Prawo a literatura na ziemiach Rzeczypospolitej, XVI-XIX w. [2200-1S155-OG] Semestr zimowy 2021/22
Konwersatorium, grupa nr 1

Uwaga: literatura – zależnie od preferencji grupy może zostać zawężona lub zmieniona

J. Nowak – Dłużewski, Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce: pierwsi królowie elekcyjni, Warszawa 1969.

J. Nowak – Dłużewski, Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce: Zygmunt III, Warszawa 1971.

J. Nowak – Dłużewski, Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce: dwaj młodsi Wazowie, Warszawa 1972.

J. Nowak – Dłużewski, Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce: dwaj królowie rodacy, Warszawa 1980.

J. Tazbir (opr.), Cudzym piórem… Falsyfikaty historyczno-literackie, Poznań 2002.

J. Ch. Pasek, Pamiętniki, opr. R. Pollak, Warszawa 1987 (i inne wyd.)

M. Matuszewicz, Diariusz życia mego, oprac. B. Królikowski, komentarze Z. Zielińska, Warszawa 1986.

J. Kitowicz, Opis obyczajów za panowania Augusta III, liczne wydania

J. Kitowicz , Pamiętniki, czyli Historia polska, Warszawa 2009

K. Koźmian, Pamiętniki, t. 3, Wrocław 1972

J. U. Niemcewicz, Pamiętniki czasów moich, t. 1-2, opr. J. Dihm, Warszawa 1958.

W. Potocki, Dzieła, opr. L. Kukulski, t. I-III, Warszawa 1987 (Ogród fraszek, Wojna chocimska)

Ł. Opaliński, Rozmowa plebana z ziemianinem albo dyszkurs o postanowieniu teraźniejszym Rzeczypospolitej i o sposobie zawierania sejmów R.P. 1641

Ł. Opaliński, Obrona Polski, tłum. I opr. K. Tyszkowski, Lwów-Warszawa 1921

I. Krasicki, Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, opr. M. Klimowicz, Wrocław 1975.

P.M. Pilarczyk, Doświadczyński przed Trybunałem. Twórczośc Ignacego Krasickiego w świetle historii prawa, "Pamiętnik Literacki" CVIII:2017, z. 3, s.79-100.

T. Czacki, O litewskich i polskich prawach, Warszawa 1800.

A. Mickiewicz, Pan Tadeusz (liczne wydania)

H. Rzewuski, Pamiątki Soplicy, liczne wydania

H. Rzewuski, Listopad, Kraków 2000.

H. Rzewuski H., O dawnych i teraźniejszych prawach polskich słów kilka przez autora Listopada, Kraków 1855 http://www.dbc.wroc.pl/dlibra/doccontent?id=9326

H. Rzewuski, Uwagi o dawnej Polsce przez starego Szlachcica Seweryna Soplicę Cześnika Parnawskiego napisane w 1832 roku. Rękopis niewydany ręką Henryka Rzewuskiego, opr. P. Dudziak i B. Szleszyński, Warszawa 2003.

Pamiętniki Bartłomieja Michałowskiego…ogłoszone przez Henryka hr. Rzewuskiego. T. 1-3 Warszawa itd.1857.

Dzieło literackie jako źródło historyczne, red. Z. Stefanowska i J. Sławiński, Warszawa 1978.

R. Koziołek, Dobrze się myśli literaturą, Wołowiec – Katowice 2016

J. Tazbir, Dalszy ciąg sporu o „mowę Iwana Mieleszki”, OiRwP LIII:2009, s. 291-298.

J. Tazbir, Opowieści prawdziwe i zmyślone, Warszawa 1994

S. Breyer, Spór Horeszków z Soplicami. Studium z dziedziny problematyki prawnej Pana Tadeusza, Warszawa 1955.

M. T. Lizisowa, Prawem sądzić, czyli o języku Statutów Litewskich w Panu Tadeuszu, Kraków 1998.

A. Mączyński, Wśród prawników w Soplicowie, [w:] Mickiewiczowskie konteksty, red. M. Cieśla-Korytowska, Kraków 2019, s. 59-82.

