CPS: Decyzje, sprawiedliwość, dobrobyt społeczny

Informacje ogólne

Kod przedmiotu:	3502-CPS-7
Kod Erasmus / ISCED:	14.2 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0314) Socjologia i kulturoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu:	CPS: Decyzje, sprawiedliwość, dobrobyt społeczny
Jednostka:	Instytut Socjologii
Grupy:	Fak. wykłady 30 h (semestr zimowy)
Punkty ECTS i inne:	(brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS: roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS; tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h; 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się; tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS; nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta. zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia:	(brak danych)
Rodzaj przedmiotu:	fakultatywne
Założenia (opisowo):	Kolejność zgłoszenia
Tryb prowadzenia:	w sali
Skrócony opis:	Wykład zawiera przegląd najważniejszych problemów związanych z podejmowaniem decyzji społecznych oraz ich konsekwencji dla dobrobytu społecznego. Przedstawione będą metody podejmowania decyzji, w tym wybrane zagadnienia teorii wyboru społecznego i wyboru publicznego. Szczególna uwaga zostanie poświęcona problemom sprawiedliwości, zarówno w ujęciu globalnym, tj. koncepcjom ustalania sprawiedliwego ładu społecznego, jak i metodom rozwiązywania praktycznych problemów podziału dóbr. Omówione będą sposoby oceny dobrobytu społecznego i związku między dobrobytem a nierównościami społecznymi. Wykład obejmuje również wybrane zagadnienia analizy kosztów i korzyści, problemy i metody dostarczania dóbr publicznych oraz wykorzystywania wspólnych zasobów.
Pełny opis:	Wykład zawiera przegląd najważniejszych problemów związanych z podejmowaniem decyzji społecznych oraz ich konsekwencji dla dobrobytu społecznego. Przedstawione będą metody podejmowania decyzji, w tym wybrane zagadnienia teorii wyboru społecznego i wyboru publicznego. Szczególna uwaga zostanie poświęcona problemom sprawiedliwości, zarówno w ujęciu globalnym, tj. koncepcjom ustalania sprawiedliwego ładu społecznego, jak i metodom rozwiązywania praktycznych problemów podziału dóbr. Omówione będą sposoby oceny dobrobytu społecznego i związku między dobrobytem a nierównościami społecznymi. Wykład obejmuje również wybrane zagadnienia analizy kosztów i korzyści, problemy i metody dostarczania dóbr publicznych oraz wykorzystywania wspólnych zasobów. Poniżej wymienione są tematy poszczególnych wykładów. 1. Podejmowanie decyzji społecznych a. Decyzje indywidualne a decyzje społeczne b. Pierwsze paradoksy c. Konsekwencje zastosowania różnych metod 2-3. Teoria wyboru społecznego a. Przegląd zagadnień teorii wyboru społecznego b. Decyzje dychotomiczne c. Własności metod podejmowania zbiorowych decyzji d. Arrowa ogólne twierdzenie o „nieistnieniu” e. Konsekwencje twierdzenia Arrowa f. Ograniczone dziedziny wyboru społecznego g. Zachowania strategiczne h. Systemy wyborcze i. Paradoksy liberalizmu i federalizmu 4. Teoria wyboru publicznego a. Metodologiczne porównanie teorii wyboru społecznego i wyboru publicznego b. Przegląd zagadnień teorii wyboru publicznego c. Przestrzenna teoria głosowania d. Paradoks partycypacji e. Logika działań zbiorowych i teorie grup interesu 5. Sprawiedliwy podział dóbr a. Koncepcje sprawiedliwości dystrybutywnej b. Problemy sprawiedliwości w