |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywne |
Pełny opis: |
W trakcie zajęć będziemy wspólnie analizować różne typy źródeł historycznych z pomocą narzędzi badawczych typowych dla najważniejszych dziedzin tzw. nauk pomocniczych historii. Dobór konkretnych źródeł będzie uzależniony od umiejętności i zainteresowań grupy zajęciowej. W niniejszym zestawieniu literatury przedmiotu pominięto pozycje o charakterze ogólnym, które zostały wyszczególnione w dalszej części sylabusa. Miejsce nauk pomocniczych historii w warsztacie historyka; nauki pomocnicze historii a źródłoznawstwo i metodologia badań historycznych. Literatura: I. Ihnatowicz, Nauki pomocnicze historii XIX i XX wieku, Warszawa 1990 M. Koczerska, Nauki pomocnicze historii średniowiecznej w Polsce — stan i perspektywy badawcze, w: Pytania o średniowiecze. Potrzeby i perspektywy badawcze polskiej mediewistyki, red. W. Fałkowski, Warszawa 2001, s. 167-185 Tradycje i perspektywy nauk pomocniczych w Polsce, red. M. Rokosz, Kraków 1995 Dyplomatyka z elementami sfragistyki Literatura: Dawne pieczęcie. Typologia — metody badań — interpretacje, red. Z. Piech, Warszawa 2015 T. Jurek, Stanowisko dokumentu w średniowiecznej Polsce, „Studia Źródłoznawcze”, 40, 2002, s. 1-18 Z. Piech, Ikonografia pieczęci Piastów, Kraków 1993 Numizmatyka i ikonografia historyczna Literatura: Z. Piech, Czy ikonografia historyczna powinna być nauka pomocniczą historii?, w: Tradycje i perspektywy nauk pomocniczych historii w Polsce, red. M. Rokosz, Kraków 1995, s. 119-14 Tenże, Monety, pieczęcie i herby w systemie symboli władzy Jagiellonów, Warszawa 2003 S. Suchodolski, Mennictwo polskie w XI i XII wieku, Wrocław 1973 Heraldyka, genealogia i prozopografia Literatura: wybrany tom z serii Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVII wieku. Spisy, red. A. Gąsiorowski A. Marzec, Urzędnicy małopolscy w otoczeniu Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego (1305-1370), Kraków 2006 A. Wroniszewski, Szlachta ziemi sandomierskiej w średniowieczu. Zagadnienia społeczne i gospodarcze, Poznan 2001 Dziejopisarstwo — roczniki i kroniki Literatura: J. Banaszkiewicz, Podanie o Piaście i Popielu. Studium porównawcze nad wczesnośredniowiecznymi tradycjami dynastycznymi, Warszawa 1986 J. Dąbrowski, Dawne dziejopisarstwo polskie (do roku 1480), Wrocław 1964 G. Labuda, Główne linie rozwoju rocznikarstwa polskiego w wiekach średnich, „Kwartalnik Historyczny”, 78, 1971, 4, s. 804-837 Wybór nauk pomocniczych omawianych w trakcie pozostałych spotkań zostanie dostosowa |
Literatura: |
Nie dysponujemy podręcznikowym ujęciem problematyki nauk pomocniczych historii, które mogłoby w pełni sprostać aktualnym potrzebom warsztatu naukowego historyka. W trakcie zajęć będziemy korzystać przede wszystkim z kompendium J. Szymańskiego, Nauki pomocnicze historii, wyd. 6, Warszawa 2004, a także odwoływać się do starszej pracy autorstwa W. Semkowicza, Encyklopedia nauk pomocniczych historii (1923), Kraków 1999. Z nowszej literatury odnotowania wymaga Vademecum historyka mediewisty, red. J. Nikodem, D.A. Sikorski, Warszawa 2012. Będziemy również korzystać z prac systematyzujących wiedzę z zakresu poszczególnych nauk pomocniczych historii: Archiwistyka, oprac. H. Robótka, B. Ryszewski, A. Tomczak, Warszawa 1989; Chronologia polska, red. B. Włodarski (1957), Warszawa 2013; W. Dworzaczek, Genealogia, Warszawa 1959; Dyplomatyka polska wieków średnich, oprac. K. Maleczyński, M. Bielińska, A. Gąsiorowski, Warszawa 1971; Dyplomatyka staropolska, red. T. Jurek, Warszawa 2015; A. Gieysztor, Zarys dziejów pisma łacińskiego, Warszawa 1973; I. Gieysztorowa, Wstęp do demografii staropolskiej, Warszawa 1976; S. Kętrzyński, Zarys nauki o dokumencie polskim wieków średnich (1934) 2008; W. Semkowicz, Encyklopedia nauk pomocniczych historii (1923), Kraków 1999; tenże, Paleografia łacińska (1951), Kraków 2011; Sfragistyka, oprac. M. Gumowski, M. Haisig, S. Mikucki, Warszawa 1960; J. Tyszkiewicz, Geografia historyczna Polski w średniowieczu. Zbiór studiów, Warszawa 2003. |
Efekty uczenia się: |
WIEDZA. Po ukończeniu studiów absolwent: Zna problematykę i wzajemne relacje głównych nauk pomocniczych historii, rozpoznaje miejsce nauk pomocniczych w warsztacie badawczym historyka, rozumie różnicę między naukami pomocniczymi i źródłoznawstwem. UMIEJĘTNOŚCI. Po ukończeniu studiów absolwent: Dobiera narzędzia badawcze adekwatne do typu analizowanego źródła, osadza źródła historyczne we właściwym im kontekście społeczno-kulturowym, dociera do specjalistycznej literatury z zakresu wybranej dziedziny nauk pomocniczych historii. KOMPETENCJE SPOŁECZNE. Po ukończeniu studiów absolwent: Szanuje interdyscyplinarny charakter warsztatu naukowego historyka, dba o prawidłowe posługiwanie się terminologią naukową w badaniach historycznych, akceptuje istnienie wielu sposobów analizy wybranego problemu badawczego. |
Metody i kryteria oceniania: |
Wymogiem zaliczenia zajęć jest odpowiednia frekwencja (nie więcej niż dwie nieobecności). Ocenie końcowej podlega aktywny i merytoryczny udział w dyskusji, znajomość literatury przedmiotu oraz umiejętność formułowania własnych tez i ich poprawnego dokumentowania. Przewiduję również możliwość zadania krótkiego referatu na wybrany temat. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.