Design History in Europe and USA

Treść wykładów obejmuje zakres czasowy: od rewolucji przemysłowej XIX w. i powstania tzw. „sztuki stosowanej” do końca XX wieku i pojawienia się zjawiska „celebrytyzacji” zawodu dizajnera. W czasie zajęć zostaną omówione m.in. takie pojęcia, zjawiska i ugrupowania, jak: Arts&Crafts Movements, Szkoła z Glasgow, Wienner Werkstatte, Bauhaus, Wystawa Paryska 1925 r. i triumf art deco, Wystawa Światowa w Nowym Jorku 1939 r. i stylistyka „streamline”, wzornictwo po II wojnie światowej i „pokojowe” zastosowanie wojennych wynalazków, dizajn po obu stronach „żelaznej kurtyny”, amerykanizacja świata zachodniego, dekady we wzornictwie (lata 50., 60., 70., 80. i charakterystyczna dla nich stylistyka), wzornictwo ostatnich dwóch dekad i pojawienie się projektanta-celebryty (np. Philippe Stark, Karim Rashid).

Cykl wykładów prezentuje historię dizajnu w Europie i USA poprzez pryzmat najważniejszych wydarzeń zachodzących w światowej gospodarce i polityce, takich jak np.:

• powstanie ugrupowań artystycznych podejmujących próby stworzenia otoczenia dla człowieka w dobie industrializacji (Arts and Craft Movments, Wienner Werkstatte),

• organizacja nowoczesnego szkolnictwa w dziedzinie projektowania (Bauhaus i Szkoła w Ulm),

• wystawy światowe Paryż 1900, 1925, Nowy Jork 1939 jako wyraz triumfu nowego stylu (secesja, art deco, streamline),

• obie wojny światowe jako poligon doświadczalny dla nowych technologii i wyzwanie dla projektowania przemysłowego. Alternatywne zastosowanie wojennych wynalazków (głównie tworzyw sztucznych) oraz wystawa Britain Can Make It jako pokaz nowych możliwości i tendencji w projektowaniu przemysłowym,

• okres „zimnej wojny” i jej oddziaływanie na projektowanie po obu stronach „żelaznej kurtyny”. Amerykanizacja świata zachodniego, wpływy wzornictwa krajów skandynawskich na projektowanie w Polsce,

• Dekady we wzornictwie: lata 50., 60., 70., 80. i charakterystyczna dla nich estetyka; wpływ kultury masowej na projektowanie

• Dizajn ostatnich lat i dwie postawy projektanta: celebryta versus projektant odpowiedzialny społecznie.

Prezentację historii dizajnu w Europie i USA uzupełnia przedstawienie najważniejszych zjawisk w polskiej sztuce stosowanej, m.in.:

• powstanie Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana, Warsztatów Krakowskich, Spółdzielni ŁAD i próby kreowania „stylu swojskiego”,

• organizacja produkcji przemysłowej w powojennej Polsce - IWP i BNEP.

Zjawiska z historii wzornictwa zostaną przedstawiona na przykładzie zarówno „ikon” dizajnu, jak i anonimowych, dobrze zaprojektowanych przedmiotów codziennego użytku.

Wybór:

G. Adamson, J. Pautt, Postmodernism. Style and subversion. 1970-1990, London 2011;

C. Benton, T. Benton (red.), Art Deco 1910-1939, London 2003;

N. Börnsen-Holtmann, Italian Design, Köln 1994;

L. Daenens, M. E. Bucquoye, Form from Flanders. From Henry van de Velde to Maarten van Severin 1900-2000, Ghent - Amsterdam 2001;

P. Dębowski, . Mrowczyk (red.), Widzieć/ Wiedzieć. Wybór najważniejszych tekstów o dizajnie, Kraków 2012;

C. McDermontt, Design. Sztuka projektowania, Bennington-Olszanica 1998;

J. Gola, M. Sitkowska, A. Szewczyk (red.), Sztuka wszędzie. Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie 1904-1944. katalog wystawy Zachęta, Warszawa 2012;

P. Greenhalgh (red.), Art Nouveau 1890-1914, London 2000;

R. Guidit, Design 1940-1990, Warszawa 1998;

T. Herbert, K. Huggis. The Decorative Tile, London 1995;

I. Huml Warsztaty krakowskie, Wrocław 1973;

I. Huml, Polska sztuka stosowana XX wieku, Warszawa 1978;

P. Korduba, Ludowość na sprzedaż, Warszawa 2013;

G. Kowalski, A. Sitkowska (red.), Powinność i bunt, Warszawa 2004;

K. Livingstone, L. Parry (red.), International Arts&Crafts, London 2005;

J. Mrozek, Główne nurty wzornictwa w Polsce w drugie połowie lat trzydziestych, w: Sztuka lat trzydziestych. Materiały Sesji SHS,Warszawa 1991;

D. Raizman, History of Modern Design, London 2010;

A. Sieradzka, Art Deco w Eurpie i w Polsce, Warszawa 1996;

A. Shaughnessy, Jak zostać dizanerem i nie stracić duszy, Kraków 2012;

A. Wojciechowski (red.), Polskie życie artystyczne w latach 1944-1960, Wrocław 1992;

J. M. Woodham, Twentieth-Century Ornament, New York 1990.

Miesięcznik „Projekt”- lata 1956-1990.

Wykłady mają na celu zaznajomienie studentów z powstaniem i rozwojem dizajnu w Europie i USA z uwzględnieniem przemian jakie zachodziły w polskiej sztuce stosowanej i projektowaniu przemysłowym. W założeniu mają być komplementarne do wykładów kursowych z historii sztuki powszechnej i polskiej i poszerzać wiedzę na ten temat.

Dodatkowo studenci zostaną zaznajomieni z terminami związanymi z warsztatem projektanta (ergonomia, typografia, koncept dizajn itp), jak również podstawowymi pojęciami z zakresu projektowania przemysłowego, jak np. universal design.

Zaliczenie pisemne - test wyboru ilustrowany slajdami