Współczesne życie literackie - linia węgierska

fakultatywne

Historia literatury węgierskiej IV 3320-ZLW78

Dla realizacji przedmiotu niezbędne jest formalne zaliczenie przedmiotu Historia literatury węgierskiej według programu studiów licencjackich. Dla studentów znających język węgierski na poziomie C1 (umożliwiającym swobodne czytanie literatury podmiotu i przedmiotu oraz analizę źródeł).

Znajomość literatury węgierskiej do okresu powojennego XX wieku oraz zjawisk kultury i literatury polskiej i światowej. Zalecane są wszelkie zajęcia literaturoznawcze z oferty UW, które ułatwiają studentowi samodzielne uprawienie refleksji komparatystycznej.

w sali

Celem przedmiotu jest przedstawienie kształtowania się współczesnej literatury węgierskiej na przełomie XX i XXI wieku, ze szczególnym uwzględnieniem najważniejszych zjawisk i dorobku najwybitniejszych prozaików, poetów oraz dramatopisarzy omawianego okresu. Oprócz analizy i interpretacji utworów literackich w języku oryginalnym, wymienionych w kanonie lektur obowiązkowych, w ramach referatów przewidziany jest również systematyczny przegląd węgierskiej prasy literackiej (najważniejsze wydarzenia literackie - jubileuszy pisarskie, nagrody itd.). Jednocześnie studenci zapoznają się polską recepcją współczesnej literatury węgierskiej.

Przedmiot ma za zadanie zapoznać studentów I roku studiów magisterskich filologii węgierskiej ze współczesną literaturą węgierską od lat 70. XX wieku aż po dorobek ostatnich lat. Na całoroczną tematykę składają się następujące główne zagadnienia:

1. A kortárs magyar irodalom korszakolási problémái

2. Az Újhold-kör, mint a Nyugat-hagyomány folytatója

3. Hagyomány és modernitás – az 1960/70-es évek irodalmi fordulópontja

4. A kortárs magyar líra

- Hermetikus tárgyias líra: Pilinszky János, Nemes Nagy Ágnes, Rakovszky Zsuzsa

- Az újnépiesség költészete: Nagy László, Juhász Ferenc, Utassy József, Bella István

- A neoavantgárd költészet: Tandori Dezső, Oravecz Imre, Orbán Ottó,

- A depoetizált költészet: Petri György, Parti Nagy Lajos, Kukorelly Endre, Térey János, Tóth Krisztina, Karafiáth Orsolya, Varró Dániel.

5. A kortárs magyar próza:

5.1. A 60-as évek prózakísérletei:

- Modern példázatosság: Mészöly Miklós, Konrád György, Örkény István

- Fikcionált tárgyiasság, korkritika: Cseres Tibor, Sánta Ferenc, Moldova György, Galgóczi Erzsébet, Tar Sándor

5.2. A 70-es évek posztmodern prózája: Hajnóczy Péter, Esterházy Péter, Nádas Péter.

- Kertész Imre, Bodor Ádám, Krasznahorkai László, Závada Pál.

5.3. A magyar női irodalom: Szabó Magda, Rakovszky Zsuzsa, Erdős Virág, Polcz Alaine, Bódis Kriszta, Szécsi Noémi.

6. A kortárs magyar dráma:

- A magyar realista színháztól az új teatralitás színházáig

- Az Örkény István utáni 2.drámaíró-nemzedék: Nádas Péter, Spiró György

- Az Örkény István utáni 3.drámaíró-nemzedék: Parti Nagy Lajos, Háy János, Forgách András stb.

Proponowana lista lektur:

Nemes Nagy Ágnes: Fák, Között

Rakovszky Zsuzsa: Mintha, Fehér-fekete, Gyerekkori öreg nők (KMI Szöveggy. II*)

Juhász Ferenc: A tékozló ország

Tandori Dezső: KMI Szöveggy. I

Orbán Ottó: KMI Szöveggy. I

Oravecz Imre: KMI Szöveggy. I

Petri György: KMI Szöveggy. I

Parti Nagy Lajos: KMI Szöveggy. II

Kukorelly Endre: KMI Szöveggy. II

Tóth Krisztina: KMI Szöveggy. II

Térey János: KMI Szöveggy. II

Varró Dániel: KMI Szöveggy. II

Cseres Tibor: Hideg napok

Sánta Ferenc: Az ötödik pecsét

Galgóczi Erzsébet: Törvényen kívül

Tar Sándor: Néha úgy elmennénk, Nóra jön

Kertész Imre: Sorstalanság

Bodor Ádám: Sinistra körzet

Krasznahorkai László: Sátántangó

Závada Pál: Jadviga párnája

Szabó Magda: Régimódi történet, vagy Für Elise

Rakovszky Zsuzsa: A kígyó árnyéka, vagy Szécsi Noémi: Finnugor vámpír

Nádas Péter: Találkozás

Spiró György: Csirkefej, Kwartett vagy Imposztor

Háy János: Gézagyerek

*Horváth, Rácz: Kortárs magyar irodalom szöveggyűjtemény I-II. BBI, Bp. 2004.

Literatura przedmiotu:

A 90-es évek fiatal magyar irodalma. „Alföld”, 2000/12.

Balassa Péter: Észjárások és formák. 1990.

Bécsy Tamás: A drámaelemzésről. Tanulmányok a műelemzés köréből. 1977. 105-190.

