Masterpieces of Literature Comparative Context

Zajęcia skoncentrują się wokół głośnych lub ważnych lecz zapoznanych dzieł literatury światowej XIX i pocz. XX w. traktowanych jako centra konstelacji. Każdej konstelacji poświęcimy pojedyncze zajęcia albo cykl dwóch lub kilku zajęć, zależnie od zainteresowań studentów i od potrzeb dyktowanych przez samo dzieło literackie. Perspektywa porównawcza obejmie różne literatury oraz niekiedy różne sztuki, w zależności od specyfiki danego dzieła literackiego.

Ćwiczenia poświęcone będą interpretacji wybranych dzieł literatury światowej XIX i XX wieku z uwzględnieniem ich kontekstów historycznoliterackich i kulturowych. Przy tym istotne będą również możliwości funkcjonowania danego dzieła w dzisiejszej kulturze oraz wyzwania, jakie ono stawia dzisiejszemu czytelnikowi. Do interpretacji dzieł wykorzystamy metody i możliwości właściwe perspektywie porównawczej. Wybrane wielkie dzieła literatury światowej potraktujemy jako centra konstelacji. Każdej konstelacji poświęcimy pojedyncze zajęcia albo cykl dwóch lub kilku zajęć, zależnie od potrzeb dyktowanych przez samo dzieło literackie. Perspektywa porównawcza obejmie nie tylko różne literatury, lecz także różne sztuki, w zależności od specyfiki dzieła literackiego. Wybór i dobór utworów literackich pozwoli ukazać wybrane zjawiska literackie w literaturze światowej. Zestaw utworów do programu zajęć jest zaproponowany poniżej, ale możliwe będą korekty zgodne z zadeklarowanymi zainteresowaniami studentów.

Przygotowanie się do zajęć – 180 godzin.

Razem: 210 godzin = 7 ECTS

1. Wprowadzenie/przypomnienie. Historyczna zmienność zakresu literatury światowej. Perspektywa porównawcza. Wiek XIX i wiek XX – stulecia poszerzania terytorium literatury światowej.

Konstelacja I

Edgar Allan Poe i Charles Baudelaire. Światy utrwalone w języku

2. E. A. Poe, opowiadanie „Czarny kot” i poemat „Kruk”. Poemat i ballada. Amerykańskość i angielskość. Przekłady „Kruka”.

Tłumaczenia Baudelaire’a – młodopolskie „Kwiaty grzechu”.

Kontekst: S. Márai, „Magia” [w:] tenże, „Magia”, przeł. I. Makarewicz, Warszawa 2008.

J. Brodski, „Poeta i proza” [1979], tłum. A. Pomorski [w:] tenże, „Śpiew wahadła”, tłum. P. Hertz. Wyd. „Zeszytów Literackich” (t. 2), Warszawa 2014.

Kontekst polski: B. Leśmian, ballady.

Nawiązanie: J. Przybora, „Ballada o doktorze Praszczadku”.

Interpretacja:

J.-P. Sartre, „Baudelaire”, przeł. K. Jarosz, Kraków 2007.

O. Wilde, „Krytyk jako artysta” [w:] tenże, „Twarz, co widziała wszystkie końce świata”, opowiadania, bajki, poematy prozą, eseje”, Warszawa 2011.

A. Budrewicz-Beratan, „Polskie przekłady „The Raven” Edgara Allana Poego”, „Prace Filologiczne, t. LIX seria literaturoznawcza. Gotycyzmy”, 2010.

3. Ch. Baudelaire – interpretator i tłumacz Poego. Paralela („Bo jest do mnie podobny”): Baudelaire, studia o Poem.

Ch. Baudelaire, „Edgar Poe: Objawienie magnetyczne. Wprowadzenie” oraz „Edgar Allan Poe, jego życie i dzieła” [w:] tenże, „Sztuka romantyczna. Dzienniki poufne”, przeł., wstępem i przyp. opatrzył A. Kijowski, Warszawa 1971.

