Mediterranean wrecks and the ancient trade

zajęcia mają formę fakultatywną i są połączeniem wykładu prowadzącej na temat

źródeł pisanych, ikonograficznych oraz znalezisk wraków od najstarszych do tych

okresu rzymskiego, analizy metodyki prac archeologii podwodnej na Bliskim

Wschodzie (lata 50te XX w.), historii odkryć przy wybrzeżach Grecji, Italii, Francji i

Półwyspu Iberyjskiego.

zajęcia ogólnouniwersyteckie mają na celu zapoznanie studentów z historią odkryć

wraków na Morzu Śródziemnym od lat 50tych XX wieku po dzień dzisiejszy.

Zostaną przedstawione źródła pisane, ikonograficzne w porównaniu z wynikami prac

archeologii podwodnej, na przykładach negatywnych i pozytywnych - omówiony

zostanie stan badań i przedstawione najciekawsze wyniki prac zespołowych

zwłaszcza nad analizą wraków wybrzeży Francji i Hiszpanii. W trakcie postępu

zajęć, będę przedstawiane metody identyfikacji amfor i ich znaczenie dla

odtworzenia szlaków handlowych antycznych tak na morzu jak i dystrybucja

importów na lądzie tak na Bliskim Wschodzie jak i w Europie okresu rzymskiego.

Najnowsze badania na wielkich głębokościach, ROV-y i inne. Studenci, na podstawie

ustaleń z prowadzącą przygotowują krótkie wystąpienia pod koniec semestru,

głównie dotyczące typologii amfor, epigrafiki i handlu - tematy ustalane są na

pierwszych zajęciach, tak aby studenci mogli wysłuchać wykładowcy i przygotować

wystąpienia, które oprócz obecności (tu 90% to minimum) koniecznej ze względu na

wiele języków koniecznych do podejmowania poszczególnych tematów archeologii

podwodnej i handlu-jest warunkiem sine qua non plus przygotowanie i właściwa

prezentacja tematu ustalonego na początku zajęć. Grupa wspólnie dyskutuje nad

oceną prezentacji.

podstawowa podana poniżej, na każdych zajęciach w zależności od omawianego

stanu badań w różnych krajach-studenci oprócz mapek - otrzymają szczegółowe

wskazówki bibliograficzne:

Aramburu Zabola J., Prospecion arqueologica en el Archipielago de Cabrera (Islas

Baleares), Cabrera pdf int.

Archaeonautica, ed. CNRS, Paris 1977-1992.

La arqueologia subacuatica en Espaňa, Murcia 1988.

Bascom W., Deep Water. Ancient Ships, London 1976.

Bass G.F., Archaeology under Water, London 1966 ( także w polskim tłumaczeniu).

Bonifiche e drenaggi con le anfore in epoca romana: aspetti tecnici e topografici. Atti

del seminario di studi, Padova 1995, S. Pesavento Mattioli (ed.), Padova 1998.

Buora M., Rapporti tra l’area Altoadriatica e la Penisola Iberica, Quaderni Friulani di

Archeologia VIII, 1998, pp. 113-126 pdf internet.

Deniz_Degaz_DRASM_GDR_16_janv_2014 pdf on line

Drap P., Underwater Photogrametry for Archaeology, pdf internet.

Excavaciones Arqueologicas en el Monte Testaccio ( Roma). Memoria campaňa

1989, J.M. Blázquez, J. Remesal Roriguez, Ministerio de Cultura (ed.), Madrid 1994.

(inne publikacje z późniejszych lat na stronach internetowych Uniwersytetu w

Barcelonie: seria Instrumenta).

Casson L., Ships and Seamenhip in the Ancient World, Princeton, New Jersey 1999.

Chic Garcia G., El comercio y el Mediterraneo en la Antigüedad, Madrid 2009.

Ducin S., Sztuka nawigacji w starożytnej Grecji i Rzymie, Lublin 1997.

Dyczek P., Amfory rzymskie z obszaru dolnego Dunaju. Dystrybucja amfor i

transportowanych w nich produktów w I-III w. po Chr., Warszawa 1999.