Bécsy Tamás: Mi a dráma. 1987.

Bednancsics Gábor (szerk.): Az irodalmi szöveg antropológiai horizontjai. 2000.

Bónus Tibor: Diskurzusok összjátéka. Irodalmi olvasásmódok. 2001.

Burzyńska, Markowski: Teorie literatury XX wieku. Podrecznik. 2006.

Ferenc Győző: A költészet mechanikája. 1997.

Grendel Lajos: A modern magyar irodalom története. Magyar lira és epika a 20. században. 2010.

Györffy Miklós: Magyar elbeszélő szólamok. 2004.

H. Nagy Péter: Töredékek a kortárs magyar líra paradigmáiról. „Alföld”, 1994/4.

Kulcsár Szabó Ernő: A magyar irodalom története 1945-1991. 1993.

Kulcsár Szabó Ernő: A megértés alakzatai. 1998.

Mózes Huba (szerk.): A próza intertextualitásának retorikája és pragmatikája. 2001.

Olasz Sándor: Mai magyar regények. Poétikai változatok fél évszázad regényirodalmában. 2003.

Sárkány Anna: Magyar irodalom Magyarország határain kívül 1989-1989. 1998.

Szegedy-Maszák Mihály et al. (szerk.): A magyar irodalom történetei. 1920-tól napjainkig. III. k. 2007.

Szegedy-Maszák Mihály: Irodalmi kánonok. 1998.

Szili József: Irodalomtudat-hasadás: az irodalom interkulturális elmélete. 2005.

Sz. Molnár Szilvia: Bevezetés a kortárs magyar irodalomba. 2005.

Van-e posztmodern? „Alföld”, 2003/2.

Po ukończeniu przedmiotu student:

• orientuje się w dynamice rozwoju procesu historycznoliterackiego, właściwego dla przełomu XX i XXI wieku na Węgrzech;

• posiada zdolność krytycznej analizy zjawisk literackich i kulturowych charakterystycznych dla tego okresu;

• posiada umiejętność, wyciągania wniosków, dyskutowania, formułowania sądów i argumentacji;

• interpretuje dzieła literackie tego okresu, zarówno w dyskusji, jak i pisemnie, uwzględniając kontekst historyczny i kulturowy;

• Wymienia, umiejscawia na osi czasu i przedstawia sylwetki i dorobek czołowych węgierskich twórców ostatnich 30 lat.

• Analizuje różnorodne języki, którymi mówi literatura omawianego okresu, takie jak: hermeneutyka, strukturalizm, postmodernizm, feminizm, historyzm

- ma pogłębioną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej nauk humanistycznych, a w szczególności filologii, którą jest w stanie samodzielnie rozwijać i twórczo stosować w działalności profesjonalnej K_W01

- ma pogłębioną wiedzę o zjawiskach zachodzących w obszarach literatury i kultury, zna terminologię używaną w ich opisie, ma pogłębioną wiedzę o metodologii badań nad literaturą i kulturą oraz o kierunkach badań w literaturoznawstwie K_W03

- ma pogłębioną wiedzę niezbędną w profesjonalnej analizie i interpretacji tekstów reprezentujących różne genry i style funkcjonalne języka węgierskiego K_W08

- zna i rozumie współczesne zjawiska w literaturze węgierskiej oraz ma wiedzę o współczesnych procesach i zjawiskach w kulturze węgierskiej K_W10

- potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych wytworów kultury (literatura, sztuka) z zastosowaniem oryginalnych metod, uwzględniających nowe osiągnięcia humanistyki, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego, miejsca w procesie historyczno-kulturowym K_U04

- posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułowania wniosków oraz tworzenia syntetycznych podsumowań K_U05

- potrafi porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami z zakresu hungarystyki w języku polskim i węgierskim, współdziałać z nimi w popularyzacji wiedzy o wytworach kultury, literatury, zjawiskach historycznych K_U06

- K_K05 rozumie potrzebę uczestniczenia w kulturze studiowanego regionu (Węgier), korzystając z różnych mediów i form, potrafi inspirować inne osoby i organizować odpowiednie przedsięwzięcia, działać w sposób przedsiębiorczy w kontekście wielokulturowym K_K05

- ma nawyk systematycznego, samodzielnego śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących w literaturze, kulturze i życiu społecznym Węgier, interesuje się nowatorskimi formami wyrazu artystycznego, nowymi zjawiskami w sztuce, ma przekonanie o potrzebie rozwoju osobistego, dąży do ciągłego rozwoju kompetencji zawodowych K_K07

- K_08 docenia i dostrzega potrzebę tworzenia i zastosowania regulacji prawnych związanych z ochroną własności intelektualnych

- K_W11 student ma wiedzę o projektowaniu, metodologii, pragmatyce i prezentacji badań naukowych zna i rozumie pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego

- K_U11 Stosuje zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego, w szczególności reguły rządzące przytaczaniem cudzych wypowiedzi

- Kontrola obecności,

- Ocena ciągła (bieżące przygotowanie się do zajęć – przeczytanie z góry podanych przez wykładowcy utworów literackich)

- aktywność na zajęciach może podnieść końcową ocenę,

- ocena przygotowanych referatów

- Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest złożenie pracy semestralnej po obu semestrach.

Zaliczenie ustne na ocenę po obu semestrach.

nie dotyczy