Zagadnienia kultury rosyjskiej

obowiązkowe

Podstawowa wiedza z zakresu nauk humanistycznych.

Prezentacja głównych nurtów sztuki ruskiej i rosyjskiej X – XX w. w kontekście europejskim ze szczególnym uwzględnieniem jej oryginalności i nowatorstwa.

1. Sztuka staroruska; architektura cerkwi, freski, mozaiki, ikonostas. Wielcy mistrzowie malarstwa ikonowego (Teofan Grek, Andriej Rublow, Dionizy). Nowe tendencje w malarstwie ikonowym XVII wieku (Simon Uszakow). Parsuna.

2. Wiek XVIII – znaczenie reform Piotra I dla rozwoju sztuki. Klasycyzm w malarstwie rosyjskim: malarstwo portretowe (twórczość I. Nikitina, A. Matwiejewa, F. Rokotowa, D. Lewickiego, W. Borowikowskiego i in.), malarstwo historyczne (A. Łosienko), narodziny malarstwa pejzażowego (Siemion Szczedrin, F. Aleksiejew).

3. Malarstwo pierwszej połowy XIX w. Portret romantyczny (O. Kiprienski). Malarstwo pejzażowe (Silwiestr Szczedrin) i rodzajowe (A. Wieniecjanow i jego szkoła).

4. Twórczość K. Briułłowa (Ostatni dzień Pompei) i A. Iwanowa (Chrystus ukazujący się ludowi).

5. Narodziny realizmu krytycznego – twórczość P. Fiedotowa.

6. Malarstwo marynistyczne: I. Ajwazowski i jego „baśnie morza”. Tendencje romantyczne w marinach Ajwazowskiego.

7. Malarstwo drugiej połowy XIX w. Bunt „czternastki”, powstanie Artelu Wolnych Artystów. Powstanie Towarzystwa Objazdowych Wystaw Artystycznych (założenia programowe, przedstawiciele). Twórczość I. Kramskoja i W. Pierowa.

8. Twórczość I. Riepina (różnorodność tematyczna i gatunkowa). Malarstwo o tematyce historycznej (W. Surikow i W. Wasniecow). Malarstwo batalistyczne (W. Wierieszczagin).

9. Malarstwo pejzażowe pieriedwiżników: A. Sawrasow, I. Szyszkin, I. Lewitan, A. Kuindżi.

10. Sztuka końca XIX – początku XX w. Kryzys Towarzystwa Objazdowych Wystaw Artystycznych. Powstanie ugrupowania „Mir Iskusstwa” (założenia programowe, przedstawiciele, rola S. Diagilewa). Twórczość W. Sierowa.

11. Symbolizm i moderna w sztuce rosyjskiej (twórczość M. Wrubiela). Rosyjscy impresjoniści (K. Korowin i I. Grabar’). Bunt młodych twórców wobec sztuki starszego pokolenia. Ugrupowania „Błękitna Róża” i in.).

12. Narodziny sztuki abstrakcyjnej (W. Kandinski). Suprematyzm (K. Malewicz).

13. Ruch konstruktywistyczny (W. Tatlin, A. Rodczenko). Sztuka Rosji Radzieckiej i ZSRR – realizm socjalistyczny (A. Gierasimow, A. Dejneka).

1. M. Ałpatow, O sztuce ruskiej i rosyjskiej. Tł. A. Podsiadło. Warszawa 1975;

2. P. Evdokimov, Sztuka ikony. Teologia piękna. Tł. M. Żurowska. Warszawa 1999;

3. L. Bazylow, Historia nowożytnej sztuki rosyjskiej. Warszawa 1986;

4. J.H. Billington, Ikona i topór. Historia kultury rosyjskiej. Tł. J. Hunia. Kraków 2008;

5. Populârnaâ chudožestvennaâ enciklopediâ. Moskva 1989, t. 1 – 2;

6. Russkaâ živopis' XIV – XX vekov. Enciklopediâ. Moskva 2002;

7. F. Roginskaâ, Tovariŝestvo peredvižnyh hudožestvennyh vystavok. Moskva 1989;

8. Avangard, ostanovlennyj na begu. Moskva 1989;

9. A. Dmitrenko, E. Kuznecova, O. Petrova, N. Fedorova, 50 kratkih biografij masterov russkogo iskusstva. Leningrad 1970;

10. Enciklopediâ russkoj živopisi. Moskva 1999.

Po ukończeniu cyklu zajęć student:

[wiedza]

- ma podstawową wiedzę z zakresu dziejów malarstwa rosyjskiego od czasów staroruskich po wiek XX

- zna główne kierunki malarstwa rosyjskiego i twórców reprezentatywnych dla danego kierunku

- zna najwybitniejsze dzieła wybranych przedstawicieli malarstwa rosyjskiego, w tym malarstwa ikonowego

- zna i rozumie genezę i tradycje kulturowe sztuki rosyjskiej

- ma wiedzę o najważniejszych muzeach Moskwy i Sankt -Petersburga.

[umiejętności]

- potrafi zdefiniować i scharakteryzować główne kierunki malarstwa rosyjskiego

- potrafi scharakteryzować twórczość wybranych przedstawicieli malarstwa rosyjskiego

- potrafi rozpoznać i zinterpretować wybrane dzieła przedstawicieli malarstwa rosyjskiego na poziomie elementarnym

[kompetencje społeczne]

- rozumie potrzebę poszerzania i pogłębiania wiedzy z zakresu sztuki rosyjskiej

- ma świadomość niepowtarzalności dziedzictwa kulturowego Rosji i jego miejsca w kulturze światowej

- rozumie potrzebę rozwijania własnej wrażliwości estetycznej, dostrzega sens zapoznawania się ze zbiorami sztuki dawnej i współczesnej

Prezentacja na wybrany temat.

Końcowy test pisemny (liczba pytań: 23; maksymalna liczba punktów: 55; 3,0 – punkty 35-30; 3,5 – punkty 40-36; 4,0 – punkty 45-41; 4,5 – punkty 50-46; 5,0 – 55-51; 5! – student powinien uzyskać maksymalną liczbę punktów, ponadto wykazać się umiejętnością samodzielnej interpretacji dzieł sztuki i umieć uzasadnić swoją opinię).

2 ECTS (30 godz. – konwersatorium; 30 godz. – przygotowanie do zajęć i testu zaliczeniowego).

Student ma prawo do 2 nieusprawiedliwionych nieobecności, każda następna wymaga złożenia usprawiedliwienia. O uznaniu nieobecności decyduje wykładowca. Przekroczenie nieobecności usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych na 50% zajęć może być podstawą do niezaliczenia przedmiotu. Warunki zaliczenia przedmiotu w terminie poprawkowym są takie same jak w terminie I.

W przypadku braku możliwości prowadzenia zajęć w formie stacjonarnej zajęcia będą odbywać się przy użyciu narzędzi komunikacji na odległość, najprawdopodobniej Google Meet oraz innych zalecanych przez UW.

nie dotyczy