Dydaktyka historii w szkołach ponadpodstawowych (Specjalizacja nauczycielska) [2900-M-SN-DHPP] Semestr zimowy 2022/23
Konwersatorium, grupa nr 1

- D. Buehl, Strategie aktywnego nauczania, czyli jak efektywnie nauczać i skutecznie uczyć się, Kraków 2004

- J. Dirksen, Projektowanie metod dydaktycznych. Efektywne strategie edukacyjne, Gliwice 2017

- J. Hattie, Widoczne uczenie się dla nauczycieli. Jak maksymalizować siłę oddziaływania na uczenie się, Warszawa 2015

- R. I. Arends, Uczymy się nauczać, Warszawa 2002

– G. Petty, Nowoczesne nauczanie. Praktyczne wskazówki i techniki dla nauczycieli, wykładowców i szkoleniowców, Sopot 2010

– E. Chorąży, D. Konieczka-Śliwińska, S. Roszak, Edukacja historyczna w szkole. Teoria i praktyka, Warszawa 2008

– C. Day, Rozwój zawodowy nauczyciela, Gdańsk 2004

– B. Niemierko, Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki, Warszawa 2007

– B. Niemierko, Ocenianie szkolne bez tajemnic, Warszawa (wiele wydań)

– Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, pod red. K. Kruszewskiego, Warszawa (wiele wydań)

– A. Szulc – Nowa szkoła. Warto zacząć, Wydawnictwo Natuli

– P. Ripp – Uczyć (się) z pasją. Jak sprawić, aby uczenie (się) było fascynującą podróżą, Wydawnictwo Dobra

– C. M. Moss, S. M. Brookhart, Cele uczenia się. Jak pomóc uczniom zrozumieć każdą lekcję, Wydawnictwo CEO

– P. Black i in. – Jak oceniać aby uczyć, Wydawnictwo CEO

– R. J. Marzano – Sztuka i teoria skutecznego nauczania, Wydawnictwo CEO

–D. Sterna – Uczę się uczyć. Ocenianie kształtujące w praktyce, Wydawnictwo CEO

Zajęcia 1

Omówienie kwestii organizacyjnych

Podstawa programowa - podstawowy dokument w pracy nauczyciela:

- jakie są cele edukacji historycznej na poziomie szkoły ponadpodstawowej?

- analiza treści zapisów podstawy programowej pod kątem treści nauczania oraz użytych czasowników operacyjnych

Ramowy plan nauczania:

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU202200 00658/O/D20220658.pdf

Zajęcia 2

Planowanie pracy nauczyciela:

- o czym powinien pamiętać nauczyciel tworząc rozkład materiału na cały rok szkolny? W jaki sposób powinien zaplanować omawianie poszczególnych zagadnień?

- w jaki sposób nauczyciel powinien planować realizację poszczególnych działów? Tworzenie celów do lekcji.

Zadanie:

Zadanie polega na przygotowaniu w formie pisemnej roczego rozkładu materiału dla jednej klasy na poziomie podstawowym oraz przygotowaniu szczegółowego rozkładu materiału z jednego działu (bardzo proszę pamiętać przy każdej lekcji zamieścić informację o celach operacyjnych lekcji).

Zajęcia 3

Praca z tekstem na lekcjach historii

- jak pracować z tekstem z uczniami w szkołach ponadpodstawowych? Etapy pracy z tekstem

- z jakich rodzajów tekstów warto korzystać w trakcie lekcji?

- czym różni się praca z tekstem na lekcjach historii w szkole ponadpodstawowej a podstawowej?

Zajęcia 4

Praca z ikonografią na lekcjach historii

- jak pracować z ikonografią z uczniami w szkołach ponadpodstawowych? Etapy pracy ze źródłami ikonograficznymi

- czym różni się praca ze źródłami ikonograficznymi na lekcjach historii w szkole ponadpodstawowej a podstawowej?

Zajęcia 5

Film na lekcjach historii:

- w jaki sposób planować pracę z materiałami wideo na lekcjach historii?

