Wykłady monograficzne (studia stacjonarne, filozofia) (grupa przedmiotów zdefiniowana przez Wydział Filozofii)

Rok akademicki 2024/25

• Wykład monograficzny - 60 godzin

The main goal of the lecture is to provide a general overview of selected self-cultivation philosophies in ancient Greece and in Asia and to show that the conceptual framework of philosophy as a spiritual exercise and care of the self presented by Pierre Hadot and Michel Foucault can be successfully applied not only to Greek and Roman but also to some extent to Indian and Chinese traditions. We will consider the topic of self-cultivation from a comparative perspective thus showing that the very idea of philosophy is not exclusively a Western notion. Some concepts of Buddhist thought will be presented as well, both in its original Indian context as well as in its later developments in East Asia.

Rok akademicki 2024/25

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Najpierw podjęty zostanie temat relacji między filozofią a literaturą (zwłaszcza powieściową), a następnie różne ujęcia twórczości Dostojewskiego ze szczególnym uwzględnieniem idei powieści polifonicznej oraz metafizyczno-antropologicznych źródeł oraz konsekwencji wybranych wątków i postaci z powieści Dostojewskiego. W odniesieniu do twórczości Tołstoja zaakcentowane zostaną jego traktaty religijno-moralne. W odniesieniu do obydwu autorów znaczącą rolę odgrywać będą również wątki biograficzne.

Semestr zimowy 2024/25

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Celem zajęć jest wprowadzenie w problematykę współczesnej filozofii działania – zarysowanie zarówno podstawowych podejść teoretycznych jak i zagadnień podejmowanych przez filozofów działania. Zajęcia skupiają się wokół problemu natury działania.

Rok akademicki 2024/25

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Wykład pomyślany jest jako systematyczne wprowadzenie w specyfikę filozoficznej refleksji nad kulturą. Punktem wyjścia będzie przekonanie, że kulturę można zrozumieć jedynie jako nierozerwalnie splecioną z człowiekiem i na odwrót – człowiek może być rozumiany i rozumieć siebie samego jedynie w horyzoncie uwikłania w kulturę, w jej aksjologiczne, symboliczne, wyobrażeniowe wymiary. Człowiek dany jest sobie jedynie poprzez kulturowo uwarunkowane sposoby przeżywania i doświadczania swojego bycia-w-świecie. Kluczową kategorią będzie dla nas kategoria doświadczenia kulturowego a wyróżnioną perspektywą badawczą antropologiczna filozofia kultury poszukująca właśnie związków między pojmowaniem człowieka i kultury. Szczególny akcent położony będzie na dynamiczny, polifoniczny, wielowymiarowy oraz oparty na fundamentalnych napięciach charakter kultury.

Rok akademicki 2024/25

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Wykład z filozofii polityki prezentuje całość zagadnień składających się na tę subdyscyplinę filozofii: od teologii politycznej, poprzez główne zagadnienia filozofii polityki takie jak wolność, rozum teoretyczny, praktyczny, ustrój wspólnoty politycznej, własność – dominium, imperium, prawa człowieka, samostanowienie indywidualne i zbiorowe; filozoficzne stanowiska wobec historii (teoria wiecznego powrotu, linearny czas polityczny, postęp w polityce, kategoria rewolucji, konserwatyzm) do filozoficznych podstaw nauk politycznych (racja stanu, biopolityka).

Rok akademicki 2024/25

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Celem wykładu jest prezentacja klasycznych i współczesnych koncepcji filozofii społecznej. W pierwszej części rekonstrukcji poddane zostaną problemy związane z klasyczną filozofią społeczną przedstawione w porządku historycznym – od starożytności do nowożytności. W drugiej części wykładu przeanalizowane zostaną kluczowe problemy filozofii społecznej jako wprowadzenia do nowożytności czy nowoczesności (w sensie Neuzeit). Odwołując się do pojęcia „legitymizacji nowożytności” (Blumenberg) analizie poddane zostaną m.in. pojęcia pracy, intersubiektywności, modernizacji społecznej, ideologii, wolności, a następnie wprowadzone zostaną teorie, które analizują trajektorie rozwoju nowoczesności jako projektu filozoficznego.

Semestr letni 2024/25

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Wykład z filozofii średniowiecznej jest rozwinięciem i pogłębieniem problematyki wykładanej w ramach zajęć kursowych z historii filozofii średniowiecznej. Zajęcia są prezentacją dziejów filozofii w układzie problemowym, dzięki czemu student zyskuje możliwość nowego spojrzenia na kształtowanie się w średniowieczu ogólnego zagadnienia relacji filozofii i teologii i wyłaniającej się na tym tle szczegółowszej problematyki filozoficzno-językowej, metafizycznej, psychologicznej, kosmologicznej i teoriopoznawczej.

