Theory of literature

General data

Course ID:	3001-11B1TL
Erasmus code / ISCED:	09.204 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (unknown)
Course title:	Theory of literature
Name in Polish:	Teoria literatury
Organizational unit:	Institute of Polish Literature
Course groups:	(in Polish) Polonistyczne minimum programowe (in Polish) Przedmioty obowiązkowe dla I rok filolgii polskiej - stacjonarne 2-go stopnia (in Polish) Wszystkie przedmioty polonistyczne - oferta ILP (3001...) , IJP (3003...) i IPS (3007...)
ECTS credit allocation (and other scores):	(not available) Basic information on ECTS credits allocation principles: the annual hourly workload of the student’s work required to achieve the expected learning outcomes for a given stage is 1500-1800h, corresponding to 60 ECTS; the student’s weekly hourly workload is 45 h; 1 ECTS point corresponds to 25-30 hours of student work needed to achieve the assumed learning outcomes; weekly student workload necessary to achieve the assumed learning outcomes allows to obtain 1.5 ECTS; work required to pass the course, which has been assigned 3 ECTS, constitutes 10% of the semester student load. view allocation of credits
Language:	Polish
Type of course:	obligatory courses
Prerequisites (description):	The completions and the exam required for participation in the course: Poetics with Elements of Literary Theory (first year, first and second semesters), Literary Analysis (second year, second semester). Student should possess knowlegde and skills that are gained at the classes in poetics and Literary Analisys.
Mode:	Classroom
Short description:	Literary theory is mandatory to the students of the first year of post-baccalaureate studies. The course consists of classes and the lecure. The curriculum in Literary Theory endows students with an overview of the most significant doctrines from antipositivistic breakthrough to present days. Presentation of particular trends and conceptions lays stress on the answers they give to the chief problems of literary theory (specificity of literature, author and subject of a text; meaning, understanding, reading and interpretation, literary communication). It also expands and grounds at the theoretical level the knowledge of this problems that student has acquired at classes on poetics in the first and second years (theories of genre, style, composition) as well as elucidates them in the light of history of literary methodology.
Full description:	The lecture elicits permanence and continuity of literary criticism in the twentieth and the twenty-first century. It begins with mapping up, i.e. systemizing, modern theory by tracing the main lines of its historical movement from neoidealistic currents to anthropology of literature. It reconstructs the presumptions hermeneutics, phenomenology, formalism, structuralism, semiotics, speech act theory, sociology of literature, psychoanalysis, deconstructionism, and poststructuralism are based on. In addition to the historical presentation the lecture presents the chief problems that have been inherent in all the major trends of literary studies throughout the history, for instance: intention and meaning; meaning and interpretation; a form of an utterance and its semantics; text and context; historical and theoretical interpretation, creative process and reception of the literary work, comparative literature. The lecture also takes notice of some of the main protagonists in the twentieth century literary studies, with regard to the lecturer’s conviction of individual author’s significance not only for literary but also for scientific texts. Overview of the major trends in literary studies and main problems they share aims at making students receptive to contentious and historically determined character of the trends’ conclusions. It draws attention to not always obvious meaning of a number of notions and terms and to these notions’ philosophical and methodological backdrop. It focuses on the key issues, such as cognizance of a text, principally (though not always) the literary text, its reference, its linkage with the persons of an author and a reader, its relation to the linguistic, artistic, cultural, ideological context. It renders the dissimilarity between the conceptualizations of the issues as they are put forward by literary theory and the conclusions reached within the framework of other literary disciplines.