- w jaki sposób możemy wykorzystać film/wideo na lekcjach historii? Jakich błędów nie popełniać?

Zajęcia 6-8

Planowanie pracy z wykorzystaniem pozaszkolnych źródeł informacji.

- czy we współczesnej szkole można pracować z uczniami bez podręczników i materiałów edukacyjnych przygotowanych przez wydawnictwa?

- jakie pozaszkolne źródła informacji i w jaki sposób możemy wykorzystać w pracy uczniami?

- jak możemy w prosty sposób przygotować własne materiały edukacyjne?

- jakie są wady i zalety pracy z pozaszkolnymi źródłami informacji?

Zadanie:

Zadanie polega na przygotowaniu materiałów dydaktycznych przy użyciu pozaszkolnych źródeł informacji na lekcję dot. wybranego zagadnienia. Każdy student wybiera dwa zagadnienia z podstawy programowej (poziom podstawowy). Ważne, by były one z różnych epok. Następnie przygotowuje po trzy materiały dydaktyczne do jednego zagadnienia (łącznie sześć materiałów).

Zadaniem studenta jest opisanie każdego materiału:

- dlaczego go wybrał?

- w jaki sposób planuje go wykorzystać? Jaki jest cel użycia tego materiału?

- jakie są wady i zalety tego materiału?

Na następnych zajęciach każdy student zaprezentuje wybrany przez siebie jeden z opisanych materiałów. Wskazany przez prowadzącą student udzieli na zakończenie informacji zwrotnej na temat wykonanego zadania.

Zajęcia 9

Metoda projektów cz.1:

- w jaki sposób pracować z uczniami metodą projektów? Etapy pracy.

- jakie są wady i zalety pracy tą metodą?

Zadanie:

Zadanie polega na przygotowaniu (w parach) projektu dot. wybranego zagadnienia z podstawy programowej (poziom podstawowy), a następnie zaprezentowaniu go na zajęciach (za dwa tygodnie).

Przygotowując projekt należy zawrzeć następujące informacje:

- nazwa

- cel projektu

- opis projektu

- sposób, w jaki uczniowie będą prezentować wyniki swojej pracy

- ocenianie - czy i w jaki sposób uczniowie będą rozliczani z realizacji projektu?

Opis projektu należy przesłać drogą prowadzącej maksymalnie do 1,5 tygodnia po zakończeniu zajęć.

Zajęcia 10

Debata na lekcjach historii (pomysły na debaty i umiejscowienie w planach)

- typy debat, które można wykorzystać na lekcji historii

- jak zorganizować debatę na lekcji historii?

- jakie są wady i zalety tej metody?

- bank pomysłów na debaty

- w jaki sposób rozplanować przeprowadzenie debat tworząc roczny rozkład materiału - praca w grupach

Zajęcia 11-12

Metoda projektów cz. 2.

Prezentacje studentów dot. przygotowanych projektów.

Zajęcia 13

Lekcja “nietypowa”

- w jaki sposób zaplanować lekcję “nietypową”?

- jakie są jej wady i zalety?

Zadanie:

Przygotowanie konspektu lekcji “nietypowej”. Konspekt należy przesłać drogą mailową do dnia poprzedzającego następne zajęcia.

Zajęcia 14

Jak uczyć historii w programie podstawowym uczniów, którzy nie planują zdawać egzaminu maturalnego z historii?

Warunkiem zaliczenia zajęć jest:

- przygotowanie sześciu materiałów dydaktycznych przy użyciu pozaszkolnych źródeł informacji

- przygotowanie opisu projektu

- przygotowanie konspektu lekcji nietypowej

- przygotowanie rozkładu materiału na rok

- przygotowanie rozkładu materiału z jednego działu.

Praca w grupach, burza mózgów, dyskusja, pogadanka, praca z podręcznikiem, ikonografią oraz materiałami audiowizualnymi.

● obecność na zajęciach (dopuszczalne są trzy nieobecności, z czego 2 muszą zostać odpracowane na dyżurze)

● aktywny udział w zajęciach

● wykonanie zadań zaliczeniowych

mgr Barbara Łochowska