Ch. Baudelaire, „Niedobry szklarz” [w:] tenże, „Paryski splin”.

Kontekst polski: B. Leśmian, „Kwiaty grzechu [1910]” oraz „Edgar Allan Poe” [w:] tenże, „Szkice literackie”, oprac. i wstępem poprzedził J. Trznadel, Warszawa 1959.

Interpretacja: T. Szymański, „O <<Czarnym kocie>> i <<Niedobrym szklarzu>>, czyli o wpływie Poego na Baudelaire’owską koncepcję zła”, w: „Edgar Allan Poe zwielokrotniony”, red. E. Szczęsna i P. Kubiński, Warszawa 2010.

Konstelacja II

Lewis Carroll i możliwości kreacyjne – tłumaczenia „Alicji”

4-5. L. Carroll, „Przygody Alicji w krainie czarów”.

Tłumaczenia: wybory, dylematy, kody kulturowe i interteksty w tłumaczeniach (np. Maria Morawska, Antoni Marianowicz, Maciej Słomczyński, Robert Stiller, Jolanta Kozak, Elżbieta Tabakowska, Grzegorz Wasowski). Przekłady polskie – literackie i filozoficzne konsekwencje wyborów translatorskich.

Bohaterka światowej literatury - mała dziewczynka w wielkim lesie. „Wielka zabawa” i „literatura osobna”. Wierszyk dziecięcy jako wzór literacki i trop filozoficzny

(powiązanie: A. Christie, „Pięć małych świnek”, wydanie dowolne).

Kontekst: literatura a nauka. Psychologia: fabuła snu, fabuła życia. Matematyka: gra planszowa, gra terenowa, fabuła życia. Słowotwórstwo: słowa-walizki, narracja o życiu.

Kontekst: drogi baśni.

Ekranizacje. Konteksty malarskie.

Interpretacja: B. Bettelheim, „Cudowne i pożyteczne”; dyskusja: P. Pèju, „Dziewczynka w baśniowym lesie”.

Powiązanie: J. i W. Grimmowie, „Czerwony Kapturek”, „Jaś i Małgosia”.

Dygresja: głębokie studnie i wejścia do światów podziemnych. Studnie Malczewskiego. J. Verne, „Podróż do wnętrza ziemi”, wydanie dowolne.

Konstelacja III

6. Powiązanie I: tekst miejski w literaturze światowej, nowoczesne miasto jako bohater literacki; urban legends.

Tekst bostoński: H. James, „Bostończycy”, wydanie dowolne.

Tekst londyński: Ch. Dickens, „Szkice Boza”, wydanie dowolne.

Tekst dubliński, J. Joyce, „Dublińczycy”, wydanie dowolne.

Tekst kairski: N. Mahfuz, "Chan al-Chalili", przekł. z jęz. arabskiego J. Kozłowska, Sopot 2015.

Kontekst: tekst paryski – Ch. Baudelaire, „Paryski splin”; E. Zola, „Wszystko dla pań”, wydania dowolne.

7. Virginia Woolf i Fiodor Dostojewski. Biesy miejskie w miniaturze

V. Woolf, „Widoki Londynu”, przeł. M. Lavergne, Warszawa 2009.

V. Woolf, „Dom Carlyle’a”, „Cambridge”, „Hampsetad”, „Żydzi” [w:] taż, „Siedem szkiców”, oprac. D. Bradshaw, wstęp. D. Lessing, przeł. M. Lavergne, Warszawa 2009.

V. Woolf, „Pani Dalloway na Bond Street”, „Kew Gardens”, „Razem i osobno” [w:] taż, „Dama w lustrze”, przeł. M. Lavergne, Warszawa 2003.

F. Dostojewski, „Petersburskie senne widziadła wierszem i prozą” [w:] tenże, „Opowieści fantastyczne”, wybór, przekł. i posł. M. Leśniewskiej, Kraków 1988.