Bibliography:	(in Polish) A. Poziom podstawowy: rozprawy wymienione w tym dziale obowiązują wszystkich zdających egzamin z teorii literatury. Poprzestanie na znajomości tylko tych rozpraw oznacza, że student może uzyskać z egzaminu ocenę nie wyższą niż czwórka z plusem. I. Podręczniki 1. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Teorie literatury XX wieku. Podręcznik, Kraków 2006 2. Literatura – teoria – metodologia, red. D. Ulicka, Warszawa 2001 [zalecane wyd. 3, Warszawa 2006] 3. Z. Mitosek, Teorie badań literackich, Warszawa 1998 [i wyd. następne] II. Antologie 1. Teoretycznoliterackie tematy i problemy, wyb. D. Ulicka, Warszawa 2003 2. Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Kraków 2007 III. Rozprawy obowiązkowe 1. Ch. Achebe, Obraz Afryki. Rasizm w „Jądrze ciemności” Josepha Conrada, przeł. M. Kunz, T. Kunz, w: Sztuka interpretacji w ostatnim półwieczu, wyb., oprac. H. Markiewicz, współudział T. Walas, Kraków 2011, s. 265-280 2. M. Bachtin, Problem tekstu w lingwistyce, filologii i innych naukach humanistycznych, w tegoż: Estetyka twórczości słownej, przeł. D. Ulicka, Warszawa 1982, s. 403-438; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 11-40 3. R. Barthes, Działalność strukturalistyczna, przeł. A. Tatarkiewicz, w: tegoż, Mit i znak, red. J. Błoński, Warszawa 1970, s. 273-281 4. W. Benjamin, O kilku motywach u Baudelaire'a, przeł. A. Lipszyc, w: tegoż, Konstelacje. Wybór tekstów, przeł. A. Lipszyc, A. Wołkowicz, Kraków 2012, s.263-310; [także w tłum. B. Surowskiej] „Przegląd Humanistyczny” 1970, nr 5, s. 69-84 (cz. 1) [oraz] „Przegląd Humanistyczny” 1970, nr 6, s. 105-117 (cz. 2) 5. P. Bourdieu, Flaubert analizuje Flauberta. Lektura „Szkoły uczuć”, w: tegoż, Reguły sztuki, przeł. A. Zawadzki, Kraków 2007, s. 15-74 6. J. Butler, Krytycznie Queer, przeł. A. Rzepa, „Furia Pierwsza. Zeszyty Gender Studies” 2000, nr 7, s. 37-58; [przedruk w:] Teorie literatury XX wieku…, jak wyżej, s. 530-550 7. F. Brunetière, Ewolucja rodzajów w historii literatury, przeł. T. Dmochowska, w: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, red. S. Skwarczyńska, t. 1, cz. 2, Kraków 1966, s. 174-196; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 118-140; [oraz] tegoż, Teoria ewolucji i historia literatury, przeł. T. Dmochowska, w: Teoria badań literackich…, jak wyżej, t. 1, cz. 2, s. 197-212 8. H. Cixous, Śmiech Meduzy, przeł. A. Nasiłowska, „Teksty Drugie” 1993, nr 4-5-6, s. 147-166; [przedruk w:] Ciało i tekst. Feminizm w literaturoznawstwie – antologia szkiców, red. A. Nasiłowska, Warszawa 2001, s. 168-189 9. J. Derrida, Struktura, znak i gra w dyskursie nauk humanistycznych, w: tegoż, Pismo i różnica, przeł. K. Kłosiński, Warszawa 2004, s. 483-504 10. S. Freud, Niesamowite, w: tegoż, Pisma psychologiczne, przeł. R. Reszke, Warszawa 1997, s. 233-262 11. G. Genette, Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia, przeł. T. Stróżyński, A. Milewski, Gdańsk 2014, rozdz. 1-7, 80, s. 7-37, 417-424; [także w:] Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, red. H. Markiewicz, t. 4, cz. 2, Kraków 1992, s. 107-155; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 223-270 12. S. Greenblatt, Czym jest historia literatury?, przeł. K. Kwapisz, „Teksty Drugie” 2005, nr 1-2, s. 155-173 13. M. Heidegger, Hölderlin i istota poezji, przeł. S. Lisiecka, w: tegoż, Objaśnienia do poezji Hölderlina, Warszawa 2004, s. 33-49; [także w tłum. K. Michalskiego, w:] Teoria badań literackich za