(in Polish) Mechanizmy kształtowania przestrzeni

Kurs ma na celu zapoznanie studentów z najważniejszymi mechanizmami kształtowania przestrzeni miejskich. W czasie zajęć omówione zostaną nowe ujęcia znanych perspektyw badawczych odnoszących się do badań miejskich w ujęciu lokalnym, regionalnym i globalnym. Zaprezentowane zostaną przykłady badań i konkretnych praktyk oraz możliwości i ograniczenia ich implementacji w Polsce.

Zajęcia prowadzone będą w formie konwersatoriów, wykładów, ćwiczeń i warsztatów przez zespół geografów różnych specjalności.

W czasie kursu studenci zapoznają się z najważniejszymi mechanizmami kształtowania przestrzeni miejskiej. Kurs składa się z następujących części:

Część 1. Konwersatoria: Ewolucja podejść i metod w geograficznych studiach miejskich (16h)

Celem konwersatorium jest prześledzenie ewolucji podjeść i metod w geograficznych studiach miejskich oraz wykazanie w jakim sposób poznane koncepcje mogą przyczynić się do zrozumienia współczesnych mechanizmów kształtowania przestrzeni w różnych regionach świata.

Zajęcia będą podzielone na pięciu bloków tematycznych

1. Geografia miast – zmieniające się podejścia badawcze i przedmiot badań. O czym mówi nam „wygląd” miasta – zmiany podejścia do morfologii miasta

2. Ruch w mieście czy miasta w ruchu? - zmiany mechanizmów kształtowania przestrzeni w związku ze wzrostem mobilności mieszkańców

3. Dlaczego warto patrzeć miastu "w oczy" ? - społeczne mechanizmy kształtowania miasta

4. „Zielone" miasta - "odporne" miasta - współczesne wyzwania architektury krajobrazu

5. Jaka jest przyszłość badań nad miastami? - scenariusze rozwoju miast globalnych w obliczu kryzysu globalizacji

Część 2. Wykłady Miasto jako przedmiot badań gospodarki przestrzennej (10 H)

Celem wykładu jest przybliżenie studentom kluczowych dla zrozumienia mechanizmów kształtowania przestrzeni w Polsce zagadnień:

Czym jest gospodarska przestrzenna i jakie są warunki efektywnego gospodarowania przestrzenią w różnych skalach przestrzennych?

Jaka jest specyfika miasta jako przedmiotu gospodarki przestrzennej?

Dlaczego badania nad morfologią miasta są kluczowe w studiach nad ewolucją przestrzeni miasta?

Część 3. Ćwiczenia: Kreacja przestrzeni miasta odpornego (4h)

Celem ćwiczeń jest zapoznanie studentów z tematem kształtowania miasta odpornego. W czasie zająć omówione będą możliwości wykorzystania istniejących opracowań do oceny stopnia ekspozycji m.in. na ryzyko powodziowe i termiczne – dwa rodzaje najbardziej powszechnych ryzyk spotykanych w miastach. Zadaniem studentów będzie, wykorzystując wybrane przykłady, zaproponowanie odpowiedniej odpowiedzi na występujący problem tzn. przeciwdziałanie lub adaptacja.

Część 4. Warsztaty: Programowanie i planowanie rozwoju miasta (20h)

Celem warsztatów jest przybliżenie pracy praktyków zajmujących się kształtowaniem przestrzeni miejskich. Każdy warsztat będzie składał się z części wprowadzającej oraz części praktycznej, gdy studenci będą wykonywać przypisane zadania. Warsztaty będą dotyczyły tematów:

Aktorzy gry o miasto

Miasto i jego otoczenie - współpraca czy konkurencja

Planowanie strategiczne jako instrument sterowania rozwojem

Metodyka planowania strategicznego

Miasto w dobie Covidu

Przykładowa literatura:

Curtis S., 2018. Global Cities and the Ends of Globalism, New Global Studies, 12, 1, 75-90.

Deptuła M., 2016, Tradycyjne szkoły urbomorfologii a nowe podejścia do analizy miejskich form przestrzennych, Acta Universitatis Lodziensis ttp://dx.doi.org/10.18778/1508 1117.25.02

Heineberg H., 2017, Stadtgeographie, Ferdinand Schöningh, Paderborn

Harrison J., Hoyler M., 2018, Doing global urban research, red.., SAGE Publications, London, 12-33

Musterd S., 2020, Handbook of Urban Segregation, Edward Elgar Publishing

Oliviera , 2018, Teaching Urban Morphology, Springer

Pacione M., 2005, Urban Geography. A global perspective, Routledge

Schmid C. et al., 2018, Towards a new vocabulary of urbanisation processes: A comparative approach, Urban Studies, 55, 1, 19-52.

Szmytkie , 2014, Metody analizy morfologii fizjonomii jednostek osadniczych, Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego nr 35

Tasan-Kok T., Bolt G., Pluss L., Schenkel W., 2017, A Handbook for Governing Hyper-Diverse Cities, Utrecht University, Utrecht

WIEDZA: zna koncepcje kształtowania przestrzeni miejskiej i metody badawcze.

UMIEJĘTNOŚCI: na podstawie nabytej wiedzy teoretycznej potrafi wyciągać wnioski na temat czynników kształtujących miasta, umie przedstawiać konstruktywne propozycje naprawcze; potrafi prowadzić badania

POSTAWY: potrafią współdziałać i pracować w grupie, w szczególnie w zakresie przygotowywania materiałów niezbędnych do przeprowadzenia analizy mechanizmów kształtowania przestrzeni, rozumieją różnorodność kulturową na świecie.

Zajęcia składają się z konwersatorium, wykładu, ćwiczeń i warsztatów. Ocena końcowa składać będzie się z: obecności i aktywności na zajęciach - forma zostanie dostosowana do trybu realizacji zajęć w formie zdalnej w raku 2020/2021.