F. Dostojewski, „Białe noce” [w:] tenże, „Białe noce. Opowiadania”, tłum. W. Broniewski, G. Karski, Warszawa 1986.

J. Brodski, „Przewodnik po przemianowanym mieście” [1979] [w:] tenże, „Śpiew wahadła”, tłum. P. Hertz. Wyd. „Zeszytów Literackich” (t. 2), Warszawa 2014.

Kontekst polski: J. Iwaszkiewicz, „Petersburg”.

Konstelacja IV

Leopold von Sacher-Masoch, Pio Baroja i Patrick Süskind a konsekwencje granic ciała

8. L. von Sacher-Masoch, „Wenus w futrze”, wydanie dowolne.

P. Baroja, „Perwersyjna zmysłowość”, przeł. i wst. opatrzył E. Boyé, Warszawa 1983.

P. Süskind, „Pachnidło. Historia pewnego mordercy”, z niem. przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa 1990.

Interpretacja: R. Girard, „Prawda powieściowa i kłamstwo romantyczne”, rozdz. „Masochizm i sadyzm”.

Kontekst polski: M. Srokowski, „Kult ciała”, M. Choromański, „Zazdrość i medycyna”.

9. Dialog II:

V. Nabokov, „Lolita”, wydanie dowolne.

M. Houellebecq, „Cząstki elementarne”, przeł. A. Daniłowicz-Grudzińska, Warszawa 2003.

E. Jellinek, „Pianistka”, wydanie dowolne.

A. Munro, „Na Wzgórzach” [w:] tejże, „Zbyt wiele szczęścia”, przeł. A. Kuc, Kraków 2013.

K. Ishiguro, „Uwodzicielski głos” [w:] tegoż, „Nokturny”, z ang. Przeł. L. Jęczmyk, Warszawa 2017, s. 9-48.

Kontekst: M. Proust, „W poszukiwaniu straconego czasu” / „W stronę Swanna”, wydanie dowolne.

Konstelacja V

Thomas Mann, Sándor Márai i Osamu Dazai o zmierzchu starego świata

10. Dekadencja. Powieść-rzeka, powieść rodzinna. Mit kupiecki.

T. Mann, „Buddenbrookowie. Dzieje upadku rodziny”, przeł. E. Librowiczowa, Warszawa 1988.

S. Márai, „Wyznania patrycjusza”, przeł. i posł. opatrzyła T. Worowska, Warszawa 2005.

O. Dazai, „Zmierzch”, przeł. z jap. M. Melanowicz, Warszawa 2002.

Dygresja (przypomnienie): E. Orzeszkowa, „Nad Niemnem”; M. Dąbrowska, „Noce i dnie”.

Dialog II:

11. Choroby wieku i chory wiek XIX

T. Mann, „Czarodziejska góra”, t. 1 i 2, przeł. J. Kramsztyk, posł. napisał M. Wydmuch, Warszawa 1982.

S. Márai, „Niebo i ziemia”, „Ars poetica”, „Sól i pieprz”. W tym zbiorze miniatury: „Mann”, „Dojrzewanie”, „Czas”, „Letnia choroba”, „Choroba”, „Lekarz”, „Medycyna”, „Stary poeta”, „Wędrowiec”, „Mag”, „Lotta w Weimarze”, „Śmierć pozorna” [w:] tenże, „Niebo i ziemia”, przeł. F. Netz, Warszawa 2011.

S. Márai, „Nagłe wezwanie” [w:] tenże, „Magia”, przeł. I. Makarewicz, Warszawa 2008.

V. Woolf, „O chorowaniu”.

Dygresja (przypomnienie): F. Nietzsche, fragmenty „Tako rzecze Zaratustra”.

Dygresja: G. Poulet, „Rozważania o czasie ludzkim”, przeł. W. Błońska [w:] tenże, „Metamorfozy czasu. Szkice krytyczne”, wybór J. Błońskiego i M. Głowińskiego, przedm. J. Błońskiego, Warszawa 1977.

