Socjologia prawa

obowiązkowe

w sali

Tematyką poruszaną w ramach przedmiotu jest znaczenie prawa w państwie, społeczeństwie, kulturze i moralności, zarówno w aspekcie historycznym jak i współczesnym.

Tematem wykładu jest socjologia prawa. Omawiana będzie problematyka „naukowości” socjologii prawa i sporów wokół niej, w aspekcie historycznym i współczesnym. Omówione zostaną poszczególne zagadnienia przedmiotu: porządek społeczny, interakcje społeczne, wartości i normy, socjalizacja normatywna, świadomość i stosunek obywateli do prawa. Przedmiot przedstawi wybrane twierdzenia ojców socjologii prawa, jej mistrzów dawnych i współczesnych, socjologiczne aspekty procesu tworzenia prawa, jego funkcje w państwie i społeczeństwie a także wybrane zagadnienia socjologii zawodów prawniczych w kontekście społecznych stereotypów na ich temat. Studenci zapoznają się z problematyką „kondycji” prawa w ponowoczesnym społeczeństwie, podlegającym szybkiej zmianie, w którym występują takie zjawiska jak polityzacja prawa, trudności w jego nadążaniu za zmianą społeczną czy rozrost materii legislacyjnej.

Literatura:

• Cywiński, Zbigniew. 2000. Zaniechana rewolucja. Rzecz o polskim prawie ostatniej dekady XX wieku. [w:] [zbior.]. Prawo i ład społeczny. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Annie Turskiej. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, s. 75 – 98.

• Cywiński Zbigniew. 2010, Nieegalitarne prawo w nieegalitarnym społeczeństwie. Wykluczenie prawne jako rodzaj wykluczenia społecznego. [w:] Turska, Anna (red.), Prawo i wykluczenie. Warszawa: Wydawnictwo C.H.Beck, s. 161 – 187.

• Kamiński, Ireneusz C.. 2003., Słuszność i prawo. Szkic prawnoporównawczy, Kraków: Kantor Wydawniczy Zakamycze, s. 130-177.

• Kojder, Andrzej. 1988. Kultura prawna: problem demarkacji i użyteczności pojęcia. [w:] [zbior.]. Kultura prawna i dysfunkcjonalności prawa. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Wydział Prawa i Administracji. s. 13 - 37.

• Kojder, Andrzej. 2006. Z Czerniowców w szeroki świat… Eugen Ehrlich i narodziny idei socjologii prawa.[ w:] Flis, Andrzej [red.]. Stawanie się społeczeństwa. Szkice ofiarowane Piotrowi Sztompce z okazji 40-lecia pracy naukowej. Krakow: Universitas, s. 125-146.

• Kwaśniewski, Jerzy. 2000. Prawa człowieka w świadomości społecznej. [w:] [zbior]. Prawo i ład społeczny. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesor Annie Turskiej. Warszawa: Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, Katedra Socjologii Prawa. s. 201 – 221.

• Kwaśniewski, Jerzy. 2010, Wpływ norm prawnych na procesy wykluczenia społecznego. [w:] Turska, Anna (red.), Prawo i wykluczenie. Warszawa: Wydawnictwo C.H.Beck, s. 189 – 206.

• Opałek, Kazimierz i Kojder, Andrzej. 1999. Nauki prawne. [w:] Encyklopedia socjologii. t. 2. Warszawa: Oficyna Naukowa. s. 317 –323.

• Podgórecki, Adam. 1962. Charakterystyka nauk praktycznych. Warszawa: PWN. s. 28 - 35.

• Podgórecki, Adam. 1966. Prestiż prawa. Warszawa: Książka i wiedza. s. 175 – 189.

• Podgórecki, Adam. 1966. Zasady socjotechniki. Warszawa: Wiedza Powszechna. s. 65 – 83.

• Podgórecki, Adam. 1976. Kontrola prawna trzeciego stopnia. [w:] Problemy profilaktyki społecznej i resocjalizacji. Prace IPSiR UW. Tom 1. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. s. 15 – 27.

Literatura dodatkowa:

• Kojder, Andrzej. 2001. Godność i siła prawa. Szkice socjologicznoprawne. Wydanie 2. Warszawa: Oficyna Naukowa.

• Frieske, Kazimierz. 2001. Socjologia prawa; Warszawa – Poznań.

• Turska, Anna. Staśkiewicz,Wiesław, Łojko, Elżbieta, Kojder, Andrzej. Elementy socjologii prawa, Tomy I-V, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Uczestnicy zajęć:

1. znają historię socjologii prawa jako dziedziny naukowej oraz teorie i poglądy najwybitniejszych socjologów prawa.

2. znają podstawowe kierunki badań socjologiczno prawnych, genezę i problematykę wzajemnych relacji pomiędzy normami społecznymi i normami prawnymi

3. definiują pojęcia „kontrola społeczna” i „kontrola prawna” oraz zachodzące pomiędzy nimi relacje

4. posiadają zdolność samodzielnej pracy z tekstami źródłowymi oraz umiejętności syntetycznej analizy i komentarza.

5. rozumieją funkcje i zadania prawa w społeczeństwie,

6. uświadamiają sobie wyzwania jakie stoją przed systemami prawnymi państw płynnej zmiany społecznej,

7. są wrażliwi na procesy polityzacji prawa i manipulowania prawem,

8. rozpoznają wartości, jakie powinny być realizowane przez rządy prawa.

Wiedza: sprawdzenie teoretycznych zagadnień poruszanych podczas wykładu; historii socjologii prawa jako dziedziny naukowej oraz teorii i poglądów najwybitniejszych socjologów prawa (egzamin pisemny).

Umiejętności: sprawdzenie zdolności logicznego rozumowania i wyciągania wniosków, oraz dokonywania syntetycznej analizy i komentarza (egzamin pisemny).

Kompetencje: sprawdzenie zrozumienia funkcji i zadań prawa w społeczeństwie, stopnia uświadomienia sobie wyzwań jakie stoją przed systemami prawnymi państw płynnej zmiany społecznej oraz stopnia świadomości prawnej (egzamin pisemny