Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Problemy filozofii eksperymentalnej: potoczne teorie działania

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3501-PFE20-S
Kod Erasmus / ISCED: 08.1 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0223) Filozofia i etyka Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Problemy filozofii eksperymentalnej: potoczne teorie działania
Jednostka: Wydział Filozofii
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

seminaria monograficzne

Założenia (opisowo):

Student powinien ukończyć podstawowy kurs logiki oraz ogólnej metodologii lub epistemologii.

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Seminarium poświęcone jest potocznym teoriom działania jako przedmiotowi zainteresowań filozofii eksperymentalnej. Pierwszy semestr będzie służył wprowadzeniu w filozofię eksperymentalną oraz omówieniu jej najważniejszych osiągnięć z zakresu potocznych teorii działania (np. efekt Knobe’a, problem Butlera, czynniki wpływające na przypisywanie sprawstwa i odpowiedzialności). W semestrze drugim uczestnicy seminarium będą opracowywać i realizować własne projekty badawcze z zakresu filozofii eksperymentalnej.

Seminarium ma charakter badawczy. Jednym z warunków zaliczenia jest przygotowywanie i przeprowadzenie w zespole badania z zakresu filozofii eksperymentalnej.

Pełny opis:

Szczegółowa lista zagadnień (semestr I i część semestru II)

BLOK I: Wprowadzenie do eksperymentalnej filozofii (działania)

– Knobe, J.,Nichols, S. (2008), “An Experimental Philosophy Manifesto.” In Knobe, J. and Nichols, S. (ed.), Experimental Philosophy. New York: Oxford University Press, 3–14.

– Malle, B., Knobe, J. (1997), “The Folk Concept of Intentional Action.” Journal of Experimental Social Psychology, 33, 101–121.

BLOK II: Efekt efektu ubocznego i jego wyjaśnienia

– Knobe, J. (2003a), “Intentional Action and Side-Effects in Ordinary Language,” Analysis, 63, 190–3.

– Knobe, J. (2003b), “Intentional Action in Folk Psychology: An Experimental Investigation,” Philosophical Psychology, 16(2), 309–323.

Wyjaśnienie: efekt Knobe’a wynikiem rozumowań pragmatycznych

– Adams, F., Steadman, A. (2004a), “Intentional Action in Ordinary Language: Core Concept or Pragmatic Understanding,” Analysis 74, 173–181. & Adams, F., Steadman, A. (2004a), “Intentional Actions and Moral Considerations: Still Pragmatic,” Analysis 74, 268–272.

– McCann, H. (2005), “Intentional Action and Intending: Recent Empirical Studies,” Philosophical Psychology, 18, 737–748.

Wyjaśnienie: intencjonalność jako pojęcie normatywne

– Knobe, J. (2006), “The Concept of Intentional Action: A Case Study in the Uses of Folk Psychology,” Philosophical Studies. 130: 203–231.

– Machery, E. (2008), “The Folk Concept of Intentional Action: Philosophical and Experimental Issues,” Mind & Language, 23, 165–189.

Wyjaśnienie: efekt Knobe’a wynikiem emocjonalnego skrzywienia

– Greene, J., Haidt, J. (2002), “How (and Where) Does Moral Judgment Work?” Trends in Cognitive Science, 6: 517–523. & Nadelhoffer, T. (2004), “Praise, Side Effects, and Intentional Action,” The Journal of Theoretical and Philosophical Psychology 24, 196–213.

– Young, L., Cushman, F., Adolphs, R., Tranel, D., and Hauser, M. (2006), “Does Emotion Mediate the Relationship between an Action’s Moral Status and its Intentional Status? Neuropsychological Evidence,” Journal of Cognition and Culture, 6(1–2), 291–304.

Wyjaśnienie: efekt Knobe’a wynikiem różnic w interpretacji scenariuszy

– Nichols, S. and Ulatowski, J. (2007), “Intuitions and Individual Differences: The Knobe Effect Revisited,” Mind & Language, 22(4), 346–365.

– Feltz, A. and Cokely, E. (2007), “An Anomaly in Intentional Action Ascription: More Evidence of Folk Diversity.” Proceedings of the Cognitive Science Society.

BLOK III Potoczne pojęcie przyczynowania, sprawstwa i zaniechania

– Hitchcock, C., & Knobe, J. (2009). Cause and norm. The Journal of Philosophy, 106(11), 587-612.

