Węzłowe problemy historii i kultury żydowskiej. Jerozolima i Palestyna w XIX wieku: wyobrażenia społeczne, wielka polityka, procesy modernizacyjne. (K1) [3104-MJS-WPHIKZ-AO20] Semestr zimowy 2020/21
Ćwiczenia, grupa nr 1

Literatura podana w rubryce "Zakres tematów".

1. Zajęcia wprowadzające – omówienie tematyki zajęć, literatury przedmiotu, metod pracy, kryteriów oceniania i zasad zaliczania

Część I: Wyobrażenia zbiorowe i wielka polityka

2. Trzy religie, jedno centrum. Znaczenie Jerozolimy dla judaizmu, chrześcijaństwa i islamu

Źródło: Yehudah Alakalai, The Third Redemption (1843), w: Arthur Hertzberg, The Zionist Idea. A Historical Analysis and Reader, New York 1960, s. 105-107 oraz źródła dostarczone przez prowadzącą

Opracowania: Simon Sebag Montefiore, Jerozolima. Biografia, tłum. M. Antosiewicz, W. Jeżewski, Warszawa 2011, s. XIX-XXVIII; Lee I. Levine, Jerusalem in Jewish history, tradition, and memory, w: Jerusalem. Idea and reality, red. Tamar Mayer, Suleiman Ali Mourad, London-New York 2008, s. 39-45; A. Niccacci, Jerusalem for the Three Monotheistic Religions, w: Jerusalem: House of Prayer for All Peoples in the Three Monotheistic Religions, Jerusalem 2001, s. 163-175

3. Europa w Jerozolimie

Źródła: Ikonografia zawarta w pracy: Lily Arad, Realising a Dream. Emperor Franz Joseph I and his peoples at the Austrian Hospice in Jerusalem, w: At Home in the Orient – The Austrian Hospice in Jerusalem, red. Markus Bugnyar, Helmut Wohnout, Vienna 2015, s. 251-280

Opracowania: Roberto Mazza, Jerusalem: From the Ottomans to the British, London-New York 2009, s. 75-77, 84-88; Simon S. Montefiore, Jerozolima. Biografia, tłum. M. Antosiewicz, W. Jeżewski, Warszawa 2011 (rozdział 37)

4. Jerozolima w polityce międzynarodowej. Spory wokół opieki nad miejscami świętymi

Źródła: Materiały poświęcone wizycie cesarza Wilhelma II w Jerozolimie (1898), dostarczone przez prowadzącą

Opracowanie: Piotr Szlanta, Wilhelm II: ostatni z Hohenzollernów, Warszawa 2015, s. 54-58; 140-146

Część II: Imigracja żydowska, społeczność arabska i wzajemne relacje

5. Syjonizm

Źródło: Theodor Herzl, Państwo żydowskie. Próba nowoczesnego rozwiązania kwestii żydowskiej, Kraków 2006 (fragmenty)

Opracowania: Anita Shapira, Historia Izraela, tłum. Anna Dorota Kamińska, Warszawa 2018, s. 17-40; Ben Halpern, Jehuda Reinhartz, Zionism and the Creation of a New Society, Hanover-London 2000, s. 13-25

6. Początki żydowskiego osadnictwa. Nowe ziemie, nowe społeczeństwo, „nowi Żydzi”

Źródło: The Plough Woman: Records of the Pioneer Women of Palestine: a Critical Edition, red. Mark A. Raider, Miriam B. Raider-Roth, Hanover 2002 (fragmenty); mapy dostarczone przez prowadzącą

Opracowania: Gur Alroey, An Unpromising Land: Jewish Migration to Palestine in the Early Twentieth Century, Stanford 2014, s. 36-61; Anita Shapira, Historia Izraela, tłum. Anna Dorota Kamińska, Warszawa 2018, s. 44-83, 164-169

7. Ludność arabska Palestyny w XIX wieku. Relacje arabsko-żydowskie

Źródła: Achad Ha-Am, A Truth from Eretz Yisrael, 1891 (fragmenty); mapy i tabele demograficzne dostarczone przez prowadzącą

