Pokaż mi swój strój a powiem ci kim jesteś. Ozdoby w pradziejach

uzupełniające

w sali

Zajęcia poświęcone są szeroko pojętej problematyce stroju w pradziejach, a w szczególności ozdobom i elementom stroju, od epoki kamienia do wczesnej epoki żelaza. Przedstawione zostaną poszczególne kategorie i typy zabytków, sposoby ich produkcji, obszar i okres ich występowania, a także umiejscowienie ich w grobie. Zajęcia koncentrują się na zabytkach z obszaru ziem polskich, w głównej mierze tych pochodzących z kontekstu grobowego, jednak dla porównania zaprezentowane zostaną również analogie z terenów sąsiednich i pozostałych kontekstów – osady, skarby, znaleziska luźne.

Przedmiotem zajęć jest omówienie ozdób i elementów stroju występujących od epoki kamienia do wczesnej epoki żelaza (przede wszystkim pochodzących z kontekstu grobowego, z ziem polskich), a więc swoisty przegląd sposobów ozdabiania ciała i ubioru przez społeczności pradziejowe. Podczas zajęć analizowane będą poszczególne kategorie zabytków, ich funkcje, techniki produkcji, zasięg występowania oraz chronologia. Całości dopełniać będą rozmaite rekonstrukcje sposobu noszenia ozdób i elementów stroju, jak również całych strojów.

Na zajęciach poruszona zostanie następująca tematyka:

1. Wprowadzenie; o czym może nam powiedzieć strój; funkcje stroju i jego poszczególnych elementów

2. Paciorki – ozdoba wszechstronna

I. Ozdoby głowy i szyi

3. Zausznice i diademy

4. Zawieszki

5. Naszyjniki

II. Ozdoby ramion, rąk i nóg

6. Bransolety, naramienniki, nagolenniki

7. Pierścionki

III. Elementy do spinania i ozdabiania szat

8. Szpile

9. Zapinki

10. Guzki, tutulusy, guziki i tarczki

IV. Elementy pasa i inne

11. Klamry, płytki, okucia

12. Ozdoby nietypowe

Literatura do przedmiotu zostanie podana na pierwszych zajęciach.

Wiedza:

K_W01 ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu archeologii pradziejowej w systemie nauk oraz o społeczno-kulturowej przeszłości człowieka

K_W02 zna podstawowe pojęcia i terminologię stosowane w archeologii pradziejowej, w szczególności te związane z problematyką stroju

K_W04 ma podstawową, uporządkowaną wiedzę o ozdobach i elementach stroju w pradziejach, zna ich kategorie, podstawowe typy i materiały z których były produkowane

K_W09 zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji różnych wytworów kultury, właściwe dla wybranych tradycji, teorii i szkół badawczych w zakresie archeologii pradziejowej

K_W11 zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji informacji zawartych w publikacjach, zna podstawową literaturę przedmiotu

Umiejętności:

K_U01 potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje o źródłach archeologicznych i ich kontekście z wykorzystaniem literatury i mediów elektronicznych

K_U03 potrafi samodzielnie interpretować źródła archeologiczne takie jak pradziejowe ozdoby i elementy stroju, dobierając właściwe metody analityczne oraz zaprezentować uzyskane wyniki pracy

K_U09 umie posługiwać się podstawowymi pojęciami badawczymi i ujęciami teoretycznymi właściwymi dla archeologii pradziejowej, archeologii stroju

K_U10 potrafi rozpoznać i wskazać przynależność kulturową podstawowych zabytków archeologicznych z danego okresu

K_U17 potrafi przygotowywać wystąpienia ustne dotyczące zagadnień szczegółowych z zakresu ozdób i elementów stroju w pradziejach

Kompetencje:

K_K03 jest gotów docenić niepowtarzalne wartości źródeł archeologicznych i ich roli w odtwarzaniu pradziejowych strojów

K_K04 jest gotów do krytycznej oceny interpretacji źródeł archeologicznych i historycznych ze świadomością wieloaspektowości interpretacji

Ocena końcowa zajęć wystawiana jest na podstawie przygotowanego przez studenta krótkiego referatu dotyczącego wybranego zagadnienia związanego z tematyką zajęć np. konkretnego zabytku, kategorii zabytków, techniki produkcji, uzgodnionego wcześniej z prowadzącym. Warunkiem uzyskania zaliczenia zajęć jest obecność na zajęciach, dozwolone są 2 nieobecności w semestrze.