–Alicke, M. D., Rose, D., Bloom, D. (2011). Causation, norm violation, and culpable control. The Journal of Philosophy, 108(12), 670-696.

– Clarke, R., Shepherd, J., Stigall, J., Waller, R. R., Zarpentine, C. (2015). Causation, norms, and omissions: A study of causal judgments. Philosophical Psychology, 28(2), 279-293.

– Henne, P., Pinillos, Á., De Brigard, F. (2017). Cause by omission and norm: Not watering plants. Australasian Journal of Philosophy, 95(2), 270-283.

BLOK IV: Działanie grupowe: przypisywanie intencji i odpowiedzialności

– Gerstenberg, T., and Lagnado, D. A. (2010). Spreading the blame: The allocation of responsibility amongst multiple agents. Cognition, 115(1), 166-171.

– Lagnado, D. A., Gerstenberg T., Zultan R. (2013), Causal responsibility and counterfactuals. Cognitive science 37.6 (2013): 1036-1073.

– Michael J. A., Szigeti A. (2019) “The Group Knobe Effect”: evidence that people intuitively attribute agency and responsibility to groups, Philosophical Explorations, 22:1, 44-61.

BLOK V: Wolna wola i odpowiedzialność

– Nahmias, E. Morris, S. Nadelhoffer, T., Turner, J. (2005), “Surveying Freedom: Folk Intuitions about Free Will and Moral Responsibility,” Philosophical Psychology 18: 561–84.

– Nahmias, E. Morris, S. Nadelhoffer, T., Turner, J. (2006), “Is Incompatibilism Intuitive?” Philosophy and Phenomenological Research 73: 28–53.

– Nichols, S. and Knobe, J. (2007), “Moral Responsibility and Determinism: The Cognitive Science of Folk Intuitions,” Nous 41: 663–85.

– Sarkissian, Hagop ; Chatterjee, Amita ; de Brigard, Felipe ; Knobe, Joshua ; Nichols, Shaun & Sirker, Smita (2010). Is Belief in Free Will a Cultural Universal? Mind and Language 25 (3):346-358.

– Rose, David & Nichols, Shaun (2013). The Lesson of Bypassing. Review of Philosophy and Psychology 4 (4):599-619.

– Nadelhoffer, Thomas ; Shepard, Jason ; Nahmias, Eddy ; Sripada, Chandra & Ross, Lisa Thomson (2014). The free will inventory: Measuring beliefs about agency and responsibility. Consciousness and Cognition 25:27-41.

– Murray, Dylan & Nahmias, Eddy (2014). Explaining Away Incompatibilist Intuitions. Philosophy and Phenomenological Research 88 (2):434-467.

Semestr drugi

W semestrze letnim zadaniem seminarzystów będzie po pierwsze zespołowe (zespoły 2-4 osobowe) zaprojektowanie i przygotowanie badań empirycznych z zakresu eksperymentalnej filozofii działania. Następnie studenci będą mieli za zadanie przygotowane przez siebie badania przeprowadzić oraz przeanalizować i zinterpretować uzyskane wyniki. Etapem końcowym będzie przygotowanie raportu z badań.

Literatura:

BLOK I: Wprowadzenie do eksperymentalnej filozofii (działania)

– Knobe, J.,Nichols, S. (2008), “An Experimental Philosophy Manifesto.” In Knobe, J. and Nichols, S. (ed.), Experimental Philosophy. New York: Oxford University Press, 3–14.

– Malle, B., Knobe, J. (1997), “The Folk Concept of Intentional Action.” Journal of Experimental Social Psychology, 33, 101–121.

BLOK II: Efekt efektu ubocznego i jego wyjaśnienia

– Knobe, J. (2003a), “Intentional Action and Side-Effects in Ordinary Language,” Analysis, 63, 190–3.

– Knobe, J. (2003b), “Intentional Action in Folk Psychology: An Experimental Investigation,” Philosophical Psychology, 16(2), 309–323.

Wyjaśnienie: efekt Knobe’a wynikiem rozumowań pragmatycznych

– Adams, F., Steadman, A. (2004a), “Intentional Action in Ordinary Language: Core Concept or Pragmatic Understanding,” Analysis 74, 173–181. & Adams, F., Steadman, A. (2004a), “Intentional Actions and Moral Considerations: Still Pragmatic,” Analysis 74, 268–272.

