(in Polish) Władza, bogactwo i prestiż we wczesnym średniowieczu

Zajęcia koncentrować się będą wokół kilku bloków tematycznych:

- władza, bogactwo i prestiż w ujęciu antropologicznym;

- wczesnośredniowieczne depozyty ofiarne;

- prestiż wojowników w świecie wczesnego średniowiecza na podstawie danych archeologicznych;

- skarby srebrne i możliwości ich analizy;

- wymiana handlowa: szlaki dalekodystansowe i rynki lokalne;

- sposoby manifestowania prestiżu i propaganda władzy.

Podstawowym celem zajęć jest wskazanie i omówienie tych zjawisk, które łącząc elementy kultury materialnej i duchowej, pozwalają konstruować obraz formujących się elit społecznych w dynamicznie zmieniającym się świecie wczesnego średniowiecza. Jak można przypuszczać, to właśnie to zjawisko to miało decydujący wpływ na proces powstawania nowych struktur plemiennych, ponadplemiennych i protopaństwowych,które przekształciły dawne Barbaricum w uporządkowany świat europejskiego średniowiecza. Danych do zilustrowania tych procesów dostarczają źródła archeologiczne (zarówno dawne, jak i nowe odkrycia), choć ukazanie ich pełnego potencjału wymagać będzie również uwzględnienia dorobku antropologii (kulturowej i fizycznej), szeregu nauk pomocniczych historii, wyników badań laboratoryjnych nad technologią dawnej wytwórczości i nad biologicznymi aspektami zróżnicowania dawnych populacji itp. Wzajemna komplementarność tych danych pozwoli dostrzec różne sposoby manifestowania władzy, bogactwa i prestiżu – elementów silniej kształtujących społeczną strukturę dawnych społeczności, a niekiedy stanowiących o ich odrębności i tożsamości. Zajęcia koncentrować się będą wokół analizy znalezisk gromadnych (depozytów wodnych, skarbów), przedmiotów i całych kategorii zabytków o ponadstandardowej wartości, wszelkiego rodzaju wyrazów treści symbolicznych, naśladownictw itp. Ukazane zostaną cechy charakterystyczne dawnych miejsc kultowych, ich zróżnicowanie i potencjał badawczy. Pod względem geograficznym zajęcia koncentrować się będą w strefie nadbałtyckiej: w jej części germańskiej, słowiańskiej i bałtyjskiej.

Spis literatury zostanie podany na zajęciach.

Wiedza:

student ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu archeologii w systemie nauk oraz jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej K_W01;

zna szczegółowe pojęcia i terminologię stosowaną w archeologii K_W02;

ma rozszerzoną wiedzę w zakresie opisu, analizy i interpretacji źródeł archeologicznych K_W03;

rozumie złożone zależności między osiągnięciami nauk humanistycznych, społecznych, o życiu i ścisłych a możliwościami ich wykorzystania w archeologii K_W10;

ma szczegółową wiedzę o najważniejszych osiągnięciach i głównych kierunkach rozwoju archeologii K_W11;

zna i rozumie zaawansowane metody analizy i interpretacji informacji zawartych w publikacjach naukowychK_W13;

Umiejętności:

potrafi wyszukiwać, analizować, selekcjonować i wykorzystywać informacje o źródłach archeologicznych i ich kontekście z wykorzystaniem literatury i mediów elektronicznych, oraz poddawać je krytyce i twórczej interpretacji K_U01;

potrafi samodzielnie formułować wnioski, argumentować i tworzyć syntetyczne podsumowania z uwzględnieniem różnych poglądów K_U05;

posiada umiejętność prowadzenia polemiki naukowej K_U08;

potrafi prezentować wyniki badań w formie pisemnej, posługując się specjalistycznym językiem naukowym i właściwą dla archeologii terminologią.K_U11;

potrafi prezentować wyniki badań w formie wystąpień ustnych, posługując się specjalistycznym językiem naukowym i właściwą dla archeologii terminologią. K_U12;

Kompetencje:

jest gotów do wykorzystywania posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności oraz jest świadomy konieczności konfrontowania jej z opiniami ekspertów K_K01;

jest gotów do uznania istotnego znaczenia artefaktów, ekofaktów i źródeł pisanych jako elementów dziedzictwa kulturowego ludzkości K_K02;

jest gotów do krytycznej oceny interpretacji źródeł archeologicznych i historycznych i ma świadomość wieloaspektowości interpretacji K_K04;

jest gotów do wykorzystania posiadanej przez siebie wiedzy na temat kompleksowej natury kultury i ma świadomość potrzeby analizy rozmaitych kategorii źródeł dla odtworzenia przeszłości człowieka K_K05

Podstawowym kryterium oceny będzie umiejętność identyfikacji najważniejszych elementów kultury materialnej z zakresu prezentowanego podczas zajęć. Podstawą oceny będzie wynik pisemnego testu.