Dydaktyka historii w programie rozszerzonym szkoły ponadpodstawowej [2900-M-SN-DHPR/Z] Semestr zimowy 2021/22
Konwersatorium, grupa nr 1

- Podstawa programowa

- Informatory maturalne

- E. Chorąży, D. Konieczka-Śliwińska, S. Roszak, Edukacja historyczna w szkole. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.

- Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, pod red. K. Kruszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa (wiele wydań).

- H. Konopka, M. Liedke, M. Ocytko, A. Pasko, Jak uczyć historii w zreformowanej szkole, Białystok 2003.

- E. Perrott, Efektywne nauczanie: praktyczny przewodnik doskonalenia nauczania, tłum. A. Janowski, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1994.

- J. Hattie, Widoczne uczenie się dla nauczycieli. Jak maksymalizować siłę oddziaływania na uczenie się, tłum. Z. Janowska, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa 2015.

- D. Buehl, Strategie aktywnego nauczania czyli jak efektywnie nauczać i skutecznie uczyć się, Kraków 2004

- Dobre praktyki w nauczaniu historii. Raport z badania jakościowego, red. J. Choińska-Mika, Warszawa 2014

Zajęcia 1-2

Omówienia sylabusa zajęć oraz metod i kryteriów oceniania. Uwagi studentów do sylabusa i propozycje jego zmiany.

Analiza egzaminu maturalnego – zakres wiadomości i umiejętności sprawdzanych na tym egzaminie. Zasady oceniania odpowiedzi w arkuszu maturalnym.

- analiza zapisów w „Informatorze o egzaminie maturalnym”. Czego i jak powinniśmy uczyć w programie rozszerzonym szkoły ponadpodstawowej?

https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_MATURALNY_OD_2015/Informatory/2015/Historia.pdf

(strony 1-14)

https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_MATURALNY_OD_2023/Informatory/Informator_EM2023_historia.pdf

(strony 5-14)

Zajęcia

Analiza i omówienie arkuszy maturalnych.

- rodzaje zadań i pytań

- co sprawdzają zadania zamieszone w arkuszu maturalnym

- jakimi umiejętnościami powinien charakteryzować się przyszły maturzysta?

- na jakie elementy wiedz i umiejętności powinien zwracać uwagę nauczyciel realizując zapisy podstawy programowej w programie rozszerzonym?

(analiza arkusza z 2018 roku)

http://doklasy.pl/matura-2018/#more-1209

(CKE - analiza arkusza z 2019 roku)

https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_MATURALNY_OD_2015/Informacje_o_wynikach/2019/sprawozdanie/Sprawozdanie%202019%20-%20Historia.pdf

(CKE – analiza arkusza z 2020 roku)

https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_MATURALNY_OD_2015/Informacje_o_wynikach/2020/sprawozdanie/EM_Historia_sprawozdanie.pdf

Zajęcia

Planowanie pracy zgodnie z podstawą programową dla klas z maturą z historii (i dla klas, w których tylko część uczniów zdaje egzamin maturalny z historii)

- analiza zapisów

- szukanie „złotego środka”

- praca nad rozkładem materiału na lekcjach, na których realizowane są treści z programu rozszerzonego

Lektura:

- Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla 4-letniego liceum ogólnokształcącego (2018 rok)

Zajęcia

Doskonalenie i ćwiczenie umiejętności związanych z chronologią i poruszaniem się w przestrzeni historycznej.

- planowanie zadań ćwiczących ww. umiejętności

Zajęcia

Doskonalenie i ćwiczenie umiejętności związanych z analizą i interpretacją historyczną:

- planowanie zadań ćwiczących umiejętność analizowania różnych tekstów źródłowych

- planowanie zadań ćwiczących umiejętność analizowania i interpretowania źródeł ikonograficznych (w tym satyry i karykatury)

Zajęcia

Doskonalenie i ćwiczenie umiejętności związanych z argumentowaniem i uzasadnianiem swojego zdania.

- zwrócenie uwagi na umiejętność łączenia różnych treści nauczania

Zajęcia

Jak nauczyć uczniów pisania prac pisemnych

- analiza zapisów w Informatorze Maturalnym: kryteria oceniania

- poszczególne etapy nauki pisania (od analizy tematu po pisanie pracy)

- co powinno zawierać wypracowanie maturalne

Zajęcia

Planowanie zajęć w perspektywie rocznej i pojedynczej lekcji. Rozkłady materiału, scenariusze lekcji, scenariusze zadań.

- jakie elementy dydaktyki nauczania-uczenia historii powinniśmy brać pod uwagę planując lekcje w programie rozszerzonym (metody vs. umiejętności)

Zajęcia

Praca z uczniem – indywidualizacja nauczania, czyli jak być dobrym korepetytorem.

Wykład, pogadanka, praca w grupach, praca pod kierunkiem, praca samodzielna, metoda projektu, dyskusja, analiza tekstów.

Podstawowe kryteria oceny:

– przygotowanie się do zajęć (przeczytanie zadanej literatury, wykonanie zadanych zadań i prac domowych);

– aktywny udział w zajęciach (zabieranie głosu w dyskusji, wyrażanie swoich opinii, wykonywanie zadań realizowanych podczas zajęć);

– wykonanie i zaliczenie prac domowych zadanych przez prowadzącego (zaliczenie rozumiane jako uznanie przez prowadzącego zajęcia, że student w pełni opanował ćwiczoną umiejętność). Te zadania są na zaliczenie.

Samodzielne przygotowanie i omówienie z prowadzącym:

- scenariusza lekcji w programie rozszerzonym: Scenariusz ma zawierać następujące elementy: temat lekcji, cel ogólny, cele szczegółowe (zoperacjonalizowane), metody i środki dydaktyczne zastosowane w czasie lekcji, literaturę (w tym także podręcznik), wyszczególnione wszystkie czynności nauczyciela i spodziewane odpowiedzi i reakcje uczniów, właściwą konstrukcje lekcji z zachowaniem obu rekapitulacji oraz podsumowania poszczególnych części lekcji. Ma również uwzględniać zadania ćwiczące umiejętności potrzebne uczniom do rozwiązania zadań z arkusza maturalnego;

- samodzielne przygotowanie rocznego rozkładu materiału dla jednego oddziału (klasy).

Ocena końcowa to suma oceny zaproponowanej przez prowadzącego i samooceny studenta popartej dwoma argumentami logicznymi.

Ocenę końcową można poprawiać, po uprzednim umówieniu się z prowadzącym. Poprawa odbywa się w formie zaproponowanej przez prowadzącego zajęcia i będzie dotyczyć tematu z zakresu kwestii omawianych na zajęciach.

Dopuszczalne są dwie nieobecności na zajęciach. Obie trzeba zaliczyć, o ile prowadzący nie zwolni z tego obowiązku.

dr Piotr Kroll