granicą. Antologia, red. S. Skwarczyńska, t. 2, cz. 2, Kraków 1981, s. 185-199; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 271-285 14. R. Ingarden, O tak zwanej „prawdzie” w literaturze, w: tegoż, Studia z estetyki, t. 1, Warszawa 1957, s. 393-439; [także w:] tegoż, Szkice z filozofii literatury, Kraków 2000, s. 119-174; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 286-337 15. Interpretacja i nadinterpretacja, red. S. Collini, przeł. T. Bieroń, Kraków 2008: J. Culler, W obronie nadinterpretacji, s. 124-139 U. Eco, Nadinterpretowanie tekstów, s. 51-75 U. Eco, Pomiędzy autorem i tekstem, s. 76-100 R. Rorty, Kariera pragmatysty, s. 101-123 16. R. Jakobson, Poetyka w świetle językoznawstwa, przeł. K. Pomorska, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą, oprac. H. Markiewicz, Kraków 1976, t. 2, s. 23-69; [przedruk w:] tegoż, W poszukiwaniu istoty języka. Wybór pism, red. M.R. Mayenowa, Warszawa 1989, t. 2, s. 77-124; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 365-411 17. J. Łotman, Problem znaczenia w tekście artystycznym, w: tegoż, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Warszawa 1984, s. 50-73 [przedruk w:] Teorie literatury XX wieku, jak wyżej, s. 285-303 18. J. Mukařovský, O strukturalizmie [oraz] Przyczynek do semantyki obrazu poetyckiego, przeł. J. Mayen, w: tegoż, Wśród znaków i struktur. Wybór szkiców, red. J. Sławiński, Warszawa 1970, s. 23-40, 241-250 19. R. Ohmann, Akty mowy a definicja literatury, przeł. przeł. B. Kowalik, W. Krajka, „Pamiętnik Literacki” 1980, z. 2, s. 249-267 20. G. Poulet, Krytyka identyfikująca się, przeł. J. Zbierska-Mościcka [oraz] Baudelaire, przeł. Z. Naliwajek, w: Szkoła Genewska w krytyce. Antologia, red. J. Żurowska, M. Żurowski, Warszawa 1998, s. 158-169, 170-188 21. P. Ricoeur, Wyjaśnianie i rozumienie [oraz] Hermeneutyczna funkcja dystansu, w: tegoż, Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, oprac. K. Rosner, przeł. P. Graff, K. Rosner, Warszawa 1989, s. 156-179, 272-289 22. G.Ch. Spivak, Polityka przekładu, przeł. D. Kołodziejczyk, w: Współczesne teorie przekładu, red. P. Bukowski, M. Heydel, Kraków 2009, 403-428 23. W. Szkłowski, Sztuka jako chwyt, przeł. R. Łużny, w: Teoria badań literackich za granicą, red. S. Skwarczyńska, t. 2, cz. 3, Kraków 1986, 10-28; [przedruk w:] Teorie literatury XX wieku…, jak wyżej, s. 95-111 24. J. Tynianow, Fakt literacki, przeł. M. Płachecki [oraz] O ewolucji literackiej, przeł. A. Pomorski, w: tegoż, Fakt literacki, wyb. E. Korpała-Kirszak, Warszawa 1978, s. 13-42, 43-65 25. H. White, Znaczenie narracyjności dla przedstawiania rzeczywistości, przeł. M. Wilczyński, w: tegoż, Poetyka pisarstwa historycznego, red. E. Domańska, M. Wilczyński, Kraków 2000, s. 135-170; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 567-596 26. W.K. Wimstatt, M.C. Beardsley, Błąd intencji, przeł. J. Gutorow, w: Teorie literatury XX wieku…, jak wyżej, s. 137-154 B. Poziom ponadpodstawowy: obowiązuje znajomość lektur z poziomu podstawowego oraz samodzielne przygotowanie jednego z siedmiu działów problemowych na podstawie proponowanych rozpraw. Złożenie egzaminu na poziomie ponadpodstawowym warunkuje uzyskanie oceny bardzo dobrej. I. Opracowania pomocnicze 1. A. Compagnon, Demon teorii. Literatura a zdrowy rozsądek, przeł. T. Stróżyński, Gdańsk 2010 2. J. Culler, Teoria literatury. Bardzo krótkie wprowadzenie, przeł. M. Bassaj, Poznań 1998 3. R. Nycz, Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa 1995 II. Antologie pomocnicze 1. Niewspółmierność. Perspektywy współczesnej komparatystyki. Antologia, red. T. Bilczewski, Kraków 2010 2. Sztuka interpretacji, wyb., oprac., H. Markiewicz, Kraków 1971-1973, t. 1-2 3. Sztuka interpretacji w ostatnim półwieczu, wyb., oprac. H. Markiewicz, współudział T. Walas, Kraków 2011, t. 3 4. Teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. S. Skwarczyńska, Kraków 1965-1986 (6 woluminów) 5. Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, Kraków 1976-1992 (5 woluminów) 6. Współczesne teorie przekładu. Antologia, red. P. Bukowski, M. Heydel, Kraków 2009 III. SIEDEM FILARÓW MĄDROŚCI Każdy z „filarów” obejmuje co najmniej dziesięć lektur. Zdający egzamin wybiera jeden z nich, jeśli ma ambicje zdać egzamin na piątkę. Nazwa każdego z „filarów” wskazuje na obszar problemowy, wymienione artykuły i rozprawy, które należy potraktować jako listę lektur obowiązkowych (składający egzamin może także zaproponować dodatkowe inne lektury) – na jego konceptualizacje. Ponieważ większość podanych tekstów była wielokrotnie przedrukowywana, w zapisach bibliograficznych podano wydania najprzystępniejsze. 1. LITERACKOŚĆ • J. Derrida, „Ta dziwna instytucja zwana literaturą”. Z Jacques’em Derridą rozmawia Derek Attridge, przeł. M.P. Markowski, w: Dekonstrukcja w badaniach literackich, red. R. Nycz, Gdańsk 2000, s. 17-73; [także w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 141-184 • B.M. Ejchenbaum, Jak jest zrobiony „Płaszcz” Gogola, przeł. M. Czermińska, w: Rosyjska szkoła stylistyki, wyb., oprac. M.R. Mayenowa, Z. Saloni, Warszawa 1970, s. 491-513 • S. Fish, Czy na tych ćwiczeniach jest tekst?, przeł. A. Szahaj [oraz] Jak rozpoznać wiersz, gdy się go widzi, przeł. A. Grzeliński, w: tegoż, Interpretacja, retoryka, polityka. Eseje wybrane, red. A. Szahaj, Kraków 2002, s. 59-80, 81-98; [Czy na tych ćwiczeniach…, przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 193-212 • M. Riffaterre, Presupozycje w semiotyce przekładu literackiego, przeł. A. Skucińska, w: Współczesne teorie przekładu…, jak wyżej, s. 107-120 • R. Ingarden, Wypadki graniczne, w: tegoż, O dziele literackim. Badania z pogranicza ontologii, teorii języka i filozofii literatury, przeł. M. Turowicz, Warszawa 1960, s. 394-409 • R. Jakobson, Poezja gramatyki i gramatyka poezji, przeł. Z. Kloch, w: tegoż, W poszukiwaniu…, jak wyżej, t. 2, s.222-250 • P. de Man, Pojęcie ironii, w: tegoż, Ideologia estetyczna, przeł. A. Przybysławski, Gdańsk 2000, s. 251-281 • F. Nietzsche, O prawdzie i kłamstwie w pozamoralnym sensie, w: tegoż, Pisma pozostałe 1862-1875, Kraków 1993, s. 181-199 • W.B. Szkłowski, Wskrzeszenie słowa, przeł. F. Siedlecki, w: Rosyjska szkoła…, jak wyżej, s. 55-63 • D. Ulicka, Ja czytam moje czytanie, w: Narracja i tożsamość (II). Antropologiczne problemy literatury, red. W. Bolecki, R. Nycz, Warszawa 2004, s. 152-179; [także w:] D. Ulicka, Literaturoznawcze dyskursy możliwe. Studia z dziejów nowoczesnej teorii literatury w Europie środkowo-wschodniej, Kraków2007, s. 383-420 2. MIMESIS, PRAWDA, FIKCJA • Arystoteles, Poetyka, w: tegoż: Retoryka. Poetyka, przeł. H. Podbielski, Warszawa1986, s. 315-368 [BKF]; [także w edycji BN, s. II, nr 209] • E. Auerbach, Blizna Odyseusza [oraz] Świat w ustach Pantagruela, w: tegoż: Mimesis. Rzeczywistość przedstawiona w literaturze Zachodu, przeł. Z. Żabicki, Warszawa 2004, s. 29-48, 259-278 • R. Barthes, Efekt rzeczywistości, przeł. M.P. Markowski, „Teksty Drugie” 2012, nr 4, s. 119-126 • J. Baudrillard, Precesja