S. Sontag, „Choroba jako metafora”.

Kontekst polski: T. Miciński, „Nietota. Księga tajemna Tatr”, J. Iwaszkiewicz, „Tatarak”, film „Tatarak”, reż. A. Wajda.

Konstelacja VI

Thomas de Quincey. Korsarze mrocznych światów i modernistyczne używki. Sztuczne raje

12. T. de Quincey, „Wyznania opiumisty”, wydanie dowolne.

M. Maeterlinck, wiersze ze „Cieplarni”, wydanie dowolne.

Ch. Baudelaire, „Wino i haszysz”, wydanie dowolne.

S. I. Witkiewicz, „Narkotyki”.

K. Blixen, „Uczta Babette” [w:] tejże, „Uczta Babette i inne opowieści o przeznaczeniu”, przeł. W. Juszczak, Poznań 2004.

J. Harris, „Czekolada”, przeł. Z. Kierszys, Warszawa [b.r.w.].

Dygresja: W. Benjamin, „O haszyszu. Teksty literackie, zapiski, materiały”, przeł. E. Drzazgowska, Warszawa 2010.

Dygresja (przypomnienie): J.-K. Huysmans, „Na wspak”.

Konstelacja VII

Frances Hodgson Burnett i ziemskie rozkosze

13. F. H. Burnett, „Tajemniczy ogród”, wydanie dowolne.

J. M. Barrie, „Piotruś Pan”, wydanie dowolne.

B. Leśmian, „Pan Błyszczyński”, L. Staff, „Sad o przedwiośniu”.

J. Mehoffer, obraz „Dziwny ogród”.

H. Bosch, obraz „Ogród ziemskich rozkoszy”.

Z. Preisner, muzyka do filmu A. Holland, „Tajemniczy ogród” (dyskografia: „Preisner’s Voices”).

Interpretacja: J. M. Rymkiewicz, „Myśli różne o ogrodach”, Warszawa 2010.

Pojęcie sekularnego franciszkanizmu jako zjawiska ponadnarodowego.

Dygresja (przypomnienie): Wolter, „Kandyd”, B. Prus, fragm. „Emancypantek”.

Konstelacja VIII

Borys Pasternak, Jorge Luis Borges i Agatha Christie a bibliotheca mundi. Utopie literatury i katalogowania świata

14. B. Pasternak, „Doktor Żywago”, przeł. E. Rajewska-Olejarczuk, Warszawa 1990.

J. L. Borges, opowiadanie „Biblioteka Babel”, przeł. A. Sobol-Jurczykowski [w:] tegoż, „Opowiadania”, przeł. Z. Chądzyńska i inni, posłowie R. Kalicki, Kraków 1978.

U. Eco, „O bibliotece”, z wł. przeł. A. Szymanowski, Warszawa 2007.

T. Miciński, „Xiądz Faust”.

A. Christie, „Noc w bibliotece”, dowolne wydanie.

Interpretacja (kontekstowa): K. Bednarska-Ruszajowa, „Biblioteki w literaturze polskiej”, Kraków 2006.

D. M. Osiński, „Ciało w bibliotece” [w:] „Bibliotheca mundi. Studia bibliologiczne ofiarowane Janowi Leończukowi”, red. naukowa J. Ławski i Ł. Zabielski, Białystok 2016, s. 399-473; „Biblioteka jako przestrzeń poznania”, „Prace Filologiczne” 2018, nr 8(11), s. 169-180.

Kontekst: faustyzm i wiedza tajemna: J. W. Goethe, „Faust” (przypomnienie).

15. Temat zajęć zaproponowany przez studentów.

W sytuacji, gdyby zajęcia odbywały się w formie zdalnej, będziemy korzystać z narzędzia Google Meet. Studenci zobowiązani są do posiadania kamer i mikrofonów.