– McCann, H. (2005), “Intentional Action and Intending: Recent Empirical Studies,” Philosophical Psychology, 18, 737–748.

Wyjaśnienie: intencjonalność jako pojęcie normatywne

– Knobe, J. (2006), “The Concept of Intentional Action: A Case Study in the Uses of Folk Psychology,” Philosophical Studies. 130: 203–231.

– Machery, E. (2008), “The Folk Concept of Intentional Action: Philosophical and Experimental Issues,” Mind & Language, 23, 165–189.

Wyjaśnienie: efekt Knobe’a wynikiem emocjonalnego skrzywienia

– Greene, J., Haidt, J. (2002), “How (and Where) Does Moral Judgment Work?” Trends in Cognitive Science, 6: 517–523. & Nadelhoffer, T. (2004), “Praise, Side Effects, and Intentional Action,” The Journal of Theoretical and Philosophical Psychology 24, 196–213.

– Young, L., Cushman, F., Adolphs, R., Tranel, D., and Hauser, M. (2006), “Does Emotion Mediate the Relationship between an Action’s Moral Status and its Intentional Status? Neuropsychological Evidence,” Journal of Cognition and Culture, 6(1–2), 291–304.

Wyjaśnienie: efekt Knobe’a wynikiem różnic w interpretacji scenariuszy

– Nichols, S. and Ulatowski, J. (2007), “Intuitions and Individual Differences: The Knobe Effect Revisited,” Mind & Language, 22(4), 346–365.

– Feltz, A. and Cokely, E. (2007), “An Anomaly in Intentional Action Ascription: More Evidence of Folk Diversity.” Proceedings of the Cognitive Science Society.

BLOK III Potoczne pojęcie przyczynowania, sprawstwa i zaniechania

– Hitchcock, C., & Knobe, J. (2009). Cause and norm. The Journal of Philosophy, 106(11), 587-612.

–Alicke, M. D., Rose, D., Bloom, D. (2011). Causation, norm violation, and culpable control. The Journal of Philosophy, 108(12), 670-696.

– Clarke, R., Shepherd, J., Stigall, J., Waller, R. R., Zarpentine, C. (2015). Causation, norms, and omissions: A study of causal judgments. Philosophical Psychology, 28(2), 279-293.

– Henne, P., Pinillos, Á., De Brigard, F. (2017). Cause by omission and norm: Not watering plants. Australasian Journal of Philosophy, 95(2), 270-283.

BLOK IV: Działanie grupowe: przypisywanie intencji i odpowiedzialności

– Gerstenberg, T., and Lagnado, D. A. (2010). Spreading the blame: The allocation of responsibility amongst multiple agents. Cognition, 115(1), 166-171.

– Lagnado, D. A., Gerstenberg T., Zultan R. (2013), Causal responsibility and counterfactuals. Cognitive science 37.6 (2013): 1036-1073.

– Michael J. A., Szigeti A. (2019) “The Group Knobe Effect”: evidence that people intuitively attribute agency and responsibility to groups, Philosophical Explorations, 22:1, 44-61.

BLOK V: Wolna wola i odpowiedzialność

– Nahmias, E. Morris, S. Nadelhoffer, T., Turner, J. (2005), “Surveying Freedom: Folk Intuitions about Free Will and Moral Responsibility,” Philosophical Psychology 18: 561–84.

– Nahmias, E. Morris, S. Nadelhoffer, T., Turner, J. (2006), “Is Incompatibilism Intuitive?” Philosophy and Phenomenological Research 73: 28–53.

– Nichols, S. and Knobe, J. (2007), “Moral Responsibility and Determinism: The Cognitive Science of Folk Intuitions,” Nous 41: 663–85.

– Sarkissian, Hagop ; Chatterjee, Amita ; de Brigard, Felipe ; Knobe, Joshua ; Nichols, Shaun & Sirker, Smita (2010). Is Belief in Free Will a Cultural Universal? Mind and Language 25 (3):346-358.

– Rose, David & Nichols, Shaun (2013). The Lesson of Bypassing. Review of Philosophy and Psychology 4 (4):599-619.

