Historia kultury fińskiej

obowiązkowe

Kurs przeznaczony jest dla pierwszego roku studiów I stopnia.

w sali

Wprowadzenie do historii kultury Finlandii wraz z szerokim kontekstem regionalnym (kraje nordyckie i nadbałtyckie, ludy ugrofińskie poza Finami)

Kurs stanowi wprowadzenie do historii kultury Finlandii z uwzględnieniem kontekstu regionalnego i zewnętrznych oddziaływań. Rozwój kultury w Finlandii omawiany jest w kontekście bardziej rozległych procesów zachodzących w krajach nordyckich i na obszarze nadbałtyckim, a także w kręgu innych niż Finowie ludów mówiących językami ugrofińskimi.

1. Olli Aho, Hildi Hawkins, Päivi Valisaari (eds.) Finland: A Cultural Encyclopedia, Helsinki 1999.

2. Yrjö Varpio, Land of the North Star: Introduction to Finnish Literature and Culture, Tampere 1999.

3. Wolfgang Froese, Historia narodów i państw Morza Bałtyckiego, przeł. Maciej Dorna, Ewa Płomińska-Krawiec, Katarzyna Śliwińska, Warszawa 2007.

4. Matti Klinge, Bałtycki świat, przeł. Jarosław Suchoples, Helsinki 1994.

5. Łucja Okulicz-Kozaryn, Finowie Zachodni, Warszawa 1993.

6. Ørnulv Vorren, Ernst Manker, Lapończycy. Zarys historii kultury, przeł. Tadeusz Adrian Malanowski, Warszawa 1980

7. Else Roesdahl, Historia wikingów, Gdańsk 1996.

8. Eric Christensen, Krucjaty północne, przeł. Janusz Szczepański, Poznań 2009.

9. Philippe Dollinger, Dzieje Hanzy. XII–XVII w., przeł. Vera Soczewińska, Warszawa 1997. (fragmenty)

10. Martti Haavio, Mitologia fińska, przeł. Jerzy Litwiniuk, Warszawa 1979. (fragmenty)

11. Tuulikki Hosia, „Kalevala pokrótce”, Literatura Ludowa nr 4–6/1984.

12. Maria Magdalena Kośko, Mitologia ludów Syberii, Warszawa 1990. (fragmenty)

13. Aleksander Brückner, Starożytna Litwa. Ludy i bogi. Szkice historyczne i mitologiczne [1904], Olsztyn 1984. (fragmenty)

14. Jerzy Suchocki, Mitologia bałtyjska, Warszawa 1991 (fragmenty)

15. Miroslav Hroch, Małe narody Europy, przeł. Grażyna Pańko, Wrocław 2003 (fragmenty).

16. Books from Finland (wybrane artykuły)

17. Matti Klinge, Fińska tradycja. Eseje o strukturach i tożsamościach Północy, przeł. Jarosław Suchoples, Wrocław 2006 (fragmenty).

18. „Fiński syndrom”, Czas Kultury 2/2008 (wybrane artykuły).

19. Jonas Frykman, Orvar Löfgren, Narodziny człowieka kulturalnego. Studium z antropologii historycznej szwedzkiej klasy średniej, przeł. Grzegorz Sokół, Kęty 2007 (fragmenty).

20. Grażyna Szelągowska, „Geneza państwa dobrobytu: model skandynawski”, Mówią wieki nr 3/1995.

21. Kristina Orfali, „Model jawności: społeczeństwo szwedzkie”, w: Philippe Ariès, Georges Duby (red.), Historia życia prywatnego, t. 5, Wrocław 2006.

22. Manuel Castells, Pekka Himanen, Społeczeństwo informacyjne i państwo dobrobytu. Model fiński, Warszawa 2009 (fragmenty).

23. Tacyt, Germania, w: tenże, Dzieła t. II, Warszawa 1957 (fragmenty)

24. Powieść minionych lat, przeł. Franciszek Sielicki, Wrocław 1999 (fragmenty)

25. Zenon Ciesielski (red.), Skandynawia w oczach Polaków. Antologia, Gdańsk 1974 (fragmenty).

26. Gustaw Manteuffel, „Listy znad Bałtyku” [1889] w: tenże, Inflanty Polskie oraz Listy znad Bałtyku, opr. Krzysztof Zajas, Kraków 2009 (fragmenty).

27. Czesław Miłosz, „Bałtowie” w: tenże, Zniewolony umysł [1953], Warszawa 2006.

28. Carl Gustaf Mannerheim, Wspomnienia, przeł. Krystyna Szelągowska, Warszawa 1996 (fragmenty).

29. Urho Kekkonen, Nie szukajcie przyjaciół daleko, a wrogów blisko, Warszawa 1983(fragmenty).

30. Maciej Zaremba, „Polski hydraulik”, przeł. Katarzyna Tubylewicz, w: tenże, Polski hydraulik i inne opowieści ze Szwecji, Wołowiec 2008, ss. 7–55.

31. Kalevala, przeł. Jerzy Litwiniuk, Warszawa 1998 (lub późniejsze).

32. Kanteletar (fragmenty), przeł. Jerzy Litwiniuk, Regiony nr 4/1977, ss. 129–141

33. Edda poetycka, przeł. Apolonia Załuska-Strömberg, Wrocław 1986 (fragmenty)

34. Saga o Gunlaugu Wężowym Języku, przeł. Apolonia Załuska-Strömberg, Wrocław 1968.

35. August Strindberg, „Nagroda za cnotę”, w: tenże, Wybór nowel, przeł. Zygmunt Łanowski, ss. 28–72.

36. Aleksis Kivi Siedmiu braci, przeł. I. Czermakowa, Poznań 1977.

37. Mika Waltari, Karin córka Monsa, ze szwedzkiego przeł. Zygmunt Łanowski, kilka wydań (ostatnie w 2004).

38. Timo K. Mukka, Ziemia jest grzeszną pieśnią, przeł. Joanna Trzcińska-Mejor, Jerzy Litwiniuk, Poznań 1988.

39. Tove Jansson, Opowiadania z doliny Muminków, przeł. Irena Szuch-Wyszomirska, Warszawa 1973 (lub późniejsze).

40. Zygmunt Łanowski (red.) Żyzny granit. Antologia nowel i opowiadań fińskich, Poznań 1970 (wybrane opowiadania)

41. Jaan Kross, Kamienie z nieba, z rosyjskiego przeł. Wiera Bieńkowska, Warszawa 1977 (lub późniejsze).

Po ukończeniu kursu student

posiada podstawową wiedzę o fińskich tradycjach kultury duchowej i materialnej

potrafi określić najważniejsze trendy rozwojowe w dziejach kultury fińskiej

potrafi wskazać przełomowe momenty w dziejach kultury fińskiej i wyjaśnić ich znaczenie

potrafi scharakteryzować historyczne i kulturowe związki Finlandii z jej sąsiadami – Szwecją, Estonią, pozostałymi krajami bałtyckimi oraz Rosją - a także z kulturami innych ludów ugrofińskich

przyswojenie wiadomości z wykładu (sprawdzane w ramach egzaminu końcowego), oceny z prac semestralnych

egzamin końcowy i prace semestralne

brak