Gianfrotta P, Archeologia subacquea, Milano 1986.

Grace V., Amphoras and the Ancient Trade, Princeton 1961.

Jundziłł J., Rzymianie a morze, Bydgoszcz 1991.

Lagosten Barrios L., La produzione di anfore nella Baia di Cadice durante l’Impero

romano come traccia dell’attività economica, Quaderni Friulani di Archeologia VIII,

1998, pp. 93-111.

Mediterranée antique. Pêche, navigacion, commerce, H. Rieth ed., Paris 1988.

Modrzewska I., Alcune importazioni di anfore orientali in Friuli, Quaderni Friulani di

Archeologia IX, 1999, pp. 103-112.

Modrzewska I., Anfore spagnole nel Veneto, CNR ed. Pisa 1995.

Modrzewska-Pianetti, Importy amfor betyckich: dane z obszaru Cisalpiny, Światowit

T. III (XLIV), Fasc. A, 2001, pp. 143-155.

Reynolds P., Hisoania and the Roman Mediterranean AD 100-700. Ceramics and

Trade, London 2010 ( biblioteka IA)

Sztetyłło Z., Stemple greckich amfor i ceramicznych materiałów budowlanych UW

ed. Warszawa 1962.

Sciallano M., Sibella P, Amphore. Comment les identifier?, Aix-en-Provence 1991.

SOMEKH_Projet_CORSAIRE, 2104 autor M. L' Hour, pod on line.

Tchernia A., Le vin d’ Italie romaine, Essai d’ histoire économique d’ après les

amphores, Paris 1986.

Tchernia A., The Romans and Trade, Oxford 2016 (biblioteka IA).

Tomber R., Williams D., Late Roman Amphorae in Britain, Journal of Roman

Pottery Studies I, 1986, pp. 42-54.

Volpe G. ed., Archeologia subacquea, Firenze 1998.

studenci poznają metodykę i historię odkryć archeologii podwodnej, umieją

krytycznie ustosunkować się do pierwszych prac podwodnych na Morzu

Śródziemnym, poznają aktualizację danych z początków powstania tej dyscypliny

archeologii, umieją krytycznie ocenić pierwsze publikacje tej dyscypliny

archeologicznej, potrafią samodzielnie dobrać właściwą literaturę przedmiotu; w

ramach tej linii zainteresowań studentów-będą w stanie samodzielnie dalej

decydować o doborze tematów prac licencjackich i następnie magisterskich - gdzie

archeologia podwodna stanowi część integralną tematów. Powinni samodzielnie

posługiwać się aktualnymi typologiami amfor i literaturą dotyczącą handlu

antycznego basenu Morza Śródziemnego od okresu brązu do okresu późnego

Cesarstwa rzymskiego. Winni też - po zaliczeniu zajęć, potrafić ocenić przydatność

źródeł pisanych, ikonograficznych i archeologicznych do realizacji przyszłych

tematów prac licencjackich i następnie magisterskich związanych z materiałami

pochodzącymi z odkryć podwodnych i typologii amfor.

ze względów językowych i przestrzeni geograficznej dotyczących tego przedmiotu

(stopień trudności) - wymagana jest jeśli nie 100% obecność na zajęciach, to

najmniej 90% obecności jest warunkiem zaliczenia, ponieważ na każdych z zajęć

będą omawiane i ilustrowane przykłady z różnych stron geograficznych

Śródziemnomorza oparte na ilustracjach i literaturze europejskich języków,

dotyczące tak przeszłości odkryć podwodnych jak i teraźniejszych badań i analizy

materiałów. Jeśli student nie będzie uczęszczał na zajęcia-nie będzie w stanie

samodzielnie pracować nad odtworzeniem antycznych szlaków handlowych w

oparciu na różnych źródłach tak pisanych, ikonograficznych jak i tych krytycznie

ocenianych - pochodzących z odkryć archeologii podwodnej (materiały prowadzącej

zajęcia im to umożliwiają i dają bazę do dalszego rozwoju tematycznego).