Filozofia nauk ścisłych i matematyki do XIX w.

Wykład przedstawia wybrane pojęcia z historii filozofii, wybrane zagadnienia filozoficzne matematyki, fizyki, chemii i astronomii w kontekście historycznym na tle rozwoju nauki, kultury i cywilizacji do II połowy XIX wieku.

Ogólne zagadnienia filozofii:

Grant, E.: 2005, Średniowieczne podstawy nauki nowożytnej, Prószyński i S-ka, Warszawa.

Höffe, O.: Immanuel Kant, PWN, Warszawa.

Kant, I.: 2001 [1781/1787], Krytyka czystego rozumu (tłumaczenie R. Ingardena), Antyk, Kęty.

Kenny, A.: 2005, Krótka historia filozofii zachodniej, Prószyński i S-ka, Warszawa.

Reale, G.: 2003, Myśl starożytna, KUL, Lublin.

Reale, G.: Historia filozofii starożytnej, tom II. Platon i Arystoteles, KUL, 1996.

Tatarkiewicz, W.: 1958, Historia filozofii, tomy I-II (i jeden rozdział tomu III), PWN, Warszawa.

Publikacje dotyczące historii i filozofii matematyki:

Bourbaki, N.: 1980 [1969], Elementy historii matematyki, PWN, Warszawa.

Boyer, C.B.: 1964, Historia rachunku różniczkowego i całkowego i rozwój jego pojęć, PWN, 1964.

Freudenthal, H.: 1985, Niejawna filozofia historii i dydaktyki matematyki, Roczniki Polskiego Towarzystwa Matematycznego, Seria V, Dydaktyka Matematyki 5 (1985), s. 7-25.

Glaeser, G.: 1985 [1981], Epistemologia liczb względnych, Roczniki Polskiego Towarzystwa Matematycznego, Seria V, Dydaktyka Matematyki 4 (1985), s. 61-105.

Juszkiewicz, A.P. (red.): 1975-77, Historia matematyki, tomy 1-3, PWN, Warszawa.

Kordos, M.: 2005, Wykłady z historii matematyki, wyd. II, Script. Warszawa.

Kulczycki, S.: 1973, Z dziejów matematyki greckiej, PWN, Warszawa.

Lubomirski, A.: 1974, Henri Poincarégo filozofia geometrii, Ossolineum, Wrocław.

Molski, R.: 2003 [1989-2000], Rozmyślania o filozofii matematyki. Pięć esejów, Fundacja Rozwoju Matematyki Polskiej, Warszawa.

Murawski, R.: 1986, Filozofia matematyki. Antologia tekstów klasycznych, Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.

Murawski, R.: 2001, Filozofia matematyki. Zarys dziejów, wyd. II, PWN, Warszawa.

Netz, R. i Noel, W.: 2007, Kodeks Archimedesa, Wydawnictwo Magnum, Warszawa.

Vopěnka, P.: 1985, Nieskończoność, zbiory i możliwość u B. Bolzana, Wiadomości Matematyczne, 26, s. 171-204.

Wilder, R.L. 1968, Evolution of Mathematical Concepts: An Elementary Study, Wiley, New York.

Youschkevitsch (Juszkiewicz), A.P.: 1976, The concept of function up to the middle of the 19th century, Archive for History of Exact Sciences 16, s. 37-85.

Publikacje dotyczące filozofii przyrody i historii nauki:

Heller, M.: 2004, Filozofia przyrody, Znak, Kraków.

Kierul, J.: 2007, Ład świata. Od kosmosu Arystotelesa do wszechświata wielkiego wybuchu, PIW, Warszawa.

Kuhn, T. S.: 2006 [1957], Przewrót kopernikański, Wyd. II, Prószyński i S-ka, Warszawa.

Losee, J.: 2001 [1972], Wprowadzenie do filozofii nauki, Prószyński i S-ka, Warszawa.

Russo, L.: 2005, Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka współczesna, Wydawnictwo Universitas, Kraków.

Wigner, E. P.: 2002 [1960], Niepojęta skuteczność matematyki w naukach przyrodniczych, w: R. Murawski, Współczesna filozofia matematyki: wybór tekstów, PWN, Warszawa, s. 293-309.

Wróblewski, A. K.: Historia fizyki, PWN, Warszawa.

Życiński, J.: 1991, Sprawa Galileusza, Znak, Kraków.

Zaliczenie na ocenę.

Dla zaliczenia przedmiotu wymagane jest:

1) regularne uczęszczanie na wykład [przy nauczaniu zdalnym wymagane jest regularne słuchanie zdalne wykładu; ponadto każdorazowo w ciągu 7 dni od dnia wykładu należy odpowiedzieć na wysłane przez USOS pytania kontrolne],

2) napisanie i przesłanie mailem eseju, ocenianego na stopień [ten wymóg nie zmienia się przy formie zdalnej].

Temat eseju wybiera student (w razie wątpliwości może go uzgodnić z wykladowcą). Esej ma dotyczyć jakiegoś zagadnienia szeroko rozumianej filozofii, zwiazanego z problemami matematyki, fizyki, chemii i/lub astronomii/kosmologii, ktore pojawily sie w nauce przed 1870 r.

Esej ma być napisany samodzielnie. Ma zawierać wstęp (w którym m.in. sformułowane jest główne zagadnienie i cel eseju), część opartą na wiedzy zaczerpniętej z książek lub artykułów, opis i analiza kwestii, wokół której koncentruje sie esej, podsumowanie i wnioski, bibliografia.

Szczegóły dotyczące sposobu napisania eseju są na początku semestru wysłane mailem do słuchaczy. Ocena z eseju jest oceną z przedmiotu.

Przy ocenie bierze się pod uwagę zarówno treść eseju, jak i sposób jego napisania, klarowność wywodów oraz poziom językowy pracy.