– Nadelhoffer, Thomas ; Shepard, Jason ; Nahmias, Eddy ; Sripada, Chandra & Ross, Lisa Thomson (2014). The free will inventory: Measuring beliefs about agency and responsibility. Consciousness and Cognition 25:27-41.

– Murray, Dylan & Nahmias, Eddy (2014). Explaining Away Incompatibilist Intuitions. Philosophy and Phenomenological Research 88 (2):434-467.

Efekty uczenia się:

Nabyta wiedza:

- zna podstawowe pojęcia filozofii eksperymentalnej oraz filozofii działania, potrafi się nimi posługiwać, zna terminologię w języku polskim i angielskim (F1_W03, F1_W05, F1_W07; F2_W03, F2_W05; K1_W01, K1_W08)

- zna zarówno klasyczne, jak i najnowsze zagadnienia podejmowane w badaniach nad potocznymi teoriami działania, w tym dotyczącymi intencjonalności, sprawstwa, wolnej woli, odpowiedzialności i sprawczości grupowej (F1_W07, F1_W08, F1_W09; F2_W06, F2_W07, F2_W08, F2_W09, K1_W08, K1_W13)

- rozumie związki filozofii eksperymentalnej z innymi naukami, zna miejsce filozofii eksperymentalnej w obrębie filozofii i nauk o poznaniu (F1_W02, F1_W06, F1_W17; F2_W02; F2_W06, F2_W08, F2_W13; K1_W01 K1_W03, K1_W04)

- zna metody badawcze i strategie argumentacyjne właściwe dla filozofii eksperymentalnej (F1_W1, F1_W10, F1_W12; F2_W08, F2_W11, K1_W02, K1_W05)

Nabyte umiejętności:

- potrafi zbudować własną argumentację za wybranym stanowiskiem (F1_U05, F1_U07, F1_U08, F1_U09, F1_U16, F1_U18; F2_U08; K1_U05)

- potrafi przygotować wystąpienie ustne związane z tematyką zajęć, opierające się o samodzielną interpretację tekstu filozoficznego (F1_U01, F1_U03, F1_U04; F2_U02, F2_U04, F2_U05; K1_U01, K1_U21)

- umie korzystać z podstawowych narzędzi statystycznej obróbki danych wykorzystywanych w filozofii eksperymentalnej - testu chi-kwadrat, testów t-Studenta, testów Z, analizy wariancji, współczynnika korelacji (F1_U08, F1_U09; F2_U03, F2_U09; K1_U02, K1_U15)

- potrafi zaprojektować proste badanie filozoficzno-eksperymentalne oparte na metodzie scenariuszowej, przeprowadzić je i zinterpretować uzyskane wyniki (F1_U01, F1_U11, F1_U13, F1_U17; F2_U02, F2_U03, F2_U10, F2_U14, F2_U15; K1_U03, K1_U04, K1_U07, K1_U09, K1_U10, K1_U15, K1_U16, K1_U22)

Nabyte kompetencje społeczne:

- ma umiejętności z zakresu wystąpień publicznych (F1_K02, F1_K03, K1_K08, K1_K09, K1_K10, K1_K11)

- potrafi komunikować swoje stanowisko w sposób asertywny, bez wchodzenia w spór z adwersarzami (F1_K02, F1_K03; K1_K10, K1_K11)

- potrafi wspólnie z zespołem zrealizować prosty projekt badawczy, w tym zaplanować wspólne działania oraz podzielić się zadaniami (F1_K04, F1_K05, F1_K10; F2_K02, F2_K06; K1_K03, K1_K04)

Metody i kryteria oceniania:

Ocena zostanie wystawiona na podstawie:

- przygotowania i wygłoszenia referatu (30% oceny),

- przygotowania koreferatu (15% oceny),

- aktywności na zajęciach (15% oceny).

- przygotowania, przeprowadzenia i opisania badania z zakresu filozofii empirycznej (zadanie realizowane w zespole, 40% oceny)

Skala ocen

5! (cel.) – 95% lub najlepsza osoba w grupie

5 (bdb.) – od 90%

4+ (db. plus) – od 80%

4 (db.) – od 75%

3+ (dst. plus) - od 65%

3 – (dst.) od 60%

2 – (ndst.) mniej niż 60%

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2 na semestr

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)