WMS: Władza symboliczna
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3500-WMS-WSYM |
Kod Erasmus / ISCED: |
14.2
|
Nazwa przedmiotu: | WMS: Władza symboliczna |
Jednostka: | Wydział Socjologii |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
4.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywne |
Założenia (opisowo): | Orientacja w klasycznych i współczesnych teoriach socjologicznych, zainteresowanie filozofią społeczną i chęć poznania teorii psychoanalitycznej będą dodatkowym atutem. |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Władza symboliczna to panowanie sprawowane poprzez symbole i na sposób symboliczny. Każda władza, nawet najbardziej okrutna, pisał Pierre Bourdieu, ma w sobie symboliczny składnik, którym jest „poznanie i uznanie”. Formy myślenia o świecie także są składnikiem tej władzy, podobnie jak uznanie czy szacunek okazywane władzy są już częścią jej panowania. Życie codzienne pełne jest znaturalizowanych form myślenia, w które wpisane są relacje władzy. Temat władzy symbolicznej jest jednym z najważniejszych tematów myśli społecznej. Podczas zajęć przyjrzymy się klasycznym i współczesnym teoriom władzy społecznej, powstałym w obszarze socjologii, psychoanalizy i filozofii politycznej. Teorie te miały na celu uwidocznić reguły władzy symbolicznej, które działają najskuteczniej właśnie wtedy, gdy są najmniej widoczne. Zapisanie się na zajęcia zakłada zgodę na udział w dyskusjach dotyczących kwestii tożsamości oraz podstaw władzy symbolicznej, w tym religijnej. |
Pełny opis: |
Władza symboliczna to panowanie sprawowane poprzez symbole i na sposób symboliczny. Każda władza, nawet najbardziej okrutna, pisał Pierre Bourdieu, ma w sobie symboliczny składnik, którym jest „poznanie i uznanie”. Formy myślenia o świecie także są składnikiem tej władzy, podobnie jak uznanie czy szacunek okazywane władzy są już częścią jej panowania. Życie codzienne pełne jest znaturalizowanych form myślenia i okazywania szacunku, w które wpisane są relacje władzy. Temat władzy symbolicznej jest jednym z najważniejszych tematów myśli społecznej. Podczas zajęć przyjrzymy się klasycznym i współczesnym teoriom władzy społecznej, powstałym w obszarze socjologii, psychoanalizy i filozofii politycznej. Teorie te miały na celu uwidocznić reguły władzy symbolicznej, które działają najskuteczniej właśnie wtedy, gdy są najmniej widoczne. Poszczególne kwestie poruszane na zajęciach mogą być związane z kwestiami tożsamościowymi i podstawami legitymizacji władzy politycznej i społecznej (w tym religijnej), osoby zgłaszające się do udziału w zajęciach wyrażają tym samym domyślną zgodę na uczestnictwo w krytycznych i otwartych (ale zachowujących rygor akademicki) dyskusjach na te tematy. Tematy zajęć mogą obejmować: pojęcie władzy symbolicznej (Pierre Bourdieu) relacje symboliczne (E. Durkheim, M. Mauss) porządek symboliczny (Jacques Lacan) epistemologie władzy (M. Foucault) formy myślenia klasy dominującej i hegemonia (Karol Marks, Antonio Gramsci) formy myślenia i dyskursy władzy (Jadwiga Staniszkis) upodmiotowienie jako relacja władzy (Maurizio Lazzarato) destrukcja władzy symbolicznej (M. Lazzarato, Jean Baudrillard, Byung-Chul Han) Szczegółowy zestaw tematów i zagadnień będzie, w miarę możliwości, dostosowywany na bieżąco do zainteresowań grupy i dynamiki dyskusji podczas zajęć. |
Literatura: |
P. Bourdieu (2006) Medytacje pascaliańskie, przeł. K. Wakar, Warszawa: Oficyna Naukowa J. Lacan (2018) Imiona-Ojca, przeł. R. Carrabino i in., Warszawa: PWN. M. Lazzarato (2012) The Making of the Indebted Man, J. D. Jordan (trans.), Los Angeles: semiotext(e). K. Marks, F. Engels (1949) Manifest komunistyczny, w: Marks, Engels, Dzieła wybrane, Warszawa: Książka i Wiedza. J. Staniszkis (2009) Antropologia władzy, Warszawa: Prószyński i S-ka. |
Efekty uczenia się: |
K_W02 posiada pogłębioną wiedzę o miejscu socjologii w systemie nauk, w tym o jej możliwych zastosowaniach na gruncie innych dyscyplin K_W03 ma świadomość istnienia sporów teoretycznych i metodologicznych prowadzonych we współczesnej socjologii, jest refleksyjny i krytyczny wobec różnych stanowisk K_W06 jest refleksyjny i krytyczny wobec problemu zróżnicowania społecznego i nierówności społecznych K_W08 posiada pogłębioną wiedzę o rodzajach więzi społecznych i mechanizmach podtrzymywania ładu zbiorowego K_W10 posiada pogłębioną wiedzę o zróżnicowaniu kulturowym i jego przemianach, tożsamości kulturowej, interakcji i komunikacji międzykulturowej K_W21 posiada pogłębioną wiedzę na temat polityki, procesów politycznych na poziomie krajowym, Unii Europejskiej i globalnym oraz uczestnictwa w sferze publicznej K_W22 posiada pogłębioną wiedzę na temat procesów leżących u podstaw stabilności i zmiany społecznej, a także jest refleksyjny i krytyczny w ich interpretacji K_W26 posiada pogłębioną wiedzę na temat założeń i twierdzeń wybranych historycznych i współczesnych teorii socjologicznych K_W27 posiada pogłębioną wiedzę o ideach i procesach społecznych XIX, XX i XXI w., które ukształtowały oblicze współczesnego świata K_U14 potrafi formułować pogłębione sądy na temat motywów ludzkiego działania oraz przewidywać społeczne konsekwencje tego działania K_U16 umie zinterpretować rolę kultury w funkcjonowaniu jednostki i społeczeństwa K_U20 wykrywa złożone zależności między kształtowaniem się idei filozoficznych a procesami społecznymi i kulturalnymi oraz określa relacje między tymi zależnościami K_K13 jest otwarty na różne perspektywy teoretyczne i metodologiczne badań społecznych |
Metody i kryteria oceniania: |
Warunkiem zaliczenia będzie aktywny udział w zajęciach i napisanie krótkiego eseju zaliczeniowego lub zaliczenie ustne. Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: dopuszczalne 2 nieobecności nieusprawiedliwione, wszystkie nieobecności ponad ten limit muszą być zaliczone pracami pisemnymi (maksymalnie 3 nieobecności ponad limit). Zasady zaliczania poprawkowego - takie same, jak w pierwszym terminie, praca zaliczeniowa musi zostać wysłana w ustalonym terminie. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-01-28 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR SEM
CZ PT |
Typ zajęć: |
Seminarium, 30 godzin, 15 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Krzysztof Świrek | |
Prowadzący grup: | Krzysztof Świrek | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Seminarium - Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.