M. Zarębianka Maria, Poeta wśród prawników. O Panu Tadeuszu inaczej. Kraków 1999

B. Szleszyński, Przymierzanie kontusza. Henryk Rzewuski i Henryk Sienkiewicz – najwybitniejsi twórcy XIX-wiecznego nurtu sarmackiego, Warszawa 2007.

A. Zakrzewski, Henryk Rzewuski a prawo dawnej Rzeczypospolitej, „Studia Iuridica Lublinensia” vol XXV,3,2016, s. 1007 – 1012;

J. Tazbir, Imć Pan Soplica, [w:] idem, Świat Panów Pasków, Łódź 1986 s. 378-385.

D. Janicka, Literackie wyobrażenia pojedynków oraz sądów honorowych, obywatelskich i polubownych w XIX i na początku XX w., „Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa” VII: 2015; z.4, s. 573 – 592.

A. Rosner, Sądy i prawo Księstwa Warszawskiego w opinii Kajetana Koźmiana, [w:] Prawo wczoraj i dziś. Studia dedykowane prof. K. Sójce – Zielińskiej, Warszawa 2000, s. 278-290.

Prawo i literatura. Szkice, red. J. Kuisz, M. Wąsowicz, Warszawa 2015

Prawo i literatura. Szkice drugie, red. J. Kuisz, M. Wąsowicz, Warszawa 2017

Prawo i literatura. Antologia, red. J. Kuisz, M. Wąsowicz, Warszawa 2019

Prawo i literatura. Parerga , red. J. Kamień, J. Zajadło, K. Seidler, Gdańsk 2019

K. Górski: Wizerunek sędziego w polskich utworach literackich i piśmiennictwie politycznym XVI i XVII stulecia, Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, Tom 13 (2020), Zeszyt 4, s. 469-489, https://www.ejournals.eu/Krakowskie-Studia-z-Historii-Panstwa-i-Prawa/2020/Tom-13-Zeszyt-4-2020/art/17805/

UWAGA: jest to tylko przykładowy plan. Zaleznie od zainteresowań mozliwa jest jego - nawet radykalna - modyfikacja.

1. Kwestie organizacyjne i wprowadzające. Prawo jest (i było) wszędzie. Sąd Salomona i proces Jezusa – rzeczywistość czy kreacja literacka? Prawo i ustrój Rzeczypospolitej: prawo polityczne a prawo sądowe.

2. Rzeczpospolita (tylko?) Polska a literatura w języku polskim. Prawo a literatura – aspekt kultury prawnej dawnej Rzeczypospolitej.

3. Dzieło literackie jako źródło do historii prawa? Pamiętnikarstwo (ego-dokumenty), literatura polityczna a literatura piękna sensu stricto. Problem wytyczania granic między gatunkami. Umowność podziałów

4. Prawo a literatura polska XVI stulecia. Języki prawa i literatury w XVI stuleciu.

5. Prawo w pamiętnikach z terenu Rzeczypospolitej XVII wieku.

6. Prawo w polskiej literaturze XVII wieku.

7. Prawo w pamiętnikarstwie XVIII wieku.

8. Prawo w literaturze polskiej XVIII stulecia

9. Załamanie systemu prawnego Rzeczypospolitej. T. Czacki i jego dzieła: zostały nam prawa cywilne…

10. Prawo w pamiętnikarstwie I połowy XIX wieku. Apokryfy pamiętników

11. Prawo w literaturze polskiej I połowy XIX wieku.

12. Prawo a literatura II połowy XIX stulecia.

13. Prawo w literaturze, literatura w prawie (Henryk Rzewuski, Bolesław Limanowski).

14. Spory o dawne prawo Rzeczypospolitej, gdy państwa nie było. Rola literatury. I – nauki historii prawa.

15. Próba podsumowania. Perspektywy badawcze: nie o to chodzi, by złowić króliczka, ale by gonić go…

konwersatorium, elementy wykładu, wystąpienia chetnych.

kontrola obecności (dopuszczalne 3 nieobecności), ocena aktywności na zajęciach, dla oceny powyżej dostatecznej: praca pisemna lub prezentacja (oceniana na podstawie: doboru literatury i samodzielności w ujęciu problemu).

jeśli zaraza powróci - zajęcia prowadzone beda zdalnie...