Zróżnicowanie społeczne

obowiązkowe

zdalnie

Konwersatorium jest poświecone teoriom struktury i stratyfikacji społecznej oraz omówieniu wyników badań dotycżących najważniejszych wymiarów zróżnicowania społecznego w Polsce i na świecie. Zadaniem kursu jest także wykształcenie umiejętności posługiwania się kategoriami socjologicznymi w analizie zróżnicowań i nierówności społecznych oraz kształtowanie wrażliwości na kwestie nierówności społecznych i dyskryminacji

Celem zajęć jest wprowadzenie podstawowych pojęć odnoszących się do zróznicowania społecznego, omówienie podstaw teoretycznych oraz pokazanie związków między teoriami stratyfikacji a praktyką badawczą w socjologii polskiej i światowej. Tematyka zajęć obejmuje pojecia klas i warstw społecznych i ich różne operacjonalizacje, modele zróżnicowania społecznego i nierówności społecznych, barier społecznych oraz koncepcje ruchliwości społecznej. Pokazany zostanie relacyjny i dystrybucyjny nurt w reflekcji nad strukturą społeczną oraz mapa badań nad uwarstwieniem społecznym i ruchliwością społeczną w socjologii światowej i polskiej. W szczególności zajmiemy się następujacymi wymiarami zróżnicowania: społecznego: płeć, wiek, sytuacja pracy, zawód, wykształcenie, pochodzenie społeczne, dochód, stan zdrowia,

Szczególny nacisk zostanie położony na przemiany struktury społecznej, zróżnicowań i ruchliwości społecznej w Polsce wyniku transformacji.

Henryk Domański, 2004. Struktura społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.; Henryk Domański, Antonina Ostrowska i Andrzej Rychard (red). 2000. Jak żyją Polacy. Warszawa, IFiS PAN. Wybrane rozdziały.; . Henryk Domański.2015. Otwartość struktury. Nauka 2015.2. Henryk Domański, Zbigniew Sawiński, 2012. Sprawiedliwe nierówności dochodów. Studia Socjologiczne nr3, str. 7-27 ;Determinanty i dynamika postaw wobec nierówności i państwa opiekuńczego.1988-2013. POLPAN.2014.Juliusz Gardawski (red.). Rzemieślnicy i biznesmeni.Lewiatan Roz.1. Społeczna genealogia przedsiębiorców prywatnych w III RP. Leszek K. Gilejko. 2005. "Przegrana większość. Robotnicy i Chłopi" [w:] Maria Jarosz (red.) Polska, ale jaka? op. cit.; Łukasz Goryszewski, Style konsumpcji polskiej klasy wyższej. 2014. Nomos. Roz.IV. Wyniki badań własnych: samochody, ubrania i mieszkania polskiej klasy wyższej. Krystyna Janicka, 1997. Sytuacja pracy a struktura społeczna. W poszukiwaniu nowego wymiaru struktury społecznej. Warszawa IFiS PAN: rozdz. II , rozdz.III, rozdz. VII, Zakończenie.; Krystyna Janicka. 2000. "Przemiany struktury społecznej w dobie transformacji: perspektywa globalna i lokalna" [w:] Wielisława Warzywoda-Kruszyńska, Jolanta Grotowska -Leder (red.) Łódź, Ryzyka transformacji systemowej.; Krystyna Janicka. 2000."Deprywacja potrzeb - nowy wymiar zróżnicowania społecznego"[w:] Ryzyka transformacji systemowej, op.cit; Grażyna Kacprowicz. 1989. Małżeństwa a struktura społeczna w Polsce. IS Warszawa, Wybrane rozdziały; Michał Lenartowicz, Zbigniew Dziubinski (red.) 2013. Kultura fizyczna a róznice nierówności społeczne. Wydawnictwo AWF Warszawa Kazimierz M. Słomczyński, Krystyna Janicka, Bogdan W. Mach, Wojciech Zaborowski, 1996. Struktura społeczna a osobowość. Psychologiczne funkcjonowanie jednostki w warunkach zmiany systemowej. Warszawa, Wydawnictwo IFiS PAN.; Kazimierz M. Słomczyński i Krystyna Janicka, 2005. "Pęknięta struktura społeczeństwa polskiego" [w:] Maria Jarosz (red.) Polska, ale jaka? Warszawa, Oficyna Naukowa.; Ryszard Szarfenberg. Nierówności społeczne w Polsce. Komitet Dialogu Społecznego KIG. 2017. Studia Socjologiczne nr 1/2004 (nr 172) - w całości poświęcony wynikom Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 roku. Wybrane artykuły.; Anna Titkow (red). 2003. Szklany Sufit. bariery i ograniczenia karier kobiet. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.; Max Weber, Klasy,stany, partie - podział władzy w obrębie wspólnoty. (W): Aleksandra Jasińska-Kania et al. op. cit. Alison Wolf, Jak pracujące kobiety tworzą nowe społeczeństwo. 2015.WWL Muza; wprowadzenie, Bogaci się bogacą a biedni rodzą dzieci. Zespół (Domański, Federowicz, Przybysz i in..).2016. Ścieżki edukacyjne a zdolności i pozycja społeczna. Studia Socjologiczne Nr1. O związkach struktury klasowej ze stratyfikacją społeczną. 1988-2013. POLPAN

