Seminarium magisterskie [2500-SEM-MGR] Semestr zimowy 2021/22
Seminarium, grupa nr 112

Bibliografia:

Gallagher, H. (2000). Reading the mind in cartoons and stories: an fMRI study of „theory of mind” in verbal and nonverbal tasks. Neuropsychologia, 38(1), 11–21. doi:10.1016/S0028-3932(99)00053-6

Gallagher, H. (2003). Functional imaging of „theory of mind”. Trends in Cognitive Sciences, 7(2), 77–83. doi:10.1016/S1364-6613(02)00025-6

Gavilán, J. M., & García-Albea, J. E. (2011). Theory of mind and language comprehension in schizophrenia: Poor mindreading affects figurative language comprehension beyond intelligence deficits. Journal of Neurolinguistics, 24(1), 54–69. doi:10.1016/j.jneuroling.2010.07.006

Geraci, A., Surian, L., Ferraro, M., & Cantagallo, A. (2010). Theory of Mind in patients with ventromedial or dorsolateral prefrontal lesions following traumatic brain injury. Brain Injury: [BI], 24(7-8), 978–987. doi:10.3109/02699052.2010.487477

German, T., & Hehman, J. (2006). Representational and executive selection resources in ‘theory of mind’: Evidence from compromised belief-desire reasoning in old age. Cognition, 101(1), 129–152. doi:10.1016/j.cognition.2005.05.007

Haman, M. (1992). Dziecięca ,,teoria umysłu” a kompetencja komunikacyjna dziecka w wieku przedszkolnym. W: B. Bokus, M. Haman (red.), Z badań nad kompetencją komunikacyjną dzieci (ss. 229-253). Warszawa: Wydawnictwo Energeia.

Haman, M. (2002). Pojęcia i ich rozwój. Percepcja, doświadczenie i naiwne teorie. Warszawa: Matrix.

Happé, F. (1999). Acquired „theory of mind” impairments following stroke. Cognition, 70(3), 211–240. doi:10.1016/S0010-0277(99)00005-0

Happé, F. G. E. (1994). An advanced test of theory of mind: Understanding of story characters’ thoughts and feelings by able autistic, mentally handicapped, and normal children and adults. Journal of Autism and Developmental Disorders, 24(2), 129-154.

Harris, P. L., de Rosnay, M., & Pons, F. (2005). Language and Children’s Understanding of Mental States. Current Directions in Psychological Science (Wiley-Blackwell), 14(2), 69–73. doi:10.1111/j.0963-7214.2005.00337.x

Henry, J. D., Phillips, L. H., & von Hippel, C. (2014). A meta-analytic review of theory of mind difficulties in behavioural-variant frontotemporal dementia. Neuropsychologia, 56C, 53–62. doi:10.1016/j.neuropsychologia.2013.12.024

Hillis, A. E. (2013). Inability to empathize: brain lesions that disrupt sharing and understanding another’s emotions. Brain: A Journal of Neurology.

Kielar-Turska, M., Białecka-Pikul, M., i Skórska, A. (2006). Rozwój zdolności mentalizacji. Z badań nad związkiem teorii umysłu, sprawności językowych i funkcji zarządzającej. Psychologia Rozwojowa, 11, 2, 35-48.

Mahy, C. E. V., Moses, L. J., & Pfeifer, J. H. (2014). How and where: Theory-of-mind in the brain. Developmental Cognitive Neuroscience.

Ornaghi, V., Brockmeier, J., & Grazzani, I. (2014). Enhancing social cognition by training children in emotion understanding: A primary school study. Journal of Experimental Child Psychology, 119, 26–39.

Samson, D., Apperly, I. A., & Humphreys, G. W. (2007). Error analyses reveal contrasting deficits in „theory of mind”: neuropsychological evidence from a 3-option false belief task. Neuropsychologia, 45(11), 2561–2569.

Saxe, R. (2006). Why and how to study Theory of Mind with fMRI. Brain Research, 1079(1), 57–65. doi:10.1016/j.brainres.2006.01.001

Saxe, R., & Kanwisher, N. (2003). People thinking about thinking peopleThe role of the temporo-parietal junction in “theory of mind”. NeuroImage, 19(4), 1835–1842. doi:10.1016/S1053-8119(03)00230-1

Saxe, R., Schulz, L., & Jiang, Y. (2006). Reading minds versus following rules: Dissociating theory of mind and executive control in the brain. Social Neuroscience, 1(3), 284–298.