Zajęcia skoncentrują się wokół głośnych lub ważnych lecz zapoznanych dzieł literatury światowej XIX i pocz. XX w. traktowanych jako centra konstelacji. Każdej konstelacji poświęcimy pojedyncze zajęcia albo cykl dwóch lub kilku zajęć, zależnie od zainteresowań studentów i od potrzeb dyktowanych przez samo dzieło literackie. Perspektywa porównawcza obejmie różne literatury oraz niekiedy różne sztuki, w zależności od specyfiki danego dzieła literackiego.

Ćwiczenia poświęcone będą interpretacji wybranych dzieł literatury światowej XIX i XX wieku z uwzględnieniem ich kontekstów historycznoliterackich i kulturowych. Przy tym istotne będą również możliwości funkcjonowania danego dzieła w dzisiejszej kulturze oraz wyzwania, jakie ono stawia dzisiejszemu czytelnikowi. Do interpretacji dzieł wykorzystamy metody i możliwości właściwe perspektywie porównawczej. Wybrane wielkie dzieła literatury światowej potraktujemy jako centra konstelacji. Każdej konstelacji poświęcimy pojedyncze zajęcia albo cykl dwóch lub kilku zajęć, zależnie od potrzeb dyktowanych przez samo dzieło literackie. Perspektywa porównawcza obejmie nie tylko różne literatury, lecz także różne sztuki, w zależności od specyfiki dzieła literackiego. Wybór i dobór utworów literackich pozwoli ukazać wybrane zjawiska literackie w literaturze światowej. Zestaw utworów do programu zajęć jest zaproponowany poniżej, ale możliwe będą korekty zgodne z zadeklarowanymi zainteresowaniami studentów.

Przygotowanie się do zajęć – 180 godzin.

Razem: 210 godzin = 7 ECTS

1. Wprowadzenie/przypomnienie. Historyczna zmienność zakresu literatury światowej. Perspektywa porównawcza. Wiek XIX i wiek XX – stulecia poszerzania terytorium literatury światowej.

Konstelacja I

Edgar Allan Poe i Charles Baudelaire. Światy utrwalone w języku

2. E. A. Poe, opowiadanie „Czarny kot” i poemat „Kruk”. Poemat i ballada. Amerykańskość i angielskość. Przekłady „Kruka”.

Tłumaczenia Baudelaire’a – młodopolskie „Kwiaty grzechu”.

Kontekst: S. Márai, „Magia” [w:] tenże, „Magia”, przeł. I. Makarewicz, Warszawa 2008.

J. Brodski, „Poeta i proza” [1979], tłum. A. Pomorski [w:] tenże, „Śpiew wahadła”, tłum. P. Hertz. Wyd. „Zeszytów Literackich” (t. 2), Warszawa 2014.

Kontekst polski: B. Leśmian, ballady.

Nawiązanie: J. Przybora, „Ballada o doktorze Praszczadku”.

Interpretacja:

J.-P. Sartre, „Baudelaire”, przeł. K. Jarosz, Kraków 2007.

O. Wilde, „Krytyk jako artysta” [w:] tenże, „Twarz, co widziała wszystkie końce świata”, opowiadania, bajki, poematy prozą, eseje”, Warszawa 2011.

A. Budrewicz-Beratan, „Polskie przekłady „The Raven” Edgara Allana Poego”, „Prace Filologiczne, t. LIX seria literaturoznawcza. Gotycyzmy”, 2010.

3. Ch. Baudelaire – interpretator i tłumacz Poego. Paralela („Bo jest do mnie podobny”): Baudelaire, studia o Poem.

Ch. Baudelaire, „Edgar Poe: Objawienie magnetyczne. Wprowadzenie” oraz „Edgar Allan Poe, jego życie i dzieła” [w:] tenże, „Sztuka romantyczna. Dzienniki poufne”, przeł., wstępem i przyp. opatrzył A. Kijowski, Warszawa 1971.

