Polish language - interestingly, creatively, with passion; Montessori method in primary school

Celem zajęć jest ukazanie studentom – przyszłym nauczycielom języka polskiego i wszystkim zainteresowanym pedagogiką Marii Montessori samej idei nauczania tą metodą. Ważnym celem jest ponadto kształcenie umiejętności przygotowania szkolnych pomocy dydaktycznych oraz prezentacja i przygotowywanie pomocy używanych w procesie rozwijania umiejętności językowych i literackich uczniów klas IV–VIII stosowanych w pedagogice Marii Montessori. Zajęcia będą miały głównie praktyczny charakter, jako skoncentrowane na przygotowaniu i krytycznej analizie samodzielnie przygotowanych pomocy dydaktycznych do lekcji dotyczących zagadnień gramatycznych, ortograficznych, kształcenia literackiego oraz słownictwa i frazeologii.

Podczas zajęć studenci zapoznają się z zasadami pracy w szkołach Montessori oraz możliwościami przeniesienia stosowanych w nich rozwiązań do potrzeb tradycyjnego nauczania, dowiedzą się, czym jest lekcja trójstopniowa i na czym polega kontrola błędów w pomocach oraz jak wykorzystać dorobek oparty na kształceniu metodą Marii Montessori do poznania i utrwalenia nowych zagadnień.

Studenci zapoznają się z pomocami stosowanymi w pedagogice zgodnej z metodami Montessori przy rozwijaniu umiejętności językowych. Znajdą się wśród nich:

• tzw. pomoce sensoryczne – do kształcenia zmysłów, które są wstępem do poznawania języka polskiego, służą ćwiczeniu i utrwaleniu poznanych zagadnień lub występują równolegle z innymi pomocami,

• pomoce do edukacji polonistycznej.

Przyszli nauczyciele zastanowią się nad tym, jak pedagogika Montessori sytuuje się wobec nauczania podającego i konstruktywizmu oraz które jej elementy warto przenieść w odpowiednio dostosowanej formie do tradycyjnej szkoły. Rozważą także, czy da się prowadzić 45-minutową lekcję zgodnie z zasadami pedagogiki Montessori oraz które elementy podejścia montessoriańskiego warto wcielić w szkolne życie.

Szczegółowe tematy zajęć będą dotyczyły następujących zagadnień:

1. Czym jest pedagogika Montessori? Zasady pracy w klasie. Historia życia Marii Montessori. Sprzęt do robienia pomocy, wyposażenie sali. Księga ucznia.

2. Części mowy i kolory – czasownik, przysłówek

3. Części mowy i kolory – rzeczownik, przymiotnik, zaimek, liczebnik

4. Części mowy i kolory – przyimek, spójnik, partykuła, wykrzyknik.

5. Części mowy – pudełka gramatyczne.

6. Wzbogacanie słownictwa i frazeologia.

7. Ortografia i kolory.

8. Części zdania.

9. Pisanie opowiadań i inne wypowiedzi pisemne.

10. Omawianie lektur w ujęciu montessoriańskim, nauka wierszy.

11. Utrwalanie wiedzy. Jak zrealizować podstawę programową? Organizacja pracy ucznia, obowiązki nauczyciela. Dziennik umiejętności i wiedzy. Czy to działa? Omówienie pomocy wykonanych przez uczestników zajęć.

Literatura podmiotu (dla chętnych – podczas kolejnych lat pracy warto zajrzeć do źródeł):

Montessori M., Domy dziecięce, Warszawa 2005.

Montessori M., Odkrycie dziecka, Łódź 2014.

Montessori M., Wykłady londyńskie 1946, Warszawa 2019.

Montessori M., O kształtowaniu się człowieka, Warszawa 2019.

Montessori M., Sekret dzieciństwa, Warszawa 2019.

Montessori M., Dziecko w rodzinie, Warszawa 2020.

Montessori M., Co powinieneś wiedzieć o swoim dziecku, Warszawa 2020.

Literatura przedmiotu (skany potrzebnych stron znajdą Państwo na platformie Kampus)

Badura-Strzelczyk, Pomóż mi zrobić to samemu. Jak wykorzystać idee Marii Montessori we współczesności, Kraków 1998 (fragmenty).

Bednarczuk B., Osobowość autorska absolwentów klas Montessori w perspektywie doświadczeń i celów życiowych, Kraków 2016 (rozdział Podsumowanie i wnioski).

Davis S., Montessori w twoim domu, Ożarów Mazowiecki 2020 (fragmenty).

Epstein Paul, Z notatek obserwatora Montessori w praktyce, Kraków 2014 (rozdział 2).

Guz S., Edukacja w systemie Marii Montessori. Wybrane obszary kształcenia, t. I, Lublin 2016 (cz. I System edukacyjny Marii Montessori – podstawy pedagogiczne).

Guz S., Metoda Montessori w przedszkolu i szkole. Kształcenie i osiągnięcia dzieci, Lublin 2006 (rozdział 5).

Miksza M. (red.), Język oknem na świat – edukacja językowa w pedagogice Marii Montessori, Łódź 2015 (rozdział 2).

Miksza M., Zrozumieć Montessori, Impuls, Kraków 2018 (fragmenty).

Pitamic M., Naucz mnie samodzielności. Zajęcia metodą Montessori dla Ciebie i Twojego dziecka, Warszawa 2010 (rozdział 3).

Poussin Ch., Roche H., Hamidi N., Metoda Montessori od 6 do 12 lat, Warszawa 2019 (fragmenty).

Literatura pomocnicza:

Fisher R., Uczymy, jak się uczyć, Warszawa 1999 (rozdział 3).

Fisher r., Uczymy, jak myśleć, Warszawa 1999 (rozdział 4).

Student:

WIEDZA:

1) Zna (wymienia, opisuje) główne założenia kształcenia językowego zgodnego z metodą Montessori.

2) Zna (rozpoznaje, nazywa, opisuje) wybrane pomoce używane w metodzie Montessori do nauczania języka polskiego w starszych klasach szkoły podstawowej.

UMIEJĘTNOŚCI:

1) Potrafi korzystać z poznanych pomocy dydaktycznych zgodnych z metodą Montessori przy wprowadzaniu zagadnień językowych i literackich w dydaktyce szkolnej.

2) Wykorzystuje wiedzę o materiałach montessoriańskich do tworzenia własnych pomocy dydaktycznych, które mogą wspierać rozwijanie umiejętności językowych w klasie niemontessoriańskiej.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

1) Jest świadomy posiadanej przez siebie wiedzy i zna zakres nabytych umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju.

2) Umie współpracować w grupie i jest otwarty na nowe idee i gotowy do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów.

3) Rozumie problematykę etyczną związaną z odpowiedzialnością za trafność i sposób przekazywanej wiedzy, z uczciwością naukową oraz rzetelnością i uczciwością w sytuacji prowadzenia sporów naukowych i ideowych.

4) Ma świadomość znaczenia europejskiego i narodowego dziedzictwa kulturowego dla rozumienia wydarzeń społecznych i kulturalnych.

Zaliczenie, które student otrzymuje na podstawie:

- aktywności na zajęciach

- przygotowania jednej pomocy do wybranego bloku tematycznego zgodnie z kryteriami podanymi podczas zajęć oraz jednej strony z Księgi ucznia

- wymagana obecność na 80% zajęć

W zależności od rozwoju sytuacji epidemicznej zajęcia będą prowadzone w sali lub zdalnie z wykorzystaniem narzędzi Google Meet lub platformy Zoom.

Nie