symulakrów, w: tegoż, Symulakry i symulacja, Warszawa 2005, s. 5-56; [także w tłum. T. Komendanta, w:] Postmodernizm. Antologia przekładów, wyb., oprac. R. Nycz, Kraków 1996, s. 175-189 • M. Foucault, Słowa i rzeczy, przeł. St. Cichowicz, w: Antologia współczesnej krytyki literackiej we Francji, oprac. W. Karpiński, Warszawa 1974, s. 316-340 • J. Lacan, Symboliczne, wyobrażeniowe i realne, przeł. R. Carrabino, T. Gajda, J. Kotara, w: tegoż, Imiona-Ojca, Warszawa 2013, s. 11-57 • M.P. Markowski, Prolog. Ikony i idole [oraz] Epilog. „La condition humaine”, w: tegoż, Pragnienie obecności. Filozofie reprezentacji od Platona do Kartezjusza, Gdańsk 1999, s. 7-24, 201-209 • A. Melberg, „Imitación Cervantesa, w: tegoż, Teorie mimesis. Repetycja, przeł. J. Balbierz, Kraków 2002, s. 63-106 • J. Lalewicz, Mimetyzm formalny i problem naśladowania w komunikacji literackiej, w: Tekst i fabuła, red. Cz. Niedzielski, J. Sławiński, Wrocław 1979, s. 33-47 • Z. Mitosek, Mimesis, w: tejże, Mimesis. Zjawisko i problem, Warszawa 1997, s. 15-31 • R. Ohmann, Literatura jako akt, przeł. B. Kowalik, W. Krajka, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, red. H. Markiewicz, t. 4, cz. 1, Kraków 1992, s. 222-245; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 412-434 • J. Phelan, Wybór Sethe. „Umiłowana” i etyka lektury, przeł. A. Puchejda, w: Sztuka interpretacji w ostatnim…, jak wyżej, s. 669-687 3. KOMUNIKACJA LITERACKA • Arystoteles, Retoryka, w: tegoż, Retoryka. Poetyka, jak wyżej, s. 61-296 • M. Bachtin, Problem gatunków mowy, w: tegoż, Estetyka twórczości…, jak wyżej, s. 348-402; [przedruk w:] Teorie literatury XX wieku…, jak wyżej, s. 185-192 • R. Barthes, Śmierć autora, przeł. M.P. Markowski, „Teksty Drugie” 1999, nr 1-2; [przedruk w:] Teorie literatury XX wieku…, jak wyżej, s. 355-359; [oraz] Od dzieła do tekstu, przeł. M.P. Markowski, „Teksty Drugie” 1998, nr 6, s. 187-195 • M. Foucault, Kim jest autor?, przeł. M.P. Markowski, w: tegoż, Szaleństwo i literatura. Powiedziane, napisane, wyb., oprac. T. Komendant, Warszawa 1999, s. 199-219 • W. Iser, Apelatywna struktura tekstów, przeł. M. Kłańska, w: Współczesna teoria badań literackich…, jak wyżej, Kraków 1992 t. 4, cz. 1, s. 99-127;. [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 338-364 [oraz jako: Apelacyjna struktura tekstów. Niedookreślenie jako warunek oddziaływania prozy literackiej, przeł. W. Bialik, w:] Teorie literatury XX wieku…, jak wyżej, s. 73-93 [przekład polecany] • P. Lejeune, Pakt autobiograficzny. przeł. W. Grajewski, w: tegoż, Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, red. R. Lubas-Bartoszyńska, Kraków 2001, s. 21-56 • M.R. Mayenowa, Spójność tekstu a postawa odbiorcy [oraz] Wyrażenia cudzysłowowe. Przyczynek do badań nad semantyką tekstu poetyckiego, przeł. D. Urbańska, w: tejże, Studia i rozprawy, Warszawa 1993, s. 163-174, 187-201 • A. Okopień-Sławińska, Teoria wypowiedzi jako podstawa komunikacyjnej teorii dzieła literackiego, w: tejże, Semantyka wypowiedzi poetyckiej, Kraków 2001, s. 229-247 • L. Venuti, Przekład, wspólnota, utopia, przeł. M. Heydel, w: Współczesne teorie przekładu, jak wyżej, s. 265-294 • S. Żółkiewski, Pola zainteresowań współczesnej socjologii literatury, w: tegoż, Kultura. Socjologia. Semiotyka literacka, Warszawa 1979, s. 399-450 4. KWESTIA INTERPRETACJI • J. Derrida, Szibbolet dla Paula Celana, przeł. A. Dziadek, Bytom 2000 • W. Dilthey, Przeżywanie i rozumienie; Rozumienie, przeł. K. Krzemień [w:] Zbigniew Kuderowicz, Dilthey, Warszawa 1987. • S. Freud, Dostojewski i ojcobójstwo, w: tegoż, Sztuki plastyczne i literatura, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009, s. 229-244; [także w tłum. B. Kocowskiej, w:] K. Pospieszyl, Zygmunt Freud – człowiek i dzieło, Wrocław 1991, s. 232-244 • H.