Material conditions of life in the mediaeval town

Zajęcia poświęcone są wybranym tematom związanym z życiem społeczności

miejskiej w późnośredniowiecznych miastach lokacyjnych ówczesnej Polski. Poruszone

zostaną zagadnienia z zakresu rozplanowania publicznej i prywatnej przestrzeni miejskiej,

zagospodarowania siedlisk mieszczańskich, organizacji rzemiosła i handlu, a także

materialnych warunków życia codziennego miejscowej społeczności.

Tematyka ta omówiona będzie na podstawie informacji płynących zarówno ze źródeł

archeologicznych jak pisanych i ikonograficznych.

Tematyka zajęć obejmuje następujące zagadnienia szczegółowe:

1. Stan i problematyka badań archeologicznych miast lokacyjnych w późnośredniowiecznej

Polsce

2. Rozplanowanie miasta średniowiecznego, zabudowa, infrastruktura

3. Budynki i urządzenia użyteczności publicznej

- ratusze

- hale targowe, kramy, wagi miejskie

- kościoły i cmentarze

- łaźnie

- szpitale (przytułki), leprozoria

- nawierzchnie ulic i placów

- wodociągi, studnie, kanalizacja

4. Siedliska mieszczańskie

- rozplanowanie zabudowy działki mieszczańskiej

- rodzaje domów

- wyposażenie wnętrz

- oświetlenie i ogrzewanie wnętrz

- zabudowa rzemieślniczo-gospodarcza

- urządzenia sanitarne

Archeologia

1996-1999 Archeologia średniowiecznego Kołobrzegu, t. I-IV, red. M. Rębkowski,

Kołobrzeg

Bogucka M., Samsonowicz H.

1986 Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Wrocław

Czaja R.

2010 Społeczeństwo miast pruskich w średniowieczu w świetle źródeł normatywnych [w:]

Świat średniowiecza. Studia ofiarowane Profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi,

red. A. Bartoszewicz i in., Warszawa, s. 234-241

Historia

1978 Historia kultury materialnej Polski w zarysie, t. II od XIII do XV wieku, red. A.

Rutkowska –Płachcińska, Wrocław

Kąsinowski A.

2004 Archeologia miast a archeologia w mieście. (Rozmowy niedokończone) [w:]

Archaeologia et historia urbana, red. R. Czaja i in., Elbląg, s. 343-346

Kruppé J., Milewska M.

2014 Dzieje zamku w Pucku, Warszawa

Kultura

1995 Kultura średniowiecznego Śląska i Czech. Miasto, red. K. Wachowski, Wrocław

Kultura Polski

1997 Kultura Polski średniowiecznej XIV-XV w., red. B. Geremek, Warszawa

Puck

2017 Puck. Kultura materialna małego miasta w późnym średniowieczu, Warszawa

Rynek I

2001 Rynek wrocławski w świetle badań archeologicznych, cz. I, red. C. Buśko, Wratislavia

Antiqua, t. 3, Wrocław

Rynek II

2002 Rynek wrocławski w świetle badań archeologicznych, cz. II, red. C. Buśko,

Wratislavia Antiqua, t. 5, Wrocław

Wrocław

2004 Wrocław na przełomie średniowiecza i czasów nowożytnych. Materialne przejawy

życia codziennego, red. J. Piekalski, K. Wachowski, Wratislavia Antiqua, t. 6,

Wrocław

Wyrobisz A.

2010 Układ przestrzenny miasta jako źródło historyczne [w:] Świat średniowiecza. Studia

ofiarowane Profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi, red. A. Bartoszewicz i in.,

Warszawa, s.163-172

Ze studiów

1999 Ze studiów nad życiem codziennym w średniowiecznym mieście, red. C. Buśko, J.

Piekalski, Wratislavia Antiqua, t. 1, Wrocław

- znajomość podstawowych pojęć i terminologii stosowanej w archeologii (K_W02)

- podstawowa wiedza o powiązaniach archeologii z innymi dziedzinami oraz dyscyplinami

naukowymi, z obszaru nauk humanistycznych, społecznych, przyrodniczych i ścisłych

(K_W06)

- znajomość i rozumienie podstawowych metod analizy i interpretacji różnych wytworów

kultury, właściwych dla wybranych tradycji, teorii i szkół badawczych w zakresie archeologii

(K_W09)

- ogólna wiedza na temat właściwości surowców oraz sposobów ich wykorzystania przez

dawne społeczności (K_W15)

- umiejętność wyszukiwania, analizowania, oceniania, selekcjonowania i użytkowania

informacji o źródłach archeologicznych i ich kontekście z wykorzystaniem literatury i

mediów elektronicznych (K_U01)

- umiejętność samodzielnego zdobywania wiedzy i rozwijania umiejętności w zakresie

złożoności i udziału kultury w ewolucji człowieka (K_U05)

- rozpoznawanie różnego rodzaju wytworów kultury materialnej łącznie z kontekstem oraz

przeprowadzanie ich krytycznej analizy i interpretacji (K_U10)

- umiejętność rozpoznawania, analizowania, wykorzystywania i klasyfikowania źródeł

archeologicznych (K_U12)

- wykrywanie prostych zależności między artefaktami a dawnymi procesami kulturowymi i

społecznymi (K_U13)

- zdolność wykorzystywania posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności oraz konieczności

konfrontowania jej z opiniami ekspertów (K_K01)

- docenianie niepowtarzalnych wartości źródeł archeologicznych i ich roli w odtwarzaniu

przeszłości człowieka (K_K03)

- krytyczna ocena interpretacji źródeł archeologicznych i historycznych ze świadomością

wieloaspektowości interpretacji (K_K04)

- wykorzystywanie posiadanej przez siebie wiedzy na temat kompleksowej natury kultury i jej

złożoności, ze świadomością potrzeby analizy rozmaitych kategorii źródeł dla odtworzenia

przeszłości człowieka (K_K05)

- uznanie własnej odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego (K_K07)

 umiejętność prowadzenia dyskusji na temat wybranych zagadnień

 umiejętność rzeczowego prezentowania problemów

 zdolność krytycznego analizowania

 umiejętność formułowania ocen i wniosków

 zasób przyswojonej wiedzy faktograficznej - wyniki kolokwiów