Konwersatorium ze współczesnej literatury białoruskiej

obowiązkowe

Zajęcia proponowane są dla studentów I roku białorutenistyki, którzy dopiero poznają język białoruski, literaturę i kulturę Białorusi. Pożądana jest znajomość historii literatury polskiej i powszechnej z zakresu szkoły średniej.

w sali

Celem konwersatorium jest zaznajomienie studentów ze współczesną literaturą białoruską, jej podstawowymi kierunkami i tendencjami rozwoju. Przedstawiona zostanie charakterystyka sytuacji literackiej w Białorusi, zaprezentowane najważniejsze dzieła literackie II połowy XX wieku i początku XXI wieku.

Konwersatorium ma za zadanie wprowadzić studentów w krąg literatury białoruskiej. W ramach przedmiotu podawane są ogólne informacje o rozwoju literatury białoruskiej w drugiej połowie XX wieku. Szczególny nacisk położony zostanie na omówienie nowoczesnych źródeł białoruskiej literatury współczesnej, między innymi na prezentację ewolucji poglądów pisarzy z orientacji rosyjskocentrycznej i unitarnej kultury sowieckiej na świadome dążenie do wpisania się w kontekst kultury europejskiej rozumianej jako wspólnota wielu kultur narodowych. Zmiany te zaowocowały oryginalnymi rozwiązaniami w twórczości literackiej tak uznanych pisarzy starszego pokolenie (W. Bykau, R. Baradulin, A. Razanau, N. Hilewicz, D. Biczel) jak i młodzieży literackiej zrzeszonej w organizacjach alternatywnych: Stowarzyszeniu Literatów Białorusi: „Tutejsi”, Towarzystwie Wolnych Literatów, stowarzyszeniu Bum-Bam-Lit. Szczególną uwagę zwraca się na twórcze wykorzystanie osiągnięć literatury europejskiej (awangardyzm, postmodernizm, egzystencjalizm) w młodej literaturze białoruskiej.

Prezentowane i omawiane są wybrane utwory A. Adamowicza, W. Bykowa, S. Aleksiejewicz, U. Arłowa, I. Babkowa. U. Karatkiewicza, Ł. Heniusz, A. Bacharewicza.

Program konwersatorium przewiduje lekturę polskojęzycznych tekstów teoretycznych prezentujących osiągnięcia współczesnej literatury białoruskiej oraz czytanie białoruskich utworów literackich w tłumaczeniu na język polski. Celem zajęć jest zapoznanie studentów z zestawem lektur, rzucających światło na przemiany w literaturze białoruskiej od lat 80. XX wieku po dzień dzisiejszy.

1. Adamowicz A., Narodzona w płomieniu", Łódź 1975.

2. Akudowicz W., Razburyć Paryż, Mińska 2004.

3. Akudowicz W., Dialogi z Bogiem, Wrocław 2008.

4. Aleksiejewicz S., Czarnobylska modlitwa. Kronika przyszłości, Wołowiec 2012.

5. Arłou U, Kochanek jej wysokości. Przełożył J. Maksymiuk, H. Maksymiuk, K. Bondaruk, Wrocław 2006.

6. Babkou I., Adam Kłakocki i jego cienie. Przełożyła M. Buchalik, Warszawa 2008.

7. Bacharewicz A., Talent do jąkania się, Wrocław 2008.

8. Bielski A., Suczsnaja litaratura Biełarusi, Mińska 2000.

9. Bortnowska K., Młoda literatura białoruska a polski rynek wydawniczy [w:] Acta Albaruthenica 9. Literatura, język i kultura: tradycje i nowatorstwo. Red. naukowa M. Timoszuk i M. Chaustowicz, Warszawa 2009, s.16-26.

10. Bortnowska K,. Białoruski postmodernizm. Liryka „pokolenia Bum-Bam-Litu”, Warszawa 2008.

11. Bykow W., Zły znak. Z białoruskiego przełozyła Maria Putrament, Warszawa 1991.

12. Bykow W., Sotnikow, Warszawa 1973.

13. Bykau W.,Ściana.Z białoruskiego przełożyli J. maksymiuk i Cz. Seniuch, Białystok 1999.

14. Drozd K., Białoruska proza łagrowa, Warszawa 2016.

15. Geniusz Ł, Ptaki bez gniazd, Białystok 2012.

16. Karatkiewicz U., Chrystus wylądował w Grodnie, Warszawa 2012.

17. Kislicyna H., Nowaja literaturnaja situacyja: zmiena kulturnaj paradyhmy, Mińsk 2006.

18.Klinau A., Mińsk. Przewodnik po Mieście Słońca, Wołowiec 2008.

19. Szamiakin I, Atlasy i kariatydy, Warszawa 1981.

20. Wielg T., Poetyka prozy Wasila Bykawa. Studia i szkice Slawistyczne 2, Opole 2002.

21. W kręgu kultury białoruskiej. Redaktor naukowy W. Piłat, Olsztyn 1994.

22. Białoruś. Kraina otoczona wysokimi górami, Olsztyn 2004.

Student zna i rozumie w zaawansowanym stopniu: specyfikę przedmiotową i metodologiczną oraz terminologię wykorzystywaną w badaniach białorutenistycznych (S1_W01),

najważniejsze teorie badań literaturoznawczych i językoznawczych (S1_W02),

kierunki badań białorutenistycznych (S1_W03),

rolę Białorusi we współczesnym świecie i jej wpływ na kształtowanie się białoruskiej literatury i języka (S1_W04),

proces rozwojowy literatury białoruskiej (S1_W05),

wydarzenia z historii Białorusi (S1_W13)

Student potrafi:

analizować dzieła literackie z wykorzystaniem różnych źródeł i metod badań (S1_U02),

rozpoznać najważniejsze białoruskie dzieła literackie w tym w sposób szczegółowy powstałe do lat 80. XX wieku i dokonać ich krytycznej analizy i interpretacji (S1_U06),

ocenić znaczenie dorobku poszczególnych twórców literatury białoruskiej na tle białoruskiego procesu historycznoliterackiego (S1_U07),

wykorzystywać terminy literackie w procesie analizy utworów (S1_U08),

prezentować poglądy badaczy dotyczące literatury białoruskiej i języka białoruskiego i formułować wnioski dotyczące rozwoju literatury i języka (S1_U14),

rozpoznawać znaczenie wydarzeń historycznych dla rozwoju literatury białoruskiej i języka białoruskiego (S1_U18)

Student jest gotów do:

ponoszenia odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego, w tym dziedzictwa Białorusi (S1_K02),

umieszczenia we właściwym kontekście nowych informacji i ich interpretacji, myślenia kreatywnego (S1_K05)

Przy ocenie końcowej pod uwagę brana będzie aktywność studenta na zajęciach, prezentacje grupowe, obecność na zajęciach oraz na koniec zaliczenie pisemne z omówionego podczas zajęć materiału.