(in Polish) Edukacja a problematyka globalna

Kurs jest wprowadzeniem do edukacji globalnej, zwanej też globalną edukacją obywatelską, z naciskiem na jej odmianę krytyczną.

Celem ogólnym zajęć jest wspieranie osób studiujących w rozwijaniu umiejętności krytycznego myślenia i krytycznego czytania, a także w kwestionowaniu dominujących perspektyw i poszukiwaniu alternatywnych, sprawiedliwszych rozwiązań czy punktów widzenia. Kurs ma również na celu wzmocnienie poczucia globalnej sprawiedliwości, odpowiedzialności i obywatelstwa w globalnym świecie oraz zaangażowania w zmiany społeczne i budowanie zrównoważonego świata.

Kurs jest wprowadzeniem do edukacji globalnej, zwanej też globalną edukacją obywatelską, z naciskiem na jej odmianę krytyczną. Według UNESCO głównym celem globalnej edukacji obywatelskiej jest "wspieranie uczniów w rewizji założeń, światopoglądów i relacji władzy w dyskursach głównego nurtu oraz uwzględnianie osób/grup, które są systematycznie niedostatecznie reprezentowane/marginalizowane" (UNESCO 2014). Chodzi o otwarcie uczniów i uczennic na krytyczną refleksję nad ich światopoglądem i sposobem, w jaki odnoszą się do innych i do świata. W związku z tym podczas kursu studentki i studenci zapoznają się nie tylko z aktualnymi badaniami i perspektywami teoretycznymi, które stanowią podstawę współczesnej edukacji globalnej, ale także własne punkty widzenia i ich miejsce w świecie. Studentki i studenci będą mieli możliwość zrozumienia roli edukacji w przygotowaniu uczniów do życia i pracy w świecie coraz bardziej złożonych globalnych wyzwań. Kurs będzie koncentrował się na globalnej perspektywie sprawiedliwości społecznej i transformacyjnych podejściach edukacyjnych, które stawiają czoła globalnym wyzwaniom. Przyjrzymy się również możliwościom wykorzystania teorii postkolonialnej w edukacji.

Zajęcia będą miały charakter aktywny, z wykorzystaniem różnorodnych metod edukacyjnych (praca w parach, w grupach, dyskusje, metody Through Other Eyes, Open Spaces for Dialogue and Inquiry, elementy dociekań filozoficznych/Philosophy for Children ).

Przykładowa literatura:

Z. Bauman, Globalizacja, Warszawa 2000.

K. Jasikowska, M. Klarenbach, G. Lipska-Badoti, R. Łuczak, Edukacja globalna: poradnik metodyczny dla nauczycieli, Warszawa 2015.

M. Kuleta-Hulboj, M. Gontarska [red.], Edukacja globalna. Polskie konteksty i inspiracje, Wrocław 2015.

Z. Melosik, Edukacja globalna: nadzieje i kontrowersje. W: H. Kwiatkowska [red.], Ewolucja tożsamości pedagogiki, Warszawa 1994.

Różnorodne – polskie i zagraniczne – materiały edukacyjne z zakresu edukacji globalnej np. ze strony internetowej Ośrodka Rozwoju Edukacji, realizowane w ramach Tygodnia Edukacji Globalnej, przygotowane przez organizacje pozarządowe (np. Polską Akcję Humanitarną, Instytut Globalnej Odpowiedzialności, Centrum Edukacj Obywatelskiej, Polską Zieloną Sieć) itp.

Raporty UNDP o Rozwoju Społecznym.

"Jak mówić o większości świata? Kodeks obrazów i wiadomości na temat Globalnego Południa", W-wa 2016.

Raporty o polskiej współpracy rozwojowej przygotowywane co roku przez Grupę Zagranica.

Literatura uzupełniająca:

V. Andreotti, Actionable postcolonial theory in education, London 2011.

V. de Oliveira Andreotti, L. M. de Souza, Postcolonial Perspectives on Global Citizenship Education, New York 2011.

D. Bourn, Education for Social Change: Perspectives on Global Learning. London: Bloomsbury 2022.

I. Davies, E. Sant, L. Shultz, K. Pashby, Global Citizenship Education: A Critical Introduction to Key Concepts and Debates. London: Bloomsbury 2018.

Ch. McEwan, Postcolonialism, Decoloniality and Development. London: Routledge 2018.

Po zakończeniu kursu studentki i studenci będą potrafiły/li:

W zakresie wiedzy:

- wykazać się podstawową wiedzą na temat konsekwencji procesów globalizacji i wyzwań edukacyjnych z nimi związanych;

- wykazać się pogłębioną wiedzą na temat edukacji globalnej, jej różnorodnych modeli i założeń teoretycznych oraz związków z pomocą rozwojową, humanitarną i awareness raising;

W zakresie umiejętności:

- analizować złożoność kwestii globalnych,

- słuchać różnych perspektyw i punktów widzenia oraz uwzględniać je w kwestionowaniu dominujących światopoglądów i rozwiązań,

- dokonać krytycznej analizy różnych podejść lub projektów w zakresie edukacji globalnej,

- dostrzegać potrzebę podejmowania działań społeczno-edukacyjnych w tym obszarze, będących edukacyjną odpowiedzią na dylematy życia w globalnej, współzależnej rzeczywistości;

- formułować własne opinie (ustnie i pisemnie);

W zakresie kompetencji społecznych:

- podjąć dyskusję w ważnych kwestiach społecznych, krytycznie ocenić i analizować różne stanowiska, w tym własne;

- pracować w grupie nad konkretnym zadaniem, by osiągnąć cel.

Na zaliczenie przedmiotu składają się:

- aktywna obecność podczas zajęć (dopuszczalne są 2 nieobecności) - oznacza to udział w pracach indywidualnych i grupowych, dyskusjach i innych aktywnościach podczas zajęć;

- przygotowanie do zajęć (przeczytanie zadawanych tekstów)

- napisanie w trakcie całego semestru 2 krótkich refleksji (ok. 650 słów) dotyczących zagadnień poruszanych podczas zajęć. Szczegółowe kryteria studenci/tki otrzymają podczas pierwszych zajęć.

- na zakończenie – krytyczna analiza wybranego projektu edukacyjnego lub materiałów edukacyjnych (indywidualnie lub w parach).