Konwersatorium włoskie: szaleństwo w literaturze

fakultatywne

Kurs przeznaczony jest dla studentów znających język włoski w stopniu zaawansowanym.

Szczególne zainteresowanie kulturą włoską oraz zagadnieniem szaleństwa.

Szaleństwo w włoskiej literaturze dwudziestego wieku; szaleństwo jako problem psychiatryczny i literackim.

Przedmioty na poziomie językowym B2+.

W wieku dwudziestym dokonały się największe rewolucje psychiatryczne. To właśnie we Włoszech odnaleźć możemy dwa znaczące przykłady potwierdzające tę tezę: wynalazek elektrowstrząsów w 1938 roku oraz ustawa Basagli z roku 1978, za sprawą której zamknięto szpitale psychiatryczne. Różnym sposobom leczenia szaleństwa odpowiadają różne jego wizje oraz różnorakie sposoby

postrzegania szaleńca wewnątrz społeczeństwa.

Topics (I semestr):

Śledzić będziemy „literacką historię” szaleństwa ora związek między chorobą a pisaniem w twórczości:

1) Luigi Pirandello

2) Mario Tobino

3) Alda Merini

Andreoli Vittorino, Follia e santità, Marietti, 2005

Andreoli Vittorino, Il matto di carta. La follia nella letteratura, Rizzoli-Bur, 2008

Basaglia Franco, Che cos’è la psichiatria, Baldini Castoldi Dalai, 1997

Bodei Remo, Letteratura e psicoanalisi, Zanichelli, 1974

Borgna Eugenio, Che cos’è la follia? Luca Sossella Editore, 2007

Borgna Eugenio, Come se finisse il mondo. Il senso dell’esperienza schizofrenica, Feltrinelli, 2006

Bresciani Califano Mimma (a cura di), Sapere & Narrare. Figure della follia, Leo S. Olschki, 2005

Cooper G. David, Psichiatria e antipsichiatria, Armando, 1969

Dolfi Anna (a cura di), Malinconia, malattia malinconica e letteratura moderna, Bulzoni, 1991

Dolfi Anna (a cura di), Nevrosi e follia nella letteratura moderna, Bulzoni, 1993

Ferrari Stefano, La scrittura infinita. Saggi su letteratura, psicoanalisi e riparazione, Nicomp, 2007

Ferrari Stefano, Scrittura come riparazione, Editori Laterza, 2007

Foucault Michel, Follia e psichiatria, Raffaello Cortina Editore, 2005

Foucault Michel, Storia della follia nell'età classica, BUR, 1969

Giannola Elio, Psicanalisi e interpretazione letteraria, Jaca Book, 2005

Jaspers Karl, Genio e follia. Strindberg e Van Gogh, Raffello Cortina Editore, 2001

Kepinski Antoni, Schizofrenia, Panstwowy Zakład Widawnictw Lekarskich, 1981

Minkowski Eugène, La schizofrenia. Psicopatologia degli schizoidi e degli schizofrenici, Einaudi, 1998

Resnik Salomon, L’esperienza psicotica, Boringhieri, 1986

Rovatti Pier Aldo, La follia, in poche parole, Bompiani, 2008

Sechehaye Marguerite, Diario di una schizofrenica, Giunti, 2006

Vaccarino Giacomo L., Scrivere la follia. Matti, depressi e manicomi nella letteratura del novecento, Ega, 2007

Lektury:

Merini Alda, L’altra verità. Diario di una diversa, Rizzoli, 1997

Merini Alda, La pazza della porta accanto, Bompiani, 2007

Merini Alda, Lettere al dottor G, Frassinelli, 2008

Merini Alda, Reato di vita. Autobiografi a e poesia, Melusine, 1994

Pirandello Luigi, Uno nessuno centomila, Feltrinelli, 2013

Pirandello Luigi, Novelle per un anno, Mondadori, 1954

Tobino Mario, Le libere donne di Magliano, Oscar Mondadori, 2009

Tobino Mario, Gli ultimi giorni di Magliano, Oscar Mondadori, 2009

Tobino Mario, Per le antiche scale, Oscar Mondadori, 1972

Tobino Mario, Il manicomio di Pechino, Mondadori, 1990

Po ukończeniu przedmiotu student:

- ma uporządkowaną, pogłębioną, szczegółową wiedzę na temat szaleństwa z punktu widzenia literatury i psychiatrii (K_W02, K_W03, K_W04).

- potrafi samodzielnie interpretować i analizować teksty literackie (po włosku) uwzględniając relacje między psychiatrią i literaturą (K_W02, K_W03, K_U01, K_U02).

(B2+)

- potrafi prezentować wybrane zagadnienie korzystając z własnych notatek (K_W04, K_U01, K_K05)

- swobodnie komunikować się w obrębie tematyki kursu (K_U01, K_U02, K_K04, K_K05)

- wykorzystuje wiedzę o kulturze danego obszaru językowego, zdobytą na zajęciach (K_W04, K_U01, K_U02, K_K02, K_K04).

- identyfikuje własny styl uczenia się i wybiera sposoby dalszego samokształcenia (K_U05, K_K02, K_K04, K_K05).

Odniesienie do efektów uczenia się programu studiów:

Wiedza: absolwent zna i rozumie w pogłębionym stopniu:

K_W02, K_W03, K_W04

- główne trendy rozwojowe i powiązania dyscyplin naukowych z zakresu kulturoznawstwa i badań recepcji kultury antycznej oraz związane z nimi współczesne metodologie i terminologie.

- zaawansowane metody analizy i interpretacji wytworów kultury oraz wybranych tradycji, teorii i szkół badawczych.

- temat kultury i języka wybranego regionu Śródziemnomorza, prowadzącą do specjalizacji, dostrzega historyczne i współczesne związki oraz interakcje w obrębie kultur Śródziemnomorza.

Umiejętności: absolwent potrafi:

K_U01, K_U02, K_U05,

- samodzielnie formułować problemy badawcze, dokonuje właściwego doboru źródeł, przeprowadza ich krytyczną analizę i ocenę według uświadomionych uprzednio kryteriów, potrafi dostosować metodologię do przedmiotu badań, formułuje wnioski ze świadomością różnych punktów widzenia, potrafi prezentować wyniki swoich badań, wykorzystując nowoczesne narzędzia techniczne i multimedialne.

- przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację wybranych wytworów i zjawisk kultury oraz ich ocenę, uwzględniając ich znaczenie a także oddziaływanie w procesie historyczno-kulturowym.

- zaplanować i realizować proces własnego rozwoju i uczenia się oraz ukierunkowywać proces uczenia się innych poprzez planowanie pracy zespołowej.

Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do:

K_K02, K_K04, K_K05

- zrozumienia odpowiedzialności za zachowanie i rozwijanie kultury, inicjuje działania uwzględniające potrzeby środowiska społecznego w sposób kreatywny.

- świadomego uczestniczenia w życiu kulturalnym i korzystania z jego różnych form.

- uczestniczenia w dyskusji: szanuje poglądy partnerów i używa argumentów merytorycznych; rozumie zasady tolerancji i różnic kulturowych.

Na podstawie aktywności w trakcie zajęć oraz zaliczenia ustnego.

Kryteria oceny:

– związek wypowiedzi z tematem,

– wnikliwość analizy i interpretacji tekstów literackich,

– kompozycja wypowiedzi (celowość, logika, przejrzystość)

Dopuszczalne dwie nieobecności, każdą następną nieobecność należy zaliczyć, omawiając na zajęciach lektury wskazane przez prowadzącego.

Pięć nieobecności powoduje brak możliwości zaliczenia przedmiotu.