Wykłady monograficzne (studia stacjonarne, filozofia) (grupa przedmiotów zdefiniowana przez Wydział Filozofii)

Rok akademicki 2023/24

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Wykład z biopolityki prezentuje całość zagadnień składających się na tę subdyscyplinę filozofii: od biopolitycznych praktyk (takich jak ochrona terytorium przez zagrożeniami zdrowotnymi: kwarantanna, izolacja, szacunek ryzyka), przez biopolityczne teorie odwołujące się do biologii jako nauki źródłowej dla nauk politycznych, po filozoficzne krytyki biopolityki (Foucault, Agamben, Hardt, Negri i inni).

Semestr zimowy 2023/24

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Indie były jednym z dwóch najstarszych centrów kulturowych na świecie, gdzie się pojawiła i prężnie rozwijała filozofia. Znajomość refleksji filozoficznej kultywowanej w innym kręgu kulturowym i językowym wymusza świeże spojrzenie na filozoficzną tradycję Zachodu. W Indiach do podobnych problemów podchodzono niekiedy z innej perspektywy, stawiano czasem inne pytania, które nigdy nie pojawiały się na Zachodzie, albo też kwestie, wydawałoby się oczywiste dla filozofa zachodniego, nigdy nie były w Indiach poruszane. Wykład skupi się na wybranych zagadnieniach – epistemologii – kluczowych dla klasycznej filozofii indyjskiej (do XII w.). Zagadnienia epistemologiczne (a także powiązana z nimi filozofia języka) będą omawiane z punktu widzenia głównych szkół filozoficznych w Indiach, m.in. z perspektywy szkoły analizy epistemologiczno-logicznej (njaja), refleksji mistycznej (joga), różnych nurtów buddyzmu dżinizmu oraz materialistów i sceptyków.

Semestr zimowy 2023/24

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Celem zajęć jest wprowadzenie w problematykę współczesnej filozofii działania – zarysowanie zarówno podstawowych podejść teoretycznych jak i zagadnień podejmowanych przez filozofów działania. Zajęcia skupiają się wokół problemu natury działania.

Rok akademicki 2023/24

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Wykład pomyślany jest jako systematyczne wprowadzenie w specyfikę filozoficznej refleksji nad kulturą. Punktem wyjścia będzie przekonanie, że kulturę można zrozumieć jedynie jako nierozerwalnie splecioną z człowiekiem i na odwrót – człowiek może być rozumiany i rozumieć siebie samego jedynie w horyzoncie uwikłania w kulturę, w jej aksjologiczne, symboliczne, wyobrażeniowe wymiary. Człowiek dany jest sobie jedynie poprzez kulturowo uwarunkowane sposoby przeżywania i doświadczania swojego bycia-w-świecie. Kluczową kategorią będzie dla nas kategoria doświadczenia kulturowego a wyróżnioną perspektywą badawczą antropologiczna filozofia kultury poszukująca właśnie związków między pojmowaniem człowieka i kultury. Szczególny akcent położony będzie na dynamiczny, polifoniczny, wielowymiarowy oraz oparty na fundamentalnych napięciach charakter kultury.

Rok akademicki 2023/24

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Wykład z filozofii polityki prezentuje całość zagadnień składających się na tę subdyscyplinę filozofii: od teologii politycznej, poprzez główne zagadnienia filozofii polityki takie jak wolność, rozum teoretyczny, praktyczny, ustrój wspólnoty politycznej, własność – dominium, imperium, prawa człowieka, samostanowienie indywidualne i zbiorowe; filozoficzne stanowiska wobec historii (teoria wiecznego powrotu, linearny czas polityczny, postęp w polityce, kategoria rewolucji, konserwatyzm) do filozoficznych podstaw nauk politycznych (racja stanu, biopolityka).

Rok akademicki 2023/24

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Celem wykładu jest prezentacja klasycznych i współczesnych koncepcji filozofii społecznej. W pierwszej części rekonstrukcji poddane zostaną problemy związane z klasyczną filozofią społeczną przedstawione w porządku historycznym – od starożytności do nowożytności. W drugiej części wykładu przeanalizowane zostaną kluczowe problemy filozofii społecznej jako wprowadzenia do nowożytności czy nowoczesności (w sensie Neuzeit). Odwołując się do pojęcia „legitymizacji nowożytności” (Blumenberg) analizie poddane zostaną m.in. pojęcia pracy, intersubiektywności, modernizacji społecznej, ideologii, wolności, a następnie wprowadzone zostaną teorie, które analizują trajektorie rozwoju nowoczesności jako projektu filozoficznego.

Semestr letni 2023/24

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Wykład z filozofii średniowiecznej jest rozwinięciem i pogłębieniem problematyki wykładanej w ramach zajęć kursowych z historii filozofii średniowiecznej. Zajęcia są prezentacją dziejów filozofii w układzie problemowym, dzięki czemu student zyskuje możliwość nowego spojrzenia na kształtowanie się w średniowieczu ogólnego zagadnienia relacji filozofii i teologii i wyłaniającej się na tym tle szczegółowszej problematyki filozoficzno-językowej, metafizycznej, psychologicznej, kosmologicznej i teoriopoznawczej.

