Historia Polski XIX w. [3104-L3H19PL] Semestr zimowy 2019/20
Ćwiczenia, grupa nr 6

Zobacz zakres tematów.

Przemoc jako element społecznej komunikacji. Ziemie polskie w XIX wieku

1. Zajęcia wprowadzające

Omówienie zakresu tematycznego, wymagań i kryteriów oceny

2. Pod bacznym okiem Temidy – prawo o pojedynkach

Źródło:

• Projekty prawa o pojedynkach rkp. (AGAD)

• O pojedynkach wykład publiczny miany dnia 12 maja 1865 przez Stanisława Budzińskiego, Warszawa 1866.

• Janta-Półczyński W., Pojedynek czy sąd honorowy?, Poznań 1906 r.

Literatura:

• Kania L., O pojedynkach, kodeksie Boziewicza i ludziach honoru. Szkic prawno-historyczny, „Prace Instytutu Prawa i Administracji PWSZ w Sulechowie, s. 45-64.

3. Pojedynek w praktyce

Źródła:

• dokumenty administracji cywilnej rkp. (AGAD)

• Bolesław Prus, Lalka, (dowolne wydanie)

Literatura:

• Szyndler B., Pojedynki, Warszawa 1987.

4. Od widowiska do skrytobójstwa – egzekucje w mocy prawa

Źródło:

• prasa opisująca egzekucje (depozyt)

Literatura:

• Karpińska M., Egzekucje publiczne w Królestwie Kongresowym (1815-30), „Mówią Wieki” 1988, nr 3.

• Kaczyńska E., Ludzie ukarania. Więzienia i system kar w Królestwie Polskim 1815-1914, Warszawa 1989, s. 288-258.

5. Walka klas? Rabacja galicyjska

Źródło:

• Rabacja chłopska 1846 r. w relacji ks. Jana Popławskiego z Niegowici, oprac. E. Danowska, „Folia Historica Cracoviensia” 2013, vol. XIX, s. 223-245.

Literatura:

• Kieniewicz S., Ruch chłopski w Galicji w 1846 roku, Wrocław 1951.

6. Rebelia antyrządowa? Powstanie Chochołowskie.

Źródło:

• Gerber R., (oprac.), Powstanie Chochołowskie 1846. Dokumenty i Materiały, Wrocław 1960.

Literatura:

• Kieniewicz S., Ruch chłopski w Galicji w 1846 roku, Wrocław 1951.

7. Tragiczne skutki pogrzebu. Zabójstwo białostockiego policmajstra

Źródło:

• Krowawaja Politika i bielostokskij pogrom, Moskwa 1909 (fragm. w tłumaczeniu na język polski)

Literatura:

• Korzec P., Pół wieku dziejów ruchu robotniczego Białostocczyzny (1864-1914), Warszawa 1965.

8. Agitacja na rzecz przemocy w Galicji i Królestwie Polskim

Źródło:

• ulotki pogromowe z Królestwa Polskiego i Galicji

Literatura:

• Soboń M. Polacy wobec Żydów w Galicji doby autonomicznej w latach 1868–1914, Kraków 2011.

9. Przemoc antyżydowska w dyskursie publicznym, pogrom warszawski 1881 r.

Źródła:

• Konopnicka M., Mendel Gdański (dowolne wydanie)

Literatura:

• Iwańska M., Prasa pozytywistów warszawskich wobec Żydów i kwestii żydowskiej, Łódź 2006.

10. Samobójstwo temat tabu?

Źródło:

• Załęski S., Psychologia samobójstwa, Kraków 1877.

Literatura:

• Karpińska M. Oblicza romantycznego taedeum Vitae. Zamachy samobójcze na ziemiach polskich1815-1830, „Przegląd Historyczny” 1999, z, 1, s, 33-60.

• Ury S., Barricades and Banners. The Revolution of 1905 and the Transformation of Warsaw Jewry, Stanford 2012, s. 74-75.

11. Przemoc w służbie niepodległości: zamach na Skałona

Źródło:

• Zamach na Skałłona, opisał Władysław Orwid, Kraków 1908.

Literatura:

• Chimiak Ł., Gubernatorzy rosyjscy w Królestwie Polskim 1863-1915,. Szkic do portretu zbiorowego, Wrocław 1999,

12. Terroryści i zamachowcy, przemoc w ideologii polskich ugrupowań politycznych

Źródło:

• Polskie programy socjalistyczne 1878-1918, red. F. Tych, T. I, Warszawa 1961.

Literatura:

• Potkański W., Terroryzm na usługach ugrupowań lewicowych i anarchistycznych w Królestwie Polskim do 1914 r., Warszawa 2014.

13. Masy, miasto, ulica. Przemoc rewolucyjna w praktyce

Źródło:

• Henryk Rapaport, Anarchizm i anarchiści na ziemiach polskich do roku 1914, Warszawa 1981 (dokumenty: 4, 21, 22, 56).

Literatura:

• Potkański W., Terroryzm na usługach ugrupowań lewicowych i anarchistycznych w Królestwie Polskim do 1914 r., Warszawa 2014.

14. W trosce o moralność obywateli: pogrom domów publicznych w Warszawie w 1905 r.

Źródło:

• Fotografie prasowe pogromu domów publicznych w Warszawie

Literatura:

• Jakubczak A., „Pogrom alfonsów” w Warszawie1905 roku w świetle prasy żydowskiej, „Studia Judaica” 2015, nr 36, s. 339-357.

• Sikorska-Kulesza J., „Sądy doraźne” nad prostytucją w Warszawie w maju 1905 w świetle prasy polskiej, „Rocznik Warszawski” 2007, nr 35, s. 111-127.

15. Zajęcia podsumowujące

Analiza tekstu źródłowego

prof. A. Markowski