Ch. Baudelaire, „Niedobry szklarz” [w:] tenże, „Paryski splin”.

Kontekst polski: B. Leśmian, „Kwiaty grzechu [1910]” oraz „Edgar Allan Poe” [w:] tenże, „Szkice literackie”, oprac. i wstępem poprzedził J. Trznadel, Warszawa 1959.

Interpretacja: T. Szymański, „O <<Czarnym kocie>> i <<Niedobrym szklarzu>>, czyli o wpływie Poego na Baudelaire’owską koncepcję zła”, w: „Edgar Allan Poe zwielokrotniony”, red. E. Szczęsna i P. Kubiński, Warszawa 2010.

Konstelacja II

Lewis Carroll i możliwości kreacyjne – tłumaczenia „Alicji”

4-5. L. Carroll, „Przygody Alicji w krainie czarów”.

Tłumaczenia: wybory, dylematy, kody kulturowe i interteksty w tłumaczeniach (np. Maria Morawska, Antoni Marianowicz, Maciej Słomczyński, Robert Stiller, Jolanta Kozak, Elżbieta Tabakowska, Grzegorz Wasowski). Przekłady polskie – literackie i filozoficzne konsekwencje wyborów translatorskich.

Bohaterka światowej literatury - mała dziewczynka w wielkim lesie. „Wielka zabawa” i „literatura osobna”. Wierszyk dziecięcy jako wzór literacki i trop filozoficzny

(powiązanie: A. Christie, „Pięć małych świnek”, wydanie dowolne).

Kontekst: literatura a nauka. Psychologia: fabuła snu, fabuła życia. Matematyka: gra planszowa, gra terenowa, fabuła życia. Słowotwórstwo: słowa-walizki, narracja o życiu.

Kontekst: drogi baśni.

Ekranizacje. Konteksty malarskie.

Interpretacja: B. Bettelheim, „Cudowne i pożyteczne”; dyskusja: P. Pèju, „Dziewczynka w baśniowym lesie”.

Powiązanie: J. i W. Grimmowie, „Czerwony Kapturek”, „Jaś i Małgosia”.

Dygresja: głębokie studnie i wejścia do światów podziemnych. Studnie Malczewskiego. J. Verne, „Podróż do wnętrza ziemi”, wydanie dowolne.

Konstelacja III

6. Powiązanie I: tekst miejski w literaturze światowej, nowoczesne miasto jako bohater literacki; urban legends.

Tekst bostoński: H. James, „Bostończycy”, wydanie dowolne.

Tekst londyński: Ch. Dickens, „Szkice Boza”, wydanie dowolne.

Tekst dubliński, J. Joyce, „Dublińczycy”, wydanie dowolne.

Tekst kairski: N. Mahfuz, "Chan al-Chalili", przekł. z jęz. arabskiego J. Kozłowska, Sopot 2015.

Kontekst: tekst paryski – Ch. Baudelaire, „Paryski splin”; E. Zola, „Wszystko dla pań”, wydania dowolne.

7. Virginia Woolf i Fiodor Dostojewski. Biesy miejskie w miniaturze

V. Woolf, „Widoki Londynu”, przeł. M. Lavergne, Warszawa 2009.

V. Woolf, „Dom Carlyle’a”, „Cambridge”, „Hampsetad”, „Żydzi” [w:] taż, „Siedem szkiców”, oprac. D. Bradshaw, wstęp. D. Lessing, przeł. M. Lavergne, Warszawa 2009.

V. Woolf, „Pani Dalloway na Bond Street”, „Kew Gardens”, „Razem i osobno” [w:] taż, „Dama w lustrze”, przeł. M. Lavergne, Warszawa 2003.

F. Dostojewski, „Petersburskie senne widziadła wierszem i prozą” [w:] tenże, „Opowieści fantastyczne”, wybór, przekł. i posł. M. Leśniewskiej, Kraków 1988.