-G. Gadamer, Krąg hermeneutyczny i problem uprzedzeń [oraz] Hermeneutyczny prymat pytania, w: tegoż, Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, przeł. B. Baran, Warszawa 2004, s. 367-381, 493-515 • H.-G. Gadamer, Sens i zasłanianie sensu w poezji Paula Celana, przeł. w: tegoż, Czy poeci zamilkną?, wyb. (wg pomysłu A. Szlosarka), oprac. J. Margański, Bydgoszcz 1998, s. 167-180; [także w:] Sztuka interpretacji w ostatnim…, jak wyżej, s. 253-263 • J. Habermas, Uniwersalistyczne roszczenie hermeneutyki, przeł. M. Łukasiewicz, w: Współczesna myśl literaturoznawcza w Republice Federalnej Niemiec. Antologia, wyb., oprac. H. Orłowski, Warszawa 1986, s. 35-60 • R. Jakobson, C. Lévi-Strauss, „Koty” Baudelaire’a, przeł. M. Żmigrodzka, w: Sztuka interpretacji, jak wyżej, t. 1, s. 563-582 • H. Markiewicz, O falsyfikowaniu interpretacji literackich, w: Wiedza o literaturze i edukacja. Księga referatów Zjazdu Polonistów. Warszawa 1995, red. T. Michałowska, Z. Goliński, Z. Jarosiński, Warszawa 1996, s. 505-522; [także w:] tegoż, Dopowiedzenia. Rozprawy i szkice z wiedzy o literaturze, Kraków 2000, s. 77-101 • Marcia Sá C. Schuback, Odyseusz przy maszcie, w: tejże, Pochwała nicości. Eseje o hermeneutyce filozoficznej, przeł. L. Neuger, Kraków 2008, s. 97-114 • J. Sławiński, Miejsce interpretacji, w: tegoż, Miejsce interpretacji, Gdańsk 2006, s. 83-108 5. MITY, ARCHETYPY, SYMBOLE • S. Awierincew, W poszukiwaniu symboliki mitu o Edypie, w: tegoż: Na skrzyżowaniu tradycji (szkice o literaturze i kulturze wczesnobizantyjskiej), przeł. D. Ulicka Warszawa 1988, s. 151-174 • G. Bachelard, Płomień świecy, przeł. J. Rogoziński, Gdańsk 1996 • M. Bachtin, Rabelais w historii śmiechu, przeł. A. i A. Goreniowie, w: tegoż, Twórczość Franciszka Rabelais’go a kultura ludowa średniowiecza i renesansu, Kraków 1975, s. 127-229 • R. Barthes, Mit dzisiaj, w: tegoż, Mitologie, przeł. Adam Dziadek, Warszawa 2000, s. 237-296 [oraz dwie wybrane analizy współczesnych mitów] • U. Eco, Podróż do hiperreralności, przeł. J. Ugniewska, w: tegoż, Semiologia życia codziennego, Warszawa 1996, s. 11-73 • O. Freudenberg, Ślepiec nad urwiskiem, przeł. D. Ulicka, w: tejże, Semantyka kultury, red. D. Ulicka, Kraków 2005, s. s. 73-89 • N. Frye, Archetypy literatury, przeł. A. Bejska, w: Współczesna teoria badań…, t. 2, jak wyżej, s. 303-321 • M. Głowiński, Leśmian, czyli poeta jako człowiek pierwotny, w: tegoż, Zaświat przedstawiony. Szkice o poezji Bolesława Leśmiana, Kraków 1998, s. 13-46 • J. Kordys, Spojrzenie Meduzy, „Teksty Drugie” 2012, nr 1-2, s. 13-38 • C. Lévi-Strauss, Struktura mitów, w: tegoż, Antropologia strukturalna, przeł. K. Pomian, Warszawa 1970, s. 185-208 • E. Mieletinski, Klasyczne formy mitu i ich odbicie w folklorze narracyjnym, w: tegoż, Poetyka mitu, przeł. J. Dancygier, Warszawa 1981, s. 199-341 • W. Propp, Edyp w świetle folkloru, w: tegoż, Nie tylko bajka, wyb., przeł. D. Ulicka Warszawa 2000, s. 219-277 • P. Ricoeur, Symbol daje do myślenia, przeł. St. Cichowicz, w: tegoż, Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, wyb., oprac. St. Cichowicz, Warszawa 1985, s. 58-75 6. TEKST I KONTEKST • W. Bolecki, Modalność. Literaturoznawstwo i kognitywizm (Rekonesans), w: tegoż, Modalności modernizmu. Studia. Analizy. Interpretacje, Warszawa 2012, s. 169-200; [także jako: Modalność (Literaturoznawstwo i kognitywizm. Rekonesans), w:] Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze, red. W. Bolecki, R. Nycz, Warszawa 2002, s. 423-446 • D. Damrosch, Literatura światowa w dobie postkanonicznej i hiperkanonicznej, przeł. A. Tenczyńska, w: Niewspółmierność…, jak wyżej, s. 367-380 • J. Derrida, Sygnatura, zdarzenie, kontekst, przeł. J. Margański, w: tegoż, Marginesy filozofii, Warszawa 2002, s. 377-404 • G. Finney, Co się stało z feminizmem?, przeł. E. Kowal, w: Niewspółmierność, jak wyżej, s. 397-414 • M. Foucault, Porządek dyskursu, przeł. M. Kozłowski, Gdańsk 2002 • S. Freud, Leonarda da Vinci wspomnienie z dzieciństwa, w: tegoż, Sztuki plastyczne…, jak wyżej, s. 69-133; [także jako] Leonarda da Vinci wspomnienia z dzieciństwa, w tegoż: Poza zasadą przyjemności, przeł. J. Prokopiuk, Warszawa 1976, s. 359-446 • R. Girard, Pragnienie „trójkątne”, w: tegoż, Prawda powieściowa i kłamstwo romantyczne, przeł. K. Kot, Warszawa 2001, s. 7-57; [także w tłum. M. Wodzyńskiej, w:] Antologia współczesnej krytyki literackiej we Francji, oprac. W. Karpiński, Warszawa 1974, s. 342-357 • J. Kristeva, Słowo, dialog i powieść, przeł. W. Grajewski, w: Bachtin. Dialog, język, literatura, red. E. Czaplejewicz, E. Kasperski, Warszawa 1983, s. 394-418 • M. Nussbaum, Czytać, aby żyć, przeł. A. Bielik-Robson, „Teksty Drugie” 2002, nr 1-2, s. 7-24; [oraz komentarz:] A. Bielik-Robson, Kilka wątpliwości na temat etyki krytycznej: uwagi tłumacza, tamże, s. 25-31 • J. Rancière, Dlaczego należało zabić Emmę Bovary? Literatura, demokracja i medycyna, przeł. J. Franczak, „Teksty Drugie” 2012, nr 4, s. 143-159 • J.-P. Sartre, Czym jest literatura?, w: tegoż, Czym jest literatura? Wybór szkiców krytycznoliterackich, wyb. A. Tatarkiewicz, przeł. J. Lalewicz, Warszawa 1968, s. 159-295 • E. Semino, Światy możliwe i przestrzenie mentalne w „Bardzo krótkiej historii” Hemingwaya, przeł. T. Bilczewski, A. Kowalcze-Pawlik, w: Sztuka interpretacji w ostatnim…, jak wyżej, s. 689-710 • G.Ch. Spivak, Krytyka postkolonialnego rozumu. W stronę historii zanikającej współczesności, w: Teorie literatury XX wieku…, jak wyżej, s. 650-673 • M. Szczypiorska-Mutor, „Ta sama szara lalka patrząca w bok". Fotografia, tożsamość i różnica w „Klarze Milicz” Iwana Turgieniewa, „Teksty Drugie” 2013, nr 4, s. 242-256 7. PROBLEMY HISTORII LITERATURY • M. Bachtin, Formy czasu i czasoprzestrzeni w powieści, w: tegoż, Problemy literatury i estetyki, przeł. W. Grajewski, Warszawa 1982, s. 278-488 • H. Bloom, Prolog. „Był to wielki cud, że przebywali w ojcu, nie znając go” [oraz] Wprowadzenie. Medytacja nad pierwszeństwem oraz streszczenie, w: tegoż, Lęk przed wpływem. Teoria poezji, A. Bielik-Robson, M. Szuster, Kraków 2002, s. 47-59 • F. Brunetière, Ewolucja rodzajów w historii literatury, przeł. T. Dmochowska, w: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, red. S. Skwarczyńska, t. 1, cz. 2, Kraków 1966, s. 174-196; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 118-140; [oraz] tegoż, Teoria ewolucji i historia literatury, przeł. T. Dmochowska, w: Teoria badań literackich…, jak wyżej, t. 1, cz. 2, s. 197-212 • J. Butler, Żądanie Antygony, przeł. A. Kowalcze-Pawlik, w: Sztuka interpretacji w ostatnim…, jak wyżej, s. 641-668 • F. Jameson, Zakochany biznesmen, przeł. R. Koziołek, „Teksty Drugie” 2010, nr 1-2, s. 267-277 • H.R. Jauss, Historia