Mobilność w zglobalizowanym świecie (ADJ)

fakultatywne

Zajęcia poświęcone będą różnym formom mobilności obecnym we współczesnym świecie: migracjom międzynarodowym oraz turystyce. W trakcie kursu, zastanawiać będziemy się nad istotnymi konsekwencjami wzrostu mobilności, jakim jest kontakt międzykulturowy i doświadczenie inności. Zostanie poddana analizie również rola komunikacji internetowej, w tym portali społecznościowych w znoszeniu dystansów czasoprzestrzennych.

We współczesnym świecie na skutek rozwoju techniki umożliwiającego szybkie pokonywanie odległości, mamy do czynienia ze zmniejszeniem się dystansów przestrzennych. Do uczynienia ze świata „globalnej wioski” przyczynił się także rozwój technologii informacyjnej (Internet) umożliwiającej wielu mieszkańcom globu tanią, natychmiastową komunikację znoszącą dystanse czasowe i przestrzenne. Jednym z rezultatów procesów globalizacyjnych jest wzrost mobilności przestrzennej ludzi – przemieszczania się dokonywanego w skali globalnej. Globalna mobilność obejmuje przede wszystkim zjawiska określane zbiorczym mianem migracji – czyli mniej lub bardziej trwałych zmian miejsca pobytu, dokonywane na podstawie zróżnicowanych motywacji (migracje zarobkowe, migracje edukacyjne, uchodźctwo i inne). Innym wymiarem mobilności jest turystyka, przeżywająca w chwili obecnej rozkwit – według szacunków Światowej Organizacji Turystyki ONZ w roku 2012 na świecie mieliśmy do czynienia z rekordową liczbą miliarda turystów.

W trakcie zajęć, studenci będą mieli możliwość zapoznania się z różnymi przejawami ludzkiej mobilności, zdobywając umiejętność analizy przyczyn tego zjawiska oraz krytycznej analizy jej zróżnicowanych przejawów. W trakcie kursu, zastanawiać będziemy się nad istotnymi konsekwencjami wzrostu mobilności, jakim jest kontakt międzykulturowy i doświadczenie inności. Kurs umożliwi zdobycie podstawowej wiedzy na temat zjawiska migracji, dostarczając studentom podstawowych kategorii do jego analizy jak również informacji na temat skali i charakterystyki tego zjawiska we współczesnym świecie. W ramach zajęć, poddana dyskusji będzie również problematyka turystyki międzynarodowej, jako specyficznej przestrzeni poszukiwania wrażeń i doświadczania odmienności kulturowej. Omawiane będzie takżę zagadnienie roli internetu w zniesieniu granic czasowych i przestrzennych - zostaną poddane analizie specyficzne typy „mobilności”, których istnienie jest możliwe dzięki portalom internetowym (Facebook).

Bauman Z., Ponowoczesne wzory osobowe, w: Studia socjologiczne 1993, 2(129)

Bauman Z., Płynna nowoczesność, Wydawnictwo Literackie, 2006

McCannell D., „Turysta. Nowa teoria klasy próżniaczej”, Wydawnictwo Muza, 2002

Urry John, Spojrzenie Turysty, tłum. Alina Szulżycka, Warszawa 2007r.

Grzymała-Kazłowska Aleksandra, Sławomir Łodziński (red.). 2008. Problemy integracji imigrantów. Koncepcje, badania, polityki. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. Warszawa.

Wieczorkiewicz A., Apetyt Turysty. O Doświadczaniu Świata w Podróży, Kraków 2012 r. (fragmenty)

Sławomir Łodziński, Wielokulturowość i prawa mniejszości. Zmieniające się wizje integracji imigrantów w Europie, [w]: Wielokulturowość, międzykulturowość, transkulturowość w perspektywie europejskiej i pozaeuropejskiej, red. A. Barska, M. Korzeniowski, Uniwersytet Opolski, Opole, 2007, s. 94-117.

Appadurai A., Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji, Kraków 2005r

Sakson A., Migracje – fenomen XX i XXI wieku, Przegląd Zachodni 2008, nr 2

Urbańska S., Krzyżowski Ł. (red), Mozaiki przestrzeni transnarodowych, Wydawnictwo NOMOS, 2010

W trakcie zajęć student uzyskuje wiedzę o zagadnieniach związanych z przemianami współczesnego świata – wzroście globalnej mobilności, wiązanej z ponowoczesnością. Uzyskuje umiejętność klasyfikowania i charakteryzowania występujących w zglobalizowanym świecie przy pomocy uznanych kategorii, wypracowanych w ramach socjologii i antropologii społecznej. Student będzie miał również okazję do rozwinięcia umiejętności poszukiwania adekwatnych źródeł informacji oraz ich krytycznej analizy przy użyciu nowoczesnych technologii informacyjnych (m.in. analiza treści forów i portali społecznościowych w Internecie).

K_W04 ma świadomość istnienia sporów teoretycznych i metodologicznych prowadzonych we współczesnej socjologii

K_W19 rozumie na czym polega specyfika analizy socjologicznej

K_U03 potrafi zastosować podstawowe terminy i kategorie socjologiczne do analizy pewnych określonych typów zjawisk społecznych

K_U04 potrafi samodzielnie znaleźć informacje i materiały niezbędne do przeprowadzenia prostych analiz socjologicznych, korzystając z różnych źródeł (w języku rodzimym i obcym) oraz posługując się nowoczesnymi technologiami

Obecność na zajęciach (dopuszczalne dwie nieobecności), sporządzenie analizy wybranego przez siebie zagadnienia w formie pracy pisemnej (raportu)