F. Dostojewski, „Białe noce” [w:] tenże, „Białe noce. Opowiadania”, tłum. W. Broniewski, G. Karski, Warszawa 1986.

J. Brodski, „Przewodnik po przemianowanym mieście” [1979] [w:] tenże, „Śpiew wahadła”, tłum. P. Hertz. Wyd. „Zeszytów Literackich” (t. 2), Warszawa 2014.

Kontekst polski: J. Iwaszkiewicz, „Petersburg”.

Konstelacja IV

Leopold von Sacher-Masoch, Pio Baroja i Patrick Süskind a konsekwencje granic ciała

8. L. von Sacher-Masoch, „Wenus w futrze”, wydanie dowolne.

P. Baroja, „Perwersyjna zmysłowość”, przeł. i wst. opatrzył E. Boyé, Warszawa 1983.

P. Süskind, „Pachnidło. Historia pewnego mordercy”, z niem. przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa 1990.

Interpretacja: R. Girard, „Prawda powieściowa i kłamstwo romantyczne”, rozdz. „Masochizm i sadyzm”.

Kontekst polski: M. Srokowski, „Kult ciała”, M. Choromański, „Zazdrość i medycyna”.

9. Dialog II:

V. Nabokov, „Lolita”, wydanie dowolne.

M. Houellebecq, „Cząstki elementarne”, przeł. A. Daniłowicz-Grudzińska, Warszawa 2003.

E. Jellinek, „Pianistka”, wydanie dowolne.

A. Munro, „Na Wzgórzach” [w:] tejże, „Zbyt wiele szczęścia”, przeł. A. Kuc, Kraków 2013.

K. Ishiguro, „Uwodzicielski głos” [w:] tegoż, „Nokturny”, z ang. Przeł. L. Jęczmyk, Warszawa 2017, s. 9-48.

Kontekst: M. Proust, „W poszukiwaniu straconego czasu” / „W stronę Swanna”, wydanie dowolne.

Konstelacja V

Thomas Mann, Sándor Márai i Osamu Dazai o zmierzchu starego świata

10. Dekadencja. Powieść-rzeka, powieść rodzinna. Mit kupiecki.

T. Mann, „Buddenbrookowie. Dzieje upadku rodziny”, przeł. E. Librowiczowa, Warszawa 1988.

S. Márai, „Wyznania patrycjusza”, przeł. i posł. opatrzyła T. Worowska, Warszawa 2005.

O. Dazai, „Zmierzch”, przeł. z jap. M. Melanowicz, Warszawa 2002.

Dygresja (przypomnienie): E. Orzeszkowa, „Nad Niemnem”; M. Dąbrowska, „Noce i dnie”.

Dialog II:

11. Choroby wieku i chory wiek XIX

T. Mann, „Czarodziejska góra”, t. 1 i 2, przeł. J. Kramsztyk, posł. napisał M. Wydmuch, Warszawa 1982.

S. Márai, „Niebo i ziemia”, „Ars poetica”, „Sól i pieprz”. W tym zbiorze miniatury: „Mann”, „Dojrzewanie”, „Czas”, „Letnia choroba”, „Choroba”, „Lekarz”, „Medycyna”, „Stary poeta”, „Wędrowiec”, „Mag”, „Lotta w Weimarze”, „Śmierć pozorna” [w:] tenże, „Niebo i ziemia”, przeł. F. Netz, Warszawa 2011.

S. Márai, „Nagłe wezwanie” [w:] tenże, „Magia”, przeł. I. Makarewicz, Warszawa 2008.

V. Woolf, „O chorowaniu”.

Dygresja (przypomnienie): F. Nietzsche, fragmenty „Tako rzecze Zaratustra”.

Dygresja: G. Poulet, „Rozważania o czasie ludzkim”, przeł. W. Błońska [w:] tenże, „Metamorfozy czasu. Szkice krytyczne”, wybór J. Błońskiego i M. Głowińskiego, przedm. J. Błońskiego, Warszawa 1977.

