Seminarium magisterskie I

seminaria magisterskie

Przed rozpoczęciem nauki przedmiotu wskazane jest powtórzenie wiadomości nabytych w poprzednich latach, dotyczących wiedzy o rozwoju języka białoruskiego, o strukturze dialektów białoruskich oraz o procesach interferencyjnych występujących na pograniczach językowych.

Na seminarium omawiana jest problematyka dotycząca roli języka białoruskiego w kształtowaniu białoruskiej świadomości narodowej na tle innych narodów Europy Środkowo-Wschodniej. Rozpatrywane są także przyczyny wyrzekania się przez Białorusinów języka ojczystego.

Podczas seminarium omawiany jest skład narodowościowy ludności Białorusi w różnych okresach historycznych, ze szczególnym uwzględnieniem mniejszości polskiej. Zwracana jest uwaga na częste utożsamianie narodowości z wyznaniem: katolik - Polak, prawosławny - ruski.

Ukazywana jest pozytywna rola procesów białorutenizacyjnych (w latach 20. i 90. XX w.) w kształtowaniu świadomości narodowej Białorusinów oraz destrukcyjna rola procesów rusyfikacyjnych, zarówno historycznych, jak i obecnego. Historia białoruska świadczy o tym, że ze wszystkich elementów określenia narodowości - terytorium, gospodarki, kultury, psychiki itd. - język był podstawowym czynnikiem. Miał priorytet nad terytorium, ponieważ to na podstawie języka było określane terytorium, a nie odwrotnie. To właśnie język stał się ważnym czynnikiem jeśli nie prawnego, to rzeczywistego uznania Białorusinów jako narodu przez carat w 1897 roku, podczas spisu ludności imperium rosyjskiego. Zwracana jest uwaga na aktualność stwierdzenia językoznawcy białoruskiego Jazepa Losika, który w latach 20. XX w. powtarzał swoim studentom, że w przypadku Białorusi język określa politykę, gospodarkę i system społeczny. Rezygnacja z języka białoruskiego przyczynia się do szybszej asymilacji Białorusinów i unifikacji z Rosjanami.

Obecna polityka językowa na Białorusi nie sprzyja rozwojowi języka białoruskiego. Oficjalne uznanie języka rosyjskiego jako drugiego języka państwowego doprowadziło do niewątpliwej przewagi języka rosyjskiego nad białoruskim, jeśli chodzi o sfery użycia.

Na zajęciach omawiane są czynniki wpływające na świadomość narodową, tożsamość (lokalną i ponadlokalną) i tolerancję na Białorusi oraz znaczenie historii i pamięci historycznej na pograniczach Białorusi. Mieszkańcy pogranicza zdają sobie sprawę z procesów interferencyjnych, dlatego często mówią o swoim języku jako "mieszanym", a nawet o "mieszanym" świecie. W świadomości mieszkańców wiejskich terenów pograniczy Białorusi zakorzeniona jest swojskość i lokalność, dlatego dzielą ludzi na "swoich" i "obcych".

Szczególna uwaga poświęcana jest językowi i świadomości językowej na pograniczach Białorusi. Przedstawiana jest sytuacja socjolingwistyczna na pograniczach: białorusko-polskim, polsko-białorusko-bałtyckim, polsko-białorusko-ukraińskim oraz białorusko-rosyjskim.

NAKŁAD PRACY STUDENTA – BILANS PUNKTÓW ECTS

Obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli

akademickich: 30 godz. ECTS: 2, w tym:

Udział w zajęciach 30 godz. - 1 ECTS

Obciążenie studenta związane z nauką samodzielną (w tym przygotowanie do zajęć)

: godz. i przygotowanie do zaliczenia końcowego 30 godz. - 1 ECTS

1. Barszczewska N., Chaustowicz M., Timoszuk M. (red.), Kulturowo-językowe dziedzictwo Podlasia, t. 1-3, Warszawa 2016.

2. Bednarczuk L., Stosunki etnolingwistyczne na obszarze Wielkiego Księstwa Litewskiego, w: Dzieje Lubelszczyzny, t. VI. Lublin 1992.

3. Lycz L., Belaruskaja nacyja i mova, Mińsk 1994.

4. Sabalenka E., Nacyjanal’ny sklad nasel’nictva Belarusi, w: Pytanni bilinhvizmu i uzaemadzejannja mou, Mińsk 1982.

5. Smułkowa E., Białoruś i pogranicza. Studia o języku i społeczeństwie, Warszawa 2002.

6. Smułkowa E. (red.), Język a tożsamość na pograniczu kultur, Białystok 2000.

7. Smułkowa E., Engelking A. (red.), Pogranicza Białorusi w perspektywie interdyscyplinarnej, Warszaa 2007.

8. Snapkouskaja S., Szlachi vychavannja nacyjanal’naj samasvjadomasci u pedahahicznaj spadczyne Vaclava Lastouskaha, w: Belarusika – Albaruthenica 4, Mińsk 1995.