Semestr zimowy 2023/24

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Przedmiotem zajęć będzie nowożytna antropologia filozoficzna ujęta w ścisłym powiązaniu z kulturowymi, ekonomicznymi i społecznymi procesami historycznymi. Wychodzimy z założenia, że antropologia filozoficzna może być zarazem teorią rozpatrywalną pod kątem jej adekwatności do opisu zasad świata społecznego, jak i praktyką ustanawiającą nowe sposoby jego rozumienia, a także jego instytucje i wartości. Będziemy kładli szczególny nacisk na ów „performatywny” aspekt antropologii filozoficznej. Chcemy także sproblematyzować dwa kluczowe zagadnienia. Po pierwsze wyłonienie się nowoczesnych nauk o człowieku jako autonomicznej dziedziny wiedzy. Po drugie granice i sens pojęcia nowoczesności (sens ten pozostaje związany z procesem autonomizacji domeny świata społecznego). Będziemy sięgali do teorii klasycznych myślicieli epoki nowożytnej od Machiavellego do Milla, a rozważając je posługiwać się będziemy współczesnymi diagnozami nowoczesności (Marcuse, Weber, Foucault).

Semestr zimowy 2023/24

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Celem wykładu jest przedstawienie głównych idei, doktryn, filozoficznych szkół i kierunków należących do polskiej tradycji filozoficznej od średniowiecza do czasów pozytywizmu włącznie.

Rok akademicki 2023/24

• Wykład monograficzny - 60 godzin

The main goal of the lecture is to provide a general overview of various philosophical traditions in Asia and to show that the very idea of philosophy is not exclusively a Western notion. We will focus on Indian, Chinese, and Buddhist philosophies and discuss their key concepts, ideas and characteristics. Buddhist thought will be presented both in its original Indian context as well as in its later developments in East Asia.

Semestr letni 2023/24

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Indie były jednym z dwóch najstarszych centrów kulturowych na świecie, gdzie się pojawiła i prężnie rozwijała filozofia. Znajomość refleksji filozoficznej kultywowanej w innym kręgu kulturowym i językowym wymusza świeże spojrzenie na filozoficzną tradycję Zachodu. W Indiach do podobnych problemów podchodzono niekiedy z innej perspektywy, stawiano czasem inne pytania, które nigdy nie pojawiały się na Zachodzie, albo też kwestie, wydawałoby się oczywiste dla filozofa zachodniego, nigdy nie były w Indiach poruszane. Wykład skupi się na wybranych zagadnieniach – ontologii – kluczowych dla klasycznej filozofii indyjskiej (do XII w.). Zagadnienia ontologiczne będą omawiane z punktu widzenia głównych szkół filozoficznych w Indiach, m.in. z perspektywy tzw. szkoły filozofii przyrody (wajsieszika), dualistycznego nurtu ewolucyjnego (sankhja), szkoły metafizycznego idealizmu i monizmu (wedanta), różnych nurtów buddyzmu, dżinizmu i materialistów.

Semestr zimowy 2023/24

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Can chatbots talk about religion in a way that it really makes sense? Are they helpful in the logical analysis of religious arguments and religious discourse? What about their own discourse on religious issues?

The course “Religion, Logic and Artificial Intelligence” is aimed at providing participants with basic knowledge about tools useful for analyzing religious discourse and about machine learning and training AI models.

The main goal of the course is making participants ready to: assess effectiveness and possible use of chatbots in the analysis of religious discourse, and analyze chatbots’ statements on religious topics.

The course will be unified by philosophical questions about: the development of AI and its rationality, the role of logic in the context of AI, the nature of thinking, the status of discourse and the future of religious discourse.

Rok akademicki 2023/24

• Wykład monograficzny - 60 godzin

Zajęcia są poświęcone omówieniu najważniejszych systemów filozoficznych Bliskiego i Dalekiego Wschodu. Szczególna uwaga zostanie zwrócona na ich związki z religią, najważniejsze kwestie poruszane w systemach filozoficznych, od kosmogonii, kosmologii, bóstwa (bóstw), jego charakteru i relacji ze światem stworzonym. W poszczególnych blokach zostaną omówione kwestie ontologiczne, metafizyczne, epistemologiczne. Wprowadzeniem do wykładu będą początki myślenia filozoficzno-religijnego na Starożytnym Wschodzie. W kolejnych blokach zostaną omówione: filozofia indyjska, filozofia buddyjska, filozofia japońska, filozofia chińska, filozofia żydowska, filozofia muzułmańska oraz współczesna myśl perska.

Semestr letni 2023/24

• Wykład monograficzny - 30 godzin

Wykład jest wprowadzeniem do filozofii fenomenologicznej. Na wykładzie przedstawione zostaną podstawowe założenia i pojęcia fenomenologii, a także główne obszary badań fenomenologicznych (np. intencjonalność świadomości, intersubiektywność, ucieleśnienie świadomości). Głównym punktem odniesienia będą prace Edmunda Husserla aczkolwiek nie zabraknie odwołań do tekstów Heideggera i Marleau-Ponty’ego i innych współczesnych fenomenologów.