S. Sontag, „Choroba jako metafora”.

Kontekst polski: T. Miciński, „Nietota. Księga tajemna Tatr”, J. Iwaszkiewicz, „Tatarak”, film „Tatarak”, reż. A. Wajda.

Konstelacja VI

Thomas de Quincey. Korsarze mrocznych światów i modernistyczne używki. Sztuczne raje

12. T. de Quincey, „Wyznania opiumisty”, wydanie dowolne.

M. Maeterlinck, wiersze ze „Cieplarni”, wydanie dowolne.

Ch. Baudelaire, „Wino i haszysz”, wydanie dowolne.

S. I. Witkiewicz, „Narkotyki”.

K. Blixen, „Uczta Babette” [w:] tejże, „Uczta Babette i inne opowieści o przeznaczeniu”, przeł. W. Juszczak, Poznań 2004.

J. Harris, „Czekolada”, przeł. Z. Kierszys, Warszawa [b.r.w.].

Dygresja: W. Benjamin, „O haszyszu. Teksty literackie, zapiski, materiały”, przeł. E. Drzazgowska, Warszawa 2010.

Dygresja (przypomnienie): J.-K. Huysmans, „Na wspak”.

Konstelacja VII

Frances Hodgson Burnett i ziemskie rozkosze

13. F. H. Burnett, „Tajemniczy ogród”, wydanie dowolne.

J. M. Barrie, „Piotruś Pan”, wydanie dowolne.

B. Leśmian, „Pan Błyszczyński”, L. Staff, „Sad o przedwiośniu”.

J. Mehoffer, obraz „Dziwny ogród”.

H. Bosch, obraz „Ogród ziemskich rozkoszy”.

Z. Preisner, muzyka do filmu A. Holland, „Tajemniczy ogród” (dyskografia: „Preisner’s Voices”).

Interpretacja: J. M. Rymkiewicz, „Myśli różne o ogrodach”, Warszawa 2010.

Pojęcie sekularnego franciszkanizmu jako zjawiska ponadnarodowego.

Dygresja (przypomnienie): Wolter, „Kandyd”, B. Prus, fragm. „Emancypantek”.

Konstelacja VIII

Borys Pasternak, Jorge Luis Borges i Agatha Christie a bibliotheca mundi. Utopie literatury i katalogowania świata

14. B. Pasternak, „Doktor Żywago”, przeł. E. Rajewska-Olejarczuk, Warszawa 1990.

J. L. Borges, opowiadanie „Biblioteka Babel”, przeł. A. Sobol-Jurczykowski [w:] tegoż, „Opowiadania”, przeł. Z. Chądzyńska i inni, posłowie R. Kalicki, Kraków 1978.

U. Eco, „O bibliotece”, z wł. przeł. A. Szymanowski, Warszawa 2007.

T. Miciński, „Xiądz Faust”.

A. Christie, „Noc w bibliotece”, dowolne wydanie.

Interpretacja (kontekstowa): K. Bednarska-Ruszajowa, „Biblioteki w literaturze polskiej”, Kraków 2006.

D. M. Osiński, „Ciało w bibliotece” [w:] „Bibliotheca mundi. Studia bibliologiczne ofiarowane Janowi Leończukowi”, red. naukowa J. Ławski i Ł. Zabielski, Białystok 2016, s. 399-473; „Biblioteka jako przestrzeń poznania”, „Prace Filologiczne” 2018, nr 8(11), s. 169-180.

Kontekst: faustyzm i wiedza tajemna: J. W. Goethe, „Faust” (przypomnienie).

15. Temat zajęć zaproponowany przez studentów.

W sytuacji, gdyby zajęcia odbywały się w formie zdalnej, będziemy korzystać z narzędzia Google Meet. Studenci zobowiązani są do posiadania kamer i mikrofonów.