Stuss, D. (2004). The frontal lobes and theory of mind: Developmental concepts from adult focal lesion research. Brain and Cognition, 55(1), 69–83. doi:10.1016/S0278-2626(03)00271-9

Surian, L. (2001). Sources of Performance on Theory of Mind Tasks in Right Hemisphere-Damaged Patients. Brain and Language, 78(2), 224–232.

Tytuł seminarium: Mózgowe mechanizmy zachowań społecznych

Celem seminarium jest zapoznanie studentów z zagadnieniami dotyczącymi neuropsychologii oraz psychologii poznawczej ze szczególnym uwzględnieniem tematów związanych z mechanizmami leżącymi u podłoża zaburzeń w zakresie funkcjonowania społecznego tzn. społeczną neuronauką (social neuroscience). Termin ,,społeczna neuronauka” odnosi się do dziedziny badań nad rolą układów nerwowego (ośrodkowego i obwodowego), hormonalnego i odpornościowego w procesach społecznych. Mimo, że pierwsze badania nad neuronalnymi mechanizmami zachowań społecznych były już prowadzone w latach 80 ubiegłego wieku (Gazzaniga, 1985), a obecnie na całym świecie istnieją laboratoria badawcze specjalizujące się w badaniu powyższych procesów, to w Polsce ten nurt badań jest pomijany w szczególności w stosunku do badań pacjentów neurologicznych. Proponowane seminarium badawcze ma tę lukę w wiedzy oraz w warsztacie badawczym studentów uzupełnić.

Główne zagadnienia poruszane podczas seminarium obejmują: kondycję wyższych procesów poznawczych (uwagi, procesów językowych, funkcji wykonawczych) w relacji do rozwoju oraz zaburzeń teorii umysłu, empatii, podejmowania decyzji moralnych, percepcji twarzy, rozpoznawania ekspresji emocjonalnej.

Przykładowe tematy prac magisterskich:

1. Zaburzenia teorii umysłu u pacjentów z uszkodzonym mózgiem a deficyty funkcji wykonawczych

2. Rozwój teorii umysłu u dzieci typowo rozwijających się, z ASD oraz głuchych

2. Percepcja twarzy u pacjentów z różną lokalizacją lezji mózgowych

Preferowaną grupę badawczą stanowić będą osoby z uszkodzeniami w obrębie Ośrodkowego Układu Nerwowego oraz inne populacje, u których zgodnie z literaturą może dojść do deficytów lub zaburzonego rozwoju w zakresie funkcjonowania społecznego np. dzieci głuchych, którzy mają słyszących rodziców.

Metoda badawcza będzie obejmowała:

- standardowe testy neuropsychologiczne służące do diagnozy funkcji poznawczych;

- próby eksperymentalne opracowane przez opiekunkę seminarium służące do badania teorii umysłu u osób dorosłych;

- badanie aktywności mózgu z wykorzystaniem techniki fNIRS oraz fMRI

- próby eksperymentalne opracowana przez magistrantów (pod opieką dr Pluty) na podstawie dostępnej literatury służące do badania teorii umysłu, empatii, rozpoznawania twarzy, podejmowania decyzji moralnych.

Efekty kształcenia realizowane w ramach seminarium magisterskiego: Studenci nabędą rozległą wiedzę na temat badania związków zachodzących między układem nerwowym, procesami poznawczymi związanymi w szczególności z funkcjonowaniem społecznym oraz emocjonalnym, na temat dostępnych narzędzi do diagnozy funkcji poznawczych – zarówno tradycyjnych testów neuropsychologiczne, najnowszych metod neuroobrazowania mózgu (fMRI, NIRS, EEG), jak i prób klinicznych służących do oceny funkcjonowania w zakresie np. teorii umysłu.

Ponadto w trakcie prowadzenia badań empirycznych na wybranych grupach klinicznych, będą mieli okazje nabrać umiejętności pracy z pacjentami, osobami starszymi, dziećmi (w przypadku badań rozwoju teorii umysłu).

Wstępny harmonogram pracy i warunki zaliczenia:

Semestr 1: omówienie zagadnień wstępnych, formy pracy w ramach seminarium magisterskiego, wprowadzenie w problematykę badawczą, ustalenie i sformułowanie tematu pracy,

Semestr 2: przygotowanie procedury badawczej, rozpoczęcie wykonywania badań.

Semestr 3: przeprowadzenie badań empirycznych, złożenie rozdziału teoretycznego.

Semestr 4: napisanie i złożenie kompletnej pracy magisterskiej.

ćwiczenia w zakresie poszukiwania literatury, ćwiczenia z pomiaru próbami do pomiaru ToM, referaty studentów

Pluta Agnieszka, gr. wieczorowa