Wiedza

K_W01 zna i rozumie podstawowe pojęcia wybranych subdziedzin socjologii (np. socjologii rodziny, zdrowia, pracy, religii, gospodarki, edukacji, itp.)

K_W02 ma świadomość istnienia sporów teoretycznych i metodologicznych prowadzonych we współczesnej socjologii, jest refleksyjny i krytyczny wobec różnych stanowisk

K_W03 posiada pogłębioną wiedzę o strukturach, wybranych instytucjach społecznych i ich wzajemnych relacjach

K_W04 jest refleksyjny i krytyczny wobec problemu zróżnicowania społecznego i nierówności społecznych

K_W05 posiada pogłębioną wiedzę o rodzajach więzi społecznych i mechanizmach podtrzymywania ładu zbiorowego

K_W06 posiada pogłębioną wiedzę o zróżnicowaniu kulturowym i jego przemianach, tożsamości kulturowej, interakcji i komunikacji międzykulturowej

K_W07 posiada pogłębioną wiedzę na temat wybranych metod i technik badań społecznych, ich ograniczeń, specyfiki i obszarów zastosowania

K_W08 jest świadomy znaczenia refleksyjnego i krytycznego podejścia do wyników badań społecznych, analiz i procedur badawczych

K_W10 posiada pogłębioną wiedzę na temat najważniejszych międzynarodowych i krajowych badań socjologicznych odnoszących się do wybranych obszarów rzeczywistości społecznej lub wybranych subdyscyplin socjologii

K_W11 posiada pogłębioną wiedzę o normach i regułach organizujących struktury i instytucje społeczne

K_W12 posiada pogłębioną wiedzę na temat funkcjonowania różnego typu organizacji i zarządzania nimi

K_W14 posiada pogłębioną wiedzę na temat założeń i twierdzeń wybranych historycznych i współczesnych teorii socjologicznych

K_W15 podchodzi w sposób refleksyjny i krytyczny do wyboru określonej perspektywy teoretycznej

Umiejętności

K_U01 potrafi zidentyfikować przyczyny i przewidzieć potencjalne skutki przeszłych i bieżących wydarzeń społecznych. Potrafi formułować krytyczne sądy na temat bieżących i przeszłych wydarzeń społecznych

K_U02 potrafi krytycznie selekcjonować informacje i materiały niezbędne do pracy naukowej, korzystając z różnych źródeł (w języku rodzimym i obcym na poziomie B2+) oraz posługując się nowoczesnymi technologiami

K_U04 potrafi posługiwać się kategoriami teoretycznymi oraz metodami badawczymi do opisu i analizy zmian społecznych i kulturowych we współczesnych społeczeństwach oraz ich konsekwencji

K_U08 umie zinterpretować rolę kultury w funkcjonowaniu jednostki i społeczeństwa

K_U09 potrafi wskazać związek przeczytanego tekstu naukowego z problemami życia społecznego i ich badaniem

Kompetencje społeczne:

K_K04 potrafi argumentować stawiane tezy posługując się dowodami naukowymi

K_K08 jest świadomy istnienia dylematów etycznych związanych z pracą socjologa

K_K09 jest otwarty na różne perspektywy teoretyczne i metodologiczne badań społecznych

- Ocena ciągła:

• bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność,

- Ocena nieobowiązkowych prac prac pisemnych, pozwalających na podniesienie oceny o 1 stopień.. Na ocenę prac wpływa klarowność argumentacji, wykorzystanie wiedzy z obowiązkowych lektur do zajęć i terminowość.

Warunki zaliczenia w terminie poprawkowym są identyczne jak w pierwszym terminie.

Nieobecności: dopuszcza się 2 nieobecności w semestrze.

Do godzin przeznaczonych na zajęcia w sali (30h) należy doliczyć czas konieczny do przygotowania się do zajęć (czytanie lektur, sporządzanie notatek, przygotowanie referatu) - 8h oraz czas konieczny do przygotowania się do finalnego zaliczenia (egzaminu) - 20h.