Etyka wojskowości

seminaria monograficzne

Znajomość angielskiego na poziomie umożliwiającym czytanie ze zrozumieniem tekstów filozoficznych w języku angielskim.

Seminarium dotyczy etyki wojny, w tym filozoficznego i praktycznego wymiary doktryny wojny sprawiedliwej. Podstawowym celem zajęć jest zapoznanie studentów z głównymi zagadnieniami i problemami z zakresu etyki konfliktów zbrojnych. Ponadto, celem jest rozwinięcie ich zdolności analitycznych i argumentacyjnych niezbędnych do identyfikowania, analizowania i rozwiązywania dylematów moralnych, jaką współczesne konflikty zbrojne.

Choć chcielibyśmy, aby było inaczej, konflikty zbrojne nadal są elementem współczesnego świata. Brzemienne jak rzadko która sytuacja w nieodwracalne i śmiertelnie poważne skutki, konflikty zbrojne generują mnóstwo złożonych dylematów etycznych. Praktycznie każde działanie lub brak działania w ramach konfliktu zbrojnego jest potencjalnie moralnie problematyczne i powinno stać się obiektem wnikliwej analizy etycznej. Niektóre z tych decyzji kształtują los jednostek, inne los milionów. Choć nie sposób twierdzić, że znamy odpowiedzi na wszystkie rodzące się z nich pytania, to równie niemożliwe jest twierdzenie, że część historycznych i obecnych odpowiedzi nie jest wyraźnie lepsza od innych.

Seminarium dotyczy etyki wojny, w tym filozoficznego i praktycznego wymiary doktryny wojny sprawiedliwej. Podstawowym celem zajęć jest zapoznanie studentów z głównymi zagadnieniami i problemami z zakresu etyki konfliktów zbrojnych. Ponadto, celem jest rozwinięcie ich zdolności analitycznych i argumentacyjnych niezbędnych do identyfikowania, analizowania i rozwiązywania dylematów moralnych, jaką współczesne konflikty zbrojne. W trakcie seminarium poruszone zostaną następujące zagadnienia:

Część I: Wojny sprawiedliwe i niesprawiedliwe

1. Sprawiedliwy Pokój – legitymacja moralna władzy państwowej i etyczne zręby podstaw prawa międzynarodowego.

2. Teoria Wojny sprawiedliwej i jej rywale – pacyfizm i „realizm”/nihilizm.

3. Ius Ad Bellum – kryteria moralnej dopuszczalności udziału w konflikcie zbrojnym..

4. Ulubione kontrowersje – interwencja humanitarna i etyczny charakter udziału szeregowych żołnierzy w niesprawiedliwej wojnie.

Część II: Etyka postępowania na wojnie.

5. Ius in Bello – reguły postępowania w trakcie wojny. Kogo i dlaczego uznajemy za cywila? Kogo za jeńca? Jak utracić ten status? Jak go zyskać?

6. Proporcjonalność i środki ostrożności – praktyka ograniczania strat wśród niewinnych.

7. Oblężenia, blokady, sankcje. Tragedia cywili uwikłanych w wojnę.

8. Broń nuklearna oczami etyki.

9. Ius post bellum – jak (nie) zawierać pokoju.

- Fabre, C., Cosmopolitan War, Oxford University Press 2012.

- McMahan, J. Killing in War, Oxford University Press 2009.

- Orend, B., The Morality of War, Broadview Press 2013.

- Pattison, J., Humanitarian intervention and the responsibility to protect: who should intervene?, OUP Oxford, 2010.

- Walzer, M., Just and Unjust Wars: a Moral Argument with Historical Illustrations, Basic Books 1977/92.

Nabyta wiedza:

Po zaliczeniu przedmiotu student w pogłębionym stopniu zna i rozumie:

- rolę etyki w ocenie i kształtowaniu konfliktów zbrojnych

- naczelne zagadnienia i problemy z zakresu etyki wojny;

- terminologię fachową stosowaną w dyskusjach z zakresu etyki wojny;

- znaczenie problemów i zaleceń etyki wojny dla problematyki prawa międzynarodowego i stosunków międzynarodowych.

Nabyte umiejętności:

Po zaliczeniu przedmiotu student potrafi:

- identyfikować i analizować problemy filozoficzne i etyczne dotyczące konfliktów zbrojnych

- krytycznie analizować poglądy i argumenty innych autorów, w tym pozostałych uczestników zajęć, oraz zalecane lektury z zakresu tematyki seminarium;

- przygotowywać krytyczną prace pisemną z zakresu tematyki seminarium;

- przygotować i wygłosić wystąpienie ustne z zakresu tematyki seminarium.

Nabyte kompetencje społeczne:

Po zaliczeniu przedmiotu student jest gotów do:

- krytycznego oceniania pozyskiwanych informacji i odbieranych treści;

- uznawania znaczenia wiedzy z zakresu filozofii i etyki w rozwiązywaniu problemów, jakie rodzą obecne konflikty zbrojne

- włączenia się w rozwój etyki konfliktów zbrojnych i dziedzin pokrewnych;

- rozpoznania etycznych konsekwencji własnych wyborów w sferze działalności publicznej dla kwestii związanych ze współczesnymi konfliktami zbrojnymi i promowania etycznych standardów w tejże działalności.

Na finalną ocenę składa się:

(1) przygotowanie do zajęć oraz aktywny, konstruktywny udział w dyskusjach i pracach na zajęciach – 40 %

(2) przygotowanie i wygłoszenie referatu z zakresu tematyki seminarium – 30%

(3) przygotowanie pisemnej pisemnej pracy z zakresu tematyki seminarium – 30%

Skala ocen:

100-90% - 5,0; 89-85% - 4,5; 84-75% - 4,0; 74-70% - 3,5; 69-60% - 3,0; 59-0% - 2,0

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2