(in Polish) Bioarcheologia i archeologia środowiska

W trakcie zajęć Bioarcheologia i archeologia środowiska studenci zostaną zapoznani z teoretyczymi aspektami rekonstrukcji przeszłości z wykorzystaniem osiągnięć nauk przyrodniczych. Omówienie kolejnych zagadnień rozpocznie się od dyskusji nad 1) miejscem człowieka w ekosystemie (pradziejowym i współczesnym), a także omówieniu metod badawczych wykorzystywanych w badaniu relacji między człowiekiem a środowiskiem. Kolejnym zagadnieniem będzie 2) wpływ środowiska na człowieka i społeczności ludzkie. Wpływ ten zostanie omówiony w kontekście 3) stresu i jakości życia człowieka, na poziomie jednostek i całych populacji, a także gatunku. Ostatnim elementem tej części będzie omówienie 4) wpływu środowiska (jakość życia i stresu) na ewolucję gatunku Homo. Kolejnym blokiem tematycznym będzie rekonstrukcja diety i gospodarki. Najpierw omówione zostaną 5) podstawy teoretyczne rekonstrukcji diety oraz 6) ewolucja diety człowiekowatych. Następnie poruszone zostaną zagadnienia związane z 7) pozyskiwaniem pożywienia mięsnego. Zakończone omówieniem 8) możliwości badania gospodarki przeszłych populacji. Temat ten zostanie zakończony przedstawieniem procesu neolityzacji i wpływem na życie człowieka.

J. Clutton-Brock (2012) Animals as Domesticates. A World View through History, Michigan.

D. Gifford-Gonzalez (2018) An Introduction to Zooarchaeology, Springer.

M.A. Katzenberg, S.R. Saunders (2008) Biological Anthropology of Human Skeleton, wyd. 2, Cambridge.

C.S. Larsen (2002) Bioarchaeology: The Lives and Lifestyles of Past People, Journal of Archaeological Research 10: 119-166.

A. Lasota-Moskalewska (2008) Archeozoologia, Warszawa.

A. Lasota-Moskalewska (2005) Zwierzęta udomowione w dziejach ludzkości, Warszawa.

R. Lewin (2002) Wprowadzenie do ewolucji człowieka, Warszawa.

A. Marciniak (1996) Archeologia i jej źródła. Materiały faunistyczne w praktyce badawczej archeologii, Warszawa-Poznań.

P. Miracle, N. Milner (red.; 2002) Consuming passion and patterns of consumption, Cambridge.

H. Schutkowski (2006) Human ecology, Springer.

E.J. Reitz, M. Shackley (2012) Environmental archeology, Springer.

E.J. Reitz, E.S. Wing (2008) Zooarchaeology, Cambridge.

N. Wolański (2012) Ekologia Człowieka, Warszawa.

T. Woldron (2008) Palaeopathology, Cambridge.

Student ma podstawową wiedzę o miejscu archeologii w systemie nauk, jej specyfice oraz o jej powiązaniach z naukami przyrodniczymi (K_W01). Student ma podstawową wiedzę o najważniejszych, nowych osiągnięciach w obrębie bioarcheologii (K_W08). Student ma pogłębioną wiedzę o specyfice archeologii w zakresie badań nad stresem, jakością życia, dietą i gospodarka na terenie Polski i na całym świecie. Student ma wiedzę na temat źródeł archeologicznych i aktualnych ustaleń dotyczących gospodarki w przeszłości (K_W15) oraz znajomości metod analizy ludzkich i zwierzęcych szczątków kostnych i zasad ich interpretacji (K_W09). Student ma wiedzę na temat wykorzystania środowiska przez człowieka w przeszłości (K_W14).

Student potrafi wykazać relacje między źródłami bioarcheologicznymi a procesami kulturowymi zachodzącymi w przeszłości (K_U13). Ma on krytyczny stosunek do interpretacji źródeł bioarcheologicznych w kontekście innych nauk.

Student ma świadomość niepowtarzalnej wartości szczątków ludzkich i zwierzęcych oraz ich roli w odtwarzaniu przeszłości (K_K03).

Student rozumie problemy związane z interpretacją źródeł bioarcheologicznych i jest świadomy wieloaspektowości interpretacji (K_K04).

Student rozumie potrzebę analizy rozmaitych kategorii źródeł dla odtworzenia przeszłości człowieka, a także ewolucji dotychczasowych ustaleń w miarę przyrostu źródeł i doskonalenia metod ich analizy (K_K05).

Zaliczenia na ocenę na podstawie pisemnego testu