Idee postępu i rozwoju w kontekście kryzysu klimatycznego

seminaria monograficzne

znajomość języka angielskiego na poziomie pozwalającym na lekturę tekstów naukowych i filozoficznych.

Na seminarium poddamy krytycznej analizie filozoficzne koncepcje postępu i rozwoju obecne w debacie naukowej i filozoficznej XXI w., w kontekście kryzysu klimatycznego, ich założenia aksjologiczne i etyczne implikacje.

Na seminarium poddamy analizie krytycznej koncepcje postępu i rozwoju obecne w debacie naukowej i filozoficznej XXI w., w kontekście kryzysu klimatycznego, ich założenia aksjologiczne i etyczne implikacje.

Szczególną uwagę poświęcimy filozofiom peryferyjnym, czyli filozofiom spoza północnoamerykańskiego i europejskiego centrum. Zasługują one na specjalne zainteresowanie, ponieważ to globalne peryferie znacznie dotkliwiej niż globalne centrum doświadczają skutków kryzysu klimatycznego. Wydają się one także stanowić szczególnie istotny głos we współczesnych debatach nad rozwojem.

Seminarium jest realizowane w ramach projektu: Idee postępu i rozwoju w kontekście kryzysu klimatycznego w filozofii peryferyjnej w XXI wieku, Narodowe Centrum Nauki, 2021/43/B/HS1/03354.

Lista lektur ma charakter wstępny i orientacyjny. Szczegółowa lista lektur wraz z planowanym harmonogramem zostanie przedstawiona na pierwszym spotkaniu.

Wybrane fragmenty z poniższych prac:

Blanc G. (2022). The Invention of Green Colonialism. H. Morrison (przekł.). Polity.

Büchs, M., Koch, M. (2017). Postgrowth and wellbeing: Challenges to sustainable welfare. Springer.

Bustos, B., Engel-Di Mauro, S., García-López, G., Milanez, F., Ojeda, D. (Eds.). (2023). Routledge Handbook of Latin America and the Environment. Taylor & Francis.

Dussel E. (2013). Ethics of Liberation: In the Age of Globalization and Exclusion. Vallega A. (przekł.). Duke University Press Books.

Foster J.B. (2022). Capitalism in the Anthropocene. Ecological Ruin or Ecological Revolution. Monthly Review Press.

Frank A.G. (1970). Latin America: Underdevelopment or Revolution Essays on the Development of Underdevelopment and the Immediate Enemy. New York London: Monthly Review Press.

H. Veltmeyer, P. Bowles (red.). (2017). The essential guide to critical development studies. Routledge.

Hickel J. (2022). Mniej znaczy lepiej. O tym, jak odejście od wzrostu gospodarczego ocali świat. J.P. Listwan (przekł.). Karakter.

Homborg A., McNeill J.R., Martinez Alier J. (red.). (2007). Rethinking Environmental History: World-System History and Global Environmental Change, AltamiraPress.

Jackson T. (2021). Post Growth: Life after Capitalism. Wiley John + Sons.

Krenak A. (2023). Life Is Not Useful. A/ Brostoff, Jamille Pinheiro Dias (przekł.). Polity.

Martinez Alier J. (2002). The Environmentalism of the Poor. A study of ecological conflicts and valuation. Edward Elgar Publishing.

Mignolo W.D., Escobar, A. (red.). (2010). Globalization and the Decolonial Option.

Moraña M, Dussel E, Jáuregui C.A, (red.). (2008). Coloniality at Large: Latin America and the Postcolonial Debate New York, USA: Duke University Press.

Pineault E. (2023). A Social Ecology of Capital, Pluto Press.

Saito K. (2022). Marx in the Anthropocene. Towards the Idea of Degrowth Communism, Cambridge University Press.

Santos F.D. (2021). Time, Progress, Growth and Technology. Cham: Springer.

Stemplowski R. (ed.). (1987). Ameryka Łacińska. Dyskusja o rozwoju. Czytelnik

Svampa M. (2019). Development in Latin America Toward a New Future. Fernwood Publishing.

UNDP (United Nations Development Programme). (2020). Human Development Report 2020: The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene. New York.

Nabyta wiedza:

Student/Studentka:

- posiada uporządkowaną wiedzę na temat współczesnych koncepcji postępu i rozwoju,

- rozróżnia i charakteryzuje założenia aksjologiczne i etyczne implikacje wybranych koncepcji postępu i rozwoju,

- identyfikuje i opisuje węzłowe spory pomiędzy tymi stanowiskami.

Nabyte umiejętności:

Student/Studentka:

- potrafi krytycznie analizować teksty o charakterze filozoficznym, naukowym i publicystycznym dotyczące tematyki seminarium,

- potrafi sformułować, poprawnie uargumentować i przedstawić własne stanowisko w zakresie tematyki seminarium,

- potrafi przygotować pisemną analizę wybranych zagadnień dotyczących tematu seminarium.

Nabyte kompetencje społeczne:

Student/Studentka:

- prezentuje krytyczne podejście do koncepcji postępu i rozwoju w debacie politycznej i filozoficznej,

- potrafi współpracować w grupie,

- jest gotowy/gotowa prowadzić dyskusję z poszanowaniem odmiennych postaw i poglądów,

- jest w stanie uczestniczyć w debacie dotyczącej zagadnień etycznych związanych ze współczesnym kapitalizmem.

Dodatkowe efekty kształcenia dla doktorantów/doktorantek:

Zna i rozumie:

- metodologię badań naukowych w obrębie nauk humanistycznych (WG_03)

- fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji z perspektywy nauk humanistycznych (WK_01)

Potrafi:

- wykorzystywać wiedzę z różnych dyscyplin nauk humanistycznych do twórczego identyfikowania, formułowania i innowacyjnego rozwiązywania złożonych problemów lub wykonywania zadań o charakterze badawczym, a w szczególności definiować cel i przedmiot badań naukowych w dziedzinie nauk humanistycznych, właściwie rozwijać metody, techniki i narzędzia badawcze oraz twórczo je stosować; formułować hipotezę badawczą oraz wnioskować na podstawie wyników badań naukowych (UW_01)

- dokonywać krytycznej analizy i oceny wyników badań naukowych, działalności eksperckiej i innych prac o charakterze twórczym oraz ich wkładu w rozwój wiedzy (UW_02)

- uczestniczyć w dyskursie naukowym w obrębie nauk humanistycznych (UK_03)

- inicjować debatę (UK_04)

Jest gotów do:

- krytycznej oceny własnego wkładu w rozwój danej dyscypliny naukowej oraz prowadzenia dyskusji, formułowania merytorycznych argumentów, wypowiadania swoich racji z zachowaniem szacunku dla innych, prezentuje postawę otwartości na właściwy dla różnych nauk

humanistycznych typ refleksji z poszanowaniem odmiennych poglądów (KK_02)

- uznania priorytetu wiedzy w rozwiązaniu problemów badawczych, poznawczych i praktycznych, w obrębie dyscyplin humanistycznych, z zachowaniem szacunku dla standardów pracy i debaty naukowej (KK_03)

- aktywność w czasie zajęć (w tym obecność, znajomość zadanej literatury, udział w dyskusjach) – 50%;

- przygotowanie pracy seminaryjnej – 50%.

Dodatkowe kryteria oceniania dla doktorantów/doktorantek:

- wygłoszenie referatu

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2 w semestrze