literatury jako prowokacja dla nauki o literaturze, przeł. M. Łukasiewicz, w: tegoż, Historia literatury jako prowokacja, Warszawa 1999 • G. Lukács, Formy wielkiej epiki w ich stosunku do całokształtu kultury objawiającego się bądź jako zwarta i zamknięta całość, bądź jako zbiór pytań, na które trzeba odpowiedzieć, w: tegoż, Teoria powieści, przeł. J. Goślicki, Warszawa 1968, s. 32-61 • R. Nycz, Kilka uwag o literackiej formacji modernistycznej, w: tegoż, Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Wrocław 1997, s. 9-42 • T. Todorov, O pochodzeniu gatunków, przeł. A. Labuda, w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, red. K. Bartoszyński, M. Głowiński, H. Markiewicz, Wrocław 1988, t. 2, s. 206-219 • J. Tynianow, O ewolucji literackiej, przeł. A. Pomorski, w: tegoż, Fakt literacki, wyb. E. Korpała-Kirszak, Warszawa 1978, s. 43-65 • D. Ulicka, Historia domyślna („Pępek Objawiony” i upowieściowienie Arystofanesa), w: tejże, Słowa i ludzie. 10 szkiców z antropologii filologicznej, Warszawa 2013, s. 61-85 • H. White, Tekst historiograficzny jako artefakt literacki, przeł. M. Wilczyński w: tegoż, Poetyka pisarstwa…, jak wyżej, s. 78-109
Learning outcomes:	- Student acquires the knowledge of key-notions of modern and post-modern literary studies; - becomes capable of applying them in his or her own research on literature and other kinds of texts of culture; - becomes acquainted with the assumptions taken by particular schools; - is able to compare them with each other and with the other branches of science and arts. - attains the ability to critically read and interpret the theoretical text, put it in its methodological context, associate it with assumptions accepted in other disciplines and in arts.
Assessment methods and assessment criteria:	Participation in discussion is a condition of class completion, which allows students to enter for the general exam. Course material is selected from the lists of compulsory and supplementary readings, still instructor is free to choose a text at will. Course requirements are set by instructor who makes them known at the beginning of the semester. The requirements may be as follows: class presentations, research paper, analysis of an article of instructor’s choice, interpretation of a literary text conducted in the way a member of a given school would have done it, translation of a scientific text. Instructor is given the right to test student’s knowledge at any time. The oral exam consists of two parts. The first one is mandatory and held at the basic level. Students answer the questions that are comprised in the integrated and open set of questions, which is to be found on the Internet Site of the Institute of Polish Literature (www.ilp.uw.edu.pl). The questions relate to the knowledge gained at the lecture, derived from the textbooks, and complementary readings. The second part (enlarged and optional) involves information acquired at the lecture and contained in the supplementary readings. Student chooses one of seven lists of supplementary readings. Four is the highest grade student may receive when he or she enters only for the first part of the examination. Once student achieves the grade four, he or she is granted the right to take the part two of the examination. The grade five is reserved for those alone who decide to pass the exam at the level.

This course is not currently offered.

Course descriptions are protected by copyright.
Copyright by University of Warsaw.