9. Sjańkevicz V., Da pytańnja pol’skae mjanszyni na Belarusi, w: “Zapisy” 14, New York 1976.

Student zna i rozumie

K2_W01 w pogłębionym stopniu specyfikę przedmiotową i metodologiczną badań językoznawczych

K2_W03 w pogłębionym stopniu terminologię językoznawczą, także z zakresu zaawansowanej wiedzy szczegółowej

K2_W05 w pogłębionym stopniu funkcjonowanie języka w różnych kontekstach, m.in. literatury, kultury, religii, historii, sztuki, polityki, gospodarki oraz mediów w pogłębionym stopniu terminologię językoznawczą, także z zakresu zaawansowanej wiedzy szczegółowej

K2_W07w pogłębionym stopniu właściwe różnym szkołom badawczym zasady interpretacji wytworów kultury

K2_W08 w pogłębionym stopniu główne kierunki rozwoju badań językoznawczych

i najważniejsze współczesne problemy oraz wyzwania

K2_W12 pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej, w tym w szczególności prawa autorskiego

Student potrafi:

K2_U01 wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje

z wykorzystaniem źródeł różnojęzycznych, w tym źródeł internetowych,

w nieprzewidywalnych warunkach

K2_U02 formułować i analizować problemy badawcze z zakresu językoznawstwa, dobierać innowacyjne metody i narzędzia badawcze, w tym zaawansowane techniki informacyjno-komunikacyjne, oraz opracowywać i prezentować wyniki, także w nieprzewidywalnych warunkach

K2_U03 dokonać krytycznej analizy wybranych metod i narzędzi, w tym zaawansowanych technik informacyjno-komunikacyjnych, oraz zaproponować inne obszary ich zastosowań

K2_U04 formułować i analizować problemy badawcze z zakresu literaturoznawstwa, dobierać innowacyjne metody i narzędzia badawcze oraz opracowywać i prezentować wyniki, także w nieprzewidywalnych warunkach

K2_U05 formułować i testować hipotezy związane z prostymi problemami badawczymi

z zakresu językoznawstwa

K2_U07 posługiwać się ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla językoznawstwa w czasie prowadzonych debat i dyskusji

ze zróżnicowanymi kręgami odbiorców

K2_U10 rozpoznać rodzaje tekstów specjalistycznych oraz przeprowadzić ich analizę językową

K2_U11 rozpoznać związki językoznawstwa z innymi dyscyplinami oraz wskazać implikacje praktyczne K2_U13 przygotować poprawne, rozbudowane, klarowne i spójne prace pisemne w języku obcym na wybrane tematy, także w ramach komunikacji specjalistycznej

K2_U14 przygotować wystąpienia ustne w języku obcym dotyczące zagadnień szczegółowych z wykorzystaniem różnych źródeł, także w ramach komunikacji specjalistycznej

K2_U15 posługiwać się językiem obcym na poziomie wskazanym w opisie przedmiotu, także

w ramach komunikacji specjalistycznej

K2_U16 kierować pracą w zespole oraz współdziałać w ramach prac zespołowych

K2_U17 samodzielnie planować i realizować własne uczenie się przez całe życie

oraz ukierunkować innych w tym zakresie

Student jest gotów do:

K2_K01 krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści

K2_K02 uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych

i praktycznych oraz sięgania po opinie ekspertów

K2_K04 prawidłowej identyfikacji i rozstrzygania dylematów zawodowych z zachowaniem tradycji i zasad etyki zawodowej oraz rozwijania własnych kompetencji zawodowych

- bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność (w tym przygotowanie pisemnego opracowania wybranej pozycji naukowej);

- przygotowanie konspektu pracy magisterskiej;

- opracowanie bibliografii pracy magisterskiej.

seminaria magisterskie

w sali

W trakcie zajęć omawiane są podstawowe pojęcia, kierunki i teorii w badaniach literackich XIX i XX ww. Kurs obejmuje przegląd historii literatury białoruskiej oraz monograficzne opracowania twórczości poszczególnych pisarzy (M. Karycki, K. Maraszeuski, J. Czeczot, J. Barszczeuski i in. literaci XVIII-XIX w.). Interpretacja utworów literackich, zagadnienia poetyki i problematyki, historycznego kontekstu. Zapoznanie studentów ze specyfiką przekładu literackiego. Analiza przekładów utworów literackich z języka białoruskiego na polski i z polskiego na białoruski

Szacunkowa liczba godzin, które student powinien przeznaczyć na opanowanie powyższych treści wynosi w przybliżeniu – 60 (30 godz. zajęć dydaktycznych oraz 30 godz. pracy samodzielnej studenta)

1. Biełaruskija piśmienniki: Bijabiblijagraficzny słounik: U szasci tamach. Mińsk 1992-1995.

2. Historyja dauniaj biełaruskaj litaratury: U dwuch tamach. T. 2. Mińsk 2007.

3. Kawalenka W. Wytoki. Upływy. Paskoranaść. Mińsk 1975.

4. Kazbiaruk U. Stupieni rostu. Mińsk 1974.

5. Łojka A. Historyja biełaruskaj literatury. Czastka 1. Mińsk 1989.

6. Łojka A., Adam Mickewicz i biełaruskaja litaratura, Mińsk 1959.

7. Słowa pra litaraturu i litaratarau, Mińsk 2001.

8. Łojka A. Historyja biełaruskaj literatury. Czastka 1. Mińsk 1989.