Prakseologia przekładu

obowiązkowe

Wiedza z zakresu:

- translatoryki;

- terminologii i terminografii;

- lingwistyki ogólnej;

- teorii komunikacji językowej

Kompetencja komunikacyjna w zakresie:

- języka polskiego;

- języka specjalności.

Prakseologia tłumaczenia jako teoria sprawnego działania tłumacza.

Miejsce prakseologii przekładu wśród współczesnych teorii translatorycznych. Przedmiot zainteresowań i cele prakseologii przekładu. Układ translacyjny i jego warianty. Rodzaj kanału komunikacyjnego. Kierunek tłumaczenia. Typ tekstu. Parametry nadawcy i odbiorcy. Usytuowanie w czasie i przestrzeni elementów układu translacyjnego. Urządzenia techniczne.

Grucza F., 1983, Zagadnienia metalingwistyki. Lingwistyka - jej przedmiot, lingwistyka stosowana. Warszawa

Grucza F., 2007, Lingwistyka stosowana, Warszawa

Lukszyn J. (red.), 2008, Podstawy technolingwistyki I, Warszawa Lukszyn J. (red.), 2008, Podstawy technolingwistyki II

Marchwiński A., 1983, Z problematyki dydaktyzacji tłumaczenia, w: Przyczynki do teorii i metodyki kształcenia nauczycieli języków obcych i tłumaczy w perspektywie wspólnej Europy, Warszawa

Marchwiński A., 1989, Status translatorskich technik glottodydaktycznych w świetle koncepcji tzw. tłumaczenia pragmatycznego, w: Przegląd glottydaktyczny 19

Marchwiński A., 2007, Prakseologiczna ewaluacja teorii translatorycznych, w: W kręgu teorii i praktyki lingwistycznej, Warszawa

Marchwiński A., 2008, Determinanty ekwiwalencji tłumaczeniowej tekstów specjalistycznych, w: Podstawy technolingwistyki II

Marchwiński A., 2008, Wiedza fachowa a kompetencja tłumacza, w: Podstawy technolingwistyki II

Marchwiński A., 2010, Prakseologiczna metoda badań translatorycznych, w: Lingwistyka stosowana - języki specjalistyczne - dyskurs zawodowy, Warszawa

Marchwiński A., 2010, O pewnym aspekcie dydaktyki translacji, w: Translatoryka. Koncepcje - Modele - Analizy, Warszawa

Po ukończeniu kursu student ma:

- pogłębioną wiedzę wiedzę, obejmującą koncepcje i terminologię przedmiotową z zakresu translatoryki ogólnej i prakseologii tłumaczenia;

- pogłębioną, uporządkowaną wiedzę, obejmującą koncepcje i terminologię przedmiotową z zakresu translatoryki szczegółowej (pisemnych i ustnych tekstów specjalistycznych), teorii języków specjalistycznych, terminologii i terminografii;

- pogłębioną wiedzę o powiązaniach translatoryki tekstów specjalistycznych z dziedzinami, których dotyczą tłumaczone teksty (polityka, ekonomia, prawo, medycyna, technika);

- pogłębioną, uporządkowaną wiedzę odnośnie do regulacji prawnych i korporacyjnych dotyczących zawodu tłumacza

Umiejęności

Potrafi:

- wyszukiwać, analizować i selekcjonować informacje z zakresu najnowszych teorii translatorycznych, terminologicznych i terminograficznych z punktu widzenia ich relewancji dla praktyki tłumaczenia profesjonalnego

- stosować narzędzia badawcze, obejmujące analizę koncepcji ekwiwalencji tłumaczeniowej i skorelowanie poszczególnych podejść w oparciu o kryterium adekwatności tłumaczenia jako działania realizowanego w zróżnicowanych wariantach układu translacyjnego

potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę przedmiotową i terminologiczną z zakresu dziedzin, w obrębie których sytuuje się tekst wyjściowy;

- sprawnie integrować wiedzę z zakresu lingwistyki, translatoryki, teorii języków specjalistycznych, prakseologii tłumaczenia i analizy komparatystycznej w celu rozstrzygania problemów tłumaczeniowych (doboru ekwiwalentu adekwatnego w danej odmianie tłumaczenia – pisemnego, konsekutywnego, symultanicznego, a vista, audiowizualnego, środowiskowego), wykorzystując różne źródła informacji (słowniki encyklopedyczne, językowe, terminologiczne ogólno-naukowe, ogólno-techniczne, interdyscyplinarne i branżowe, korpusy językowe, bazy danych, teksty paralelne;

- skutecznie pośredniczyć w międzyjęzykowej komunikacji zawodowej, realizując działania, warunkujące skuteczność tłumaczenia profesjonalnego (rozpoznanie danego wariantu układu translacyjnego, recepcja i analiza pretranslacyjna tekstu wyjściowego, dobór adekwatnej techniki tłumaczeniowej, produkcja, weryfikacja i adiustacja tekstu docelowego);

- posługiwać się się normami i regulacjami prawnymi, korporacyjnymi i etycznymi odnoszącymi się do zawodu tłumacza;

- uzasadniać własne rozwiązania problemów tłumaczeniowych w oparciu o znajomość teorii i praktyki translacji.

Kompetencje społeczne

Adekwatnie diagnozuje własną kompetencję translacyjną (wiedzę i umiejętności) i rozumie potrzebę jej ustawicznego uzupełniania i doskonalenia.

Rozumie i akceptuje potrzebę efektywnego współdziałania w grupie i przestrzegania solidarności zawodowej

Potrafi odpowiednio określić priorytety w doborze adekwatnych technik tłumaczeniowych w różnych odmianach tłumaczenia

prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga problemy tłumaczeniowe, uwzględniając asymetrię danych systemów językowych oraz bazę kognitywną nadawcy tekstu wyjściowego i odbiorcy/odbiorców tekstu docelowego i przestrzegając zasad etyki zawodowej.

Interesuje się aktualnymi wydarzeniami w sferze polityki, gospodarki, kultury, nauki i techniki ze szczególnym uwzględnieniem aspektu językowego, w tym uzasadnionych innowacji w danych systemach językowych.

Egzamin ustny