Rok akademicki 2024/25

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Wykład jest wprowadzeniem w klasyczną problematykę filozofii człowieka i filozofii wartości, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień filozofii religii. Omawiane są stanowiska w zakresie antropologii filoz. i aksjologii (w dużej części wybitnych filozofów polskich). Wskazane przez słuchaczy interesujące tezy następnie dyskutowane są w grupie. Spekulatywne twierdzenia filozofów mają charakter polemiczny, tym bardziej – że odnoszone są do zjawisk współczesności. Antagonistyczne stanowiska składające się na różne charakterystyki natury ludzkiej oraz świata wartości pozwalają wyrobić sobie zdanie własne w ważnych kwestiach światopoglądowych.

Semestr letni 2024/25

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Treścią wykładu będzie pogłębienie problematyki prezentowanej podczas semestru letniego na wykładzie Historia filozofii II, tj. od Kanta do Kierkegaarda. Omówione zostaną dodatkowe dzieła, postaci, problemy i konteksty związane z przełomem XVIII i XIX wieku, zwłaszcza w kręgu filozofii niemieckiej.

Semestr letni 2024/25

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Celem wykładu jest prezentacja głównych idei, doktryn, filozoficznych szkół i kierunków należących do polskiej tradycji filozoficznej okresu przełomu antypozytywistycznego oraz XX wieku.

Rok akademicki 2024/25

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Celem zajęć jest zapoznanie się z podstawowymi ideami średniowiecznej refleksji nad sensem historii. Prześledzimy zwłaszcza wpływ "Państwa Bożego" Augustyna na średniowieczną teologię polityczną i teologię historii

Rok akademicki 2024/25

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Celem zajęć jest pogłębienie i uzupełnienie wiedzy z obowiązkowego kursu współczesnej filozofii kontynentalnej. Podczas wykładu zaprezentowane zostaną te nurty i postaci, które nie znalazły się w programie kursu obowiązkowego. Uczestniczy będą mieli też szanse na pogłębienie wiedzy dotyczącej najważniejszych nurtów, myślicieli i myślicielek reprezentujących współczesną filozofię kontynentalną.

Semestr zimowy 2024/25

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Can chatbots talk about religion in a way that it really makes sense? Are they helpful in the logical analysis of religious arguments and religious discourse? What about their own discourse on religious issues?

The course “Religion, Logic and Artificial Intelligence” is aimed at providing participants with basic knowledge about tools useful for analyzing religious discourse and about machine learning and training AI models.

The main goal of the course is making participants ready to: assess effectiveness and possible use of chatbots in the analysis of religious discourse, and analyze chatbots’ statements on religious topics.

The course will be unified by philosophical questions about: the development of AI and its rationality, the role of logic in the context of AI, the nature of thinking, the status of discourse and the future of religious discourse.

Rok akademicki 2024/25

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Zajęcia są poświęcone omówieniu najważniejszych systemów filozoficznych Bliskiego i Dalekiego Wschodu. Szczególna uwaga zostanie zwrócona na ich związki z religią, najważniejsze kwestie poruszane w systemach filozoficznych, od kosmogonii, kosmologii, bóstwa (bóstw), jego charakteru i relacji ze światem stworzonym. W poszczególnych blokach zostaną omówione kwestie ontologiczne, metafizyczne, epistemologiczne. Wprowadzeniem do wykładu będą początki myślenia filozoficzno-religijnego na Starożytnym Wschodzie. W kolejnych blokach zostaną omówione: filozofia indyjska, filozofia buddyjska, filozofia japońska, filozofia chińska, filozofia żydowska, filozofia muzułmańska oraz współczesna myśl perska.

Semestr letni 2024/25

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Sokrates wywarł zasadniczy wpływ na kształt filozofii europejskiej, a mimo to nie jest pewne, jakie głosił poglądy. Ten paradoks wynika z faktu, że już najwcześniejsze źródła odnoszące się do Sokratesa są niezgodne ze sobą. W trakcie wykładu przyjrzymy się wizerunkom Sokratesa skonstruowanym przez komediopisarzy (Arystofanes, Amejpsias, Eupolis) i wczesną literaturę sokratyczną, zastanowimy się nad związkami Sokratesa z filozofią przyrody (Archelaos), tragedią grecką (Eurypides) i sofistami, prześledzimy wpływ Sokratesa na filozofię starożytną czasów późniejszych. Postać Sokratesa będzie ukazana na szerokim tle filozofii i kultury greckiej w czasach przełomu, kiedy to Ateny stają się potęgą polityczną, a następnie ponoszą klęskę w wojnie peloponeskiej.