Opracowania: Arthur Hertzberg, The Zionist Idea. A Historical Analysis and Reader, New York 1960, s. 249-251; Gudrun Krämer, History of Palestine: From the Ottoman Conquest to the Founding of the State of Israel, Princeton 2011, s. 120-127; Yuval Ben-Bassat, Rural Reactions to Zionist Activity in Palestine before and after the Young Turk Revolution of 1908 as Reflected in Petitions to Istanbul, Middle Eastern Studies” Vol. 49, No. 3 (2013), s. 349-363

Część III: Przestrzeń i jej percepcja

8. Rozwój urbanistyczny Jerozolimy w XIX w.

Źródło: Plany Jerozolimy dostarczone przez prowadzącą

Opracowania: Yehoshua Ben-Arieh, The Growth of Jerusalem in the Nineteenth Century, Annals of the Association of American Geographers, Vol. 65, No. 2 (Jun., 1975), s. 252-269; Jeff Halper, On the Way: The Transition of Jerusalem From a Ritual to Colonial City (1800-1917), “Urban Anthropology” Vol. 13, No. 1, Israeli Anthropologists and Sociologists (Spring, 1984), s. 1-32; Roberto Mazza, Jerusalem: From the Ottomans to the British, London-New York 2009, s. 22-25

9. Podróże do Palestyny. Początki nowoczesnej turystyki

Źródło: Mark Twain, Prostaczkowie za granicą, tłum. Andrzej Keyha, Katowice 1992 (fragmenty)

Opracowania: Yehoshua Ben-Arieh, Jerusalem Travel Literature as Historical Source and Cultural Phenomenon, w: Jerusalem in the Mind of the Western World, 1800-1948, red. Yehoshua Ben-Arieh, Moshe Davis, Westport 1997, s. 25-46; Roberto Mazza, Jerusalem: From the Ottomans to the British, London-New York 2009, s.80-82

10.-11. Jerozolima i Palestyna w XIX-wiecznym malarstwie i fotografii

Źródła: Reprodukcje obrazów i fotografii dostarczone przez prowadzącą

Opracowania: Yehoshua Ben-Arieh, Painting the Holy Land in the Nineteenth Century, Jerusalem 1997 (fragmenty); Peter Burke, Naoczność. Materiały wizualne jako świadectwo historyczne, Kraków 2012, s. 101-124; Issam Nassar, Photographing Jerusalem: The Image of the City in Nineteenth-Century Photography, Boulder 1997 (fragmenty); Kathleen Stewart Howe, Nitza Rosovsky, Revealing the Holy Land: The Photographic Exploration of Palestine, University of California Press 1997 (fragmenty)

Część V: Wiek XX

12. Deklaracja Balfoura – kontekst powstania, treść i skutki

Źródło: Deklaracja Balfoura (fragmenty)

Opracowanie: Avi Shlaim, Israel and Palestine. Reappraisals, Revisions, Refutations, London-New York 2010, s. 3-24

13. Jerozolima w debacie międzynarodowej

Źródło: Rezolucje ONZ dostarczone przez prowadzącą

Opracowania: Menachem Klein, Jerusalem As an Israeli Problem – A Review of Fourty Years of Israeli Rule over Arab Jerusalem, „Israel Studies” vol. 13, No. 2, 2008, s. 54-72; N. Sybesma-Knol, Palestine and The United Nations, w: Palestine and International Law: Essays on Politics and Economics, red. S. R. Silverburg, London 2009 (fragmenty)

14. Współczesne oblicze sporu: lokalizacja ambasad

Źródła: Fragmenty przemówień amerykańskich i europejskich polityków

Opracowanie: Ruth Levush, Moving the United States Embassy to Jerusalem. A Legal Analysis, „World Law Insight” September 2005

15. Prezentacja referatów i podsumowanie zajęć

Wspólna analiza źródeł i dyskusja, praca w grupach

Podstawę zaliczenia stanowi obecność, przygotowanie do zajęć w oparciu o zalecone źródła i literaturę przedmiotu, aktywny udział w ćwiczeniach oraz przygotowanie referatu. Dopuszczalne są trzy nieobecności; druga i trzecia nieobecność wymaga zaliczenia.

dr Aleksandra Oniszczuk (rejestracja HI limit 8 + JS z rejestracji ręcznej)