naukach społecznych c. Klasyczne koncepcje sprawiedliwości globalnej d. Trzy typy zasad sprawiedliwości 6-7. Praktyczne problemy podziału dóbr a. Typy praktycznych problemów podziału dóbr b. Sposoby podziału dóbr niepodzielnych c. Systemy punktowe d. Sprawiedliwość jako jednomyślność e. Kryteria rozwiązywania problemów podziału dóbr f. Przegląd metod rozwiązywania problemów podziału dóbr 8. Analiza kosztów i korzyści a. Podstawowe problemy analizy kosztów i korzyści rozwiązań z zakresu polityki społecznej b. Kryteria oceny projektów: zasada optymalności Pareto a zasada Kaldora-Hicksa c. Wagi dystrybucyjne w analizie kosztów i korzyści 9. Dobrobyt społeczny a. Dobrobyt indywidualny a dobrobyt społeczny b. Funkcje społecznego dobrobytu c. Wymiana dóbr i równowaga konkurencyjna 10. Nierówności społeczne a funkcje dobrobytu społecznego a. Typy nierówności społecznych b. Kryteria oceny nierówności społecznych c. Miary nierówności społecznych 11. Optymalność a równość a. Optymalność czy równość? b. Redystrybucje, transfery i ich konsekwencje c. Koncepcja „dziurawego wiadra” Okuna d. Hipoteza Kuznetsa o relacji między nierównościami a dobrobytem 12. Systemy podatków dochodowych a. Cztery zasady obciążeń podatkowych b. Zasada równej ofiary w ustalaniu podatków c. Taryfy opodatkowania w Polsce d. Podatek a motywacja do pracy 13. Wspólne zasoby a. Dylematy wspólnych zasobów b. Tragedia wspólnego pastwiska i inne pułapki społeczne w ujęciu teorii gier c. Program badawczy CPR - zarządzania zasobami wspólnymi 14. Dobra publiczne a. Dobra prywatne a dobra publiczne b. Nieefektywność podatków na wytwarzanie dóbr publicznych c. Dobrowolne uczestnictwo w dostarczaniu dóbr publicznych: problem gapowicza d. Gry o dobro publiczne e. Poszukiwanie optimum Pareto 15. Metody dostarczania dóbr publicznych a. Niekooperacyjne metody dostarczania dóbr publicznych: rozwiązanie Lindahla b. Ujawnianie prawdziwego popytu: mechanizm Vickrey’a-Clarke’a –Groversa c. Efekt metody opodatkowania: wyniki badań eksperymentalnych
Literatura:	Książki: Arrow, K.J. 1963. Social Choice and Individual Values. New York: John Wiley and Sons. Wydanie drugie, rozszerzone (wydanie pierwsze 1951). Gramlich, E.M. 1998. A Guide to Benefit-Cost Analysis. Prospect Heights: Waveland. Haman, J. 2003. Demokracja, decyzje, wybory. Wydawnictwo Naukowe Scholar. Hankiss, E. 1986. Pułapki społeczne. Wiedza Powszechna. Kot, S.M., Malawski, A., Węgrzecki, A. 2004. Dobrobyt społeczny, nierówności i sprawiedliwość dystrybutywna. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Lis¬sow¬ski, G. (red.). 2001. Elementy teorii wyboru społecznego. Wydawnictwo Naukowe Scholar. Lis¬sow¬ski, G., Zasady sprawiedliwego podziału dóbr. 2008. Okun, A.M. 1975. Equality and Efficiency. The Big Tradeoff. The Brookings Institution. Olson, M. 2012. Logika działania zbiorowego. Dobra publiczne i teorie grup. Wydawnictwo Naukowe „Scholar”. Ostrom, E. 2013. Dysponowanie wspólnymi zasobami. Wolters Kluwer. Rawls, John. 1994. Teoria sprawiedliwości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN Sen, A.K. 1970. Collective Choice and Social Welfare, San Francisco: Holden-Day. Sen, A.K. 1973. On Economic Inequality. Oxford: Clarendon Press. H.P. Young. 2004. Sprawiedliwy podział. Wydawnictwo Naukowe „Scholar”. Wilkin, J. (red.). 2005. Teoria wyboru publicznego. Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej. Wydawnictwo Naukowe Scholar. Wilkin, J. (red.). 2012. Teoria wyboru publicznego. Główne nurty i zastosowania. Wydawnictwo Naukowe Scholar. Wilkinson, R., Pickett, K. 2011. Duch równości. Tam gdzie panuje równość, wszystkim żyje się lepiej. Wydawnictwo Czarna Owca. Artykuły: Bożykowski, M. 2011. Procedury podziału zbioru dóbr niepodzielnych. „Decyzje” 11: 5-22. Kamiński, M.M. 1994. Twierdzenie Arrowa: przykład zastoso¬-wania meto¬dy aksjo¬¬ma¬tycznej w naukach społecznych. „Studia Socjologiczne” Nr 3-4, 73 92. Lissowski, G. 2003. Wprowadzenie do przestrzennej teorii głosowania. „Studia Socjologiczne” 1 (168): 9-37. Lissowski, G. 2005. Trzy typy zasad sprawiedliwości dystrybutywnej. „Decyzje” 3: 5 54. Lissowski G. 2007. Paradoksy liberalizmu i federalizmu. „Decyzje” Nr 7: 5 27. Lissowski, G. 2012. System punktowy jako metoda podziału zbioru niepodzielnych dóbr. „Decyzje” 18: 5-24. Lissowski G. 2013. Metody podejmowania decyzji w organizacjach międzynarodowych. „Decyzje” 19: 5-33. Lissowski G. 2015. Społeczne aspekty analizy kosztów i korzyści. „Decyzje” 23: 47-69. Słoczyński, T. 2012. Zastosowanie zasady równych ofiar do oceny sprawiedliwości taryfy podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) w Polsce. „Gospodarka Narodowa” Nr 10. Young, H. P. 1988. Distributive justice in taxation. “Journal of Economic Theory” 44: 321-335. Young, H. P. 1990. Progressive taxation and equal sacrifice. “American Economic Review”: 80: 253-266.
Efekty uczenia się:	K_W01 zna i rozumie podstawowe pojęcia wybranych subdziedzin socjologii (np. socjologii rodziny, zdrowia, pracy, religii, gospodarki, edukacji, itp.) K_W02 ma świadomość istnienia sporów teoretycznych i metodologicznych prowadzonych we współczesnej socjologii, jest refleksyjny i krytyczny wobec różnych stanowisk K_W03 posiada pogłębioną wiedzę o strukturach, wybranych instytucjach społecznych i ich wzajemnych relacjach K_W04 jest refleksyjny i krytyczny wobec problemu zróżnicowania społecznego i nierówności społecznych K_W05 posiada pogłębioną wiedzę o rodzajach więzi społecznych i mechanizmach podtrzymywania ładu zbiorowego K_W06 posiada pogłębioną wiedzę o zróżnicowaniu kulturowym i jego przemianach, tożsamości kulturowej, interakcji i komunikacji międzykulturowej K_W10 posiada pogłębioną wiedzę na temat najważniejszych międzynarodowych i krajowych badań socjologicznych odnoszących się do wybranych obszarów rzeczywistości społecznej lub wybranych subdyscyplin socjologii K_W11 posiada pogłębioną wiedzę o normach i regułach organizujących struktury i instytucje społeczne K_W12 posiada pogłębioną wiedzę na temat funkcjonowania różnego typu organizacji i zarządzania nimi K_W14 posiada pogłębioną wiedzę na temat założeń i twierdzeń wybranych historycznych i współczesnych teorii socjologicznych K_U08 umie zinterpretować rolę kultury w funkcjonowaniu jednostki i społeczeństwa K_K09 jest otwarty na różne perspektywy teoretyczne i metodologiczne badań społecznych
Metody i kryteria oceniania:	Egzamin pisemny Egzamin poprawkowy pisemny Maksymalnie dwie nieusprawiedliwione nieobecności Do godzin przeznaczonych na zajęcia w sali (30h) należy doliczyć czas konieczny do przygotowania się do zajęć (czytanie lektur) – 2h tygodniowo oraz czas konieczny do przygotowania się do finalnego zaliczenia (egzaminu) – 15h

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.