Leksykon i morfologia w językoznawstwie kognitywnym

fakultatywne

Kurs przeznaczony jest dla studentów zainteresowanych poznaniem podstaw kognitywnej teorii leksykonu i morfologii.

lektura monograficzna
w sali

Opis leksykonu i morfologii w ujęciu językoznawstwa kognitywnego; główna uwaga skierowana na podejście rozwijane przez Langackera w jego teorii gramatyki kognitywnej; podstawowe źródło danych: język angielski.

Opis leksykonu i morfologii w ujęciu językoznawstwa kognitywnego; główna uwaga skierowana na podejście rozwijane przez Langackera w jego teorii gramatyki kognitywnej; podstawowe źródło danych: język angielski.

Główne terminy i zagadnienia: kategoryzacja; kategorie złożone w modelu sieci; znaczenie jako konceptualizacja; wybrane aspekty obrazowania: względna wyrazistość podstruktur; poziom uszczegółowienia (i schematyczności), zakres predykacji, tło, perspektywa; rodzaje jednostek językowych; zdarzenie językowe; parametry symbolicznego kontinuum; kompozycjonalność w perspektywie metafory "klocków"; kompozycjonalność jako "efekt oglądu"; kompozycjonalność a analizowalność.

(wybrane fragmenty:)

Langacker, Ronald W. 1990. Concept, Image, and Symbol: The Cognitive Basis of Grammar. Berlin/New York: Mouton de Gruyter.

Langacker, Ronald W. 2000. "A dynamic usage-based model". In Langacker, Ronald W. Grammar and Conceptualization. Berlin: Mouton de Gruyter, 91-145.

Lee, David. 2001. Cognitive Linguistics: An Introduction. Oxford: Oxford University Press.

Taylor, John R. 1995. Linguistic Categorization. Prototypes in Linguistic Theory. 2nd Edition. Oxford: Clarendon Press (1st edition 1989).

Taylor, John R. 2002. Cognitive Grammar. Oxford: Oxford University Press.

Literatura dodatkowa:

Krzeszowski, Tomasz P. 1997. "O znaczeniu przymiotnika kognitywny". In Grucza, Franciszek i Maria Dakowska (eds). 1997. Podejścia Kognitywne w Lingwistyce, Translatoryce i Glottodydaktyce. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 23-31.

Efekty obowiązujące dla studentów przyjętych przed rokiem akademickim 2022/2023:

Po ukończeniu przedmiotu student zna podstawy kognitywnej teorii leksykonu oraz teorii morfologii w ujęciu gramatyki kognitywnej Langackera oraz przykładowe opisy wyrażeń leksykalnych o różnej złożoności morfologicznej i może z łatwością rozwijać swoją wiedzę w zakresie leksykonu i morfologii kognitywnej, jak też językoznawstwa kognitywnego w ogólności.

Kształcenie językowe na poziomie B2+

Efekty obowiązujące dla studentów przyjętych po roku akademickim 2022/2023

WIEDZA

Studenci znają i rozumieją:

- podejście językoznawstwa kognitywnego do opisu leksykonu i morfologii, ze szczegolnym uwzględnieniem struktur semantcznych.

- narzędzia analityczne teorii gramatyki kognitywnej służace do opisu leksykonu i morfologii.

- rolę tzw. "wymiarów obrazowania" w tworzeniu znaczeń wyrażanych przez jednostki leksykane i morfologiczne.

UMIEJĘTNOŚCI

Studenci potrafią:

- posługiwać się narzędziami analitycznymi teorii gramatyki kognitywnej do opisu leksykonu i morfologii.

- studiować literaturę przedmiotu na temat opisu leksykonu i morfologii w ujęciu językoznawstwa kognitywnego.

- rozpoznawać różnice pomiędzy odmiennymi podejściami metodologicznymi do badań nad tworzeniem znaczeń wyrażanych przez jednostki leksykane i morfologiczne.

- przedstawić zdobytą wiedzę w sposób spójny, precyzyjny i poprawny językowo, posługując się językiem angielskim na poziomie C2 według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego, dobierając odpowiednio formy wypowiedzi do sytuacji komunikacyjnej.

- komunikować się ze zróżnicowanym kręgami odbiorców (kompetencje mediacyjne), w szczególności w celu omawiania tworzenia znaczeń wyrażanych przez jednostki leksykane i morfologiczne.

- z łatwością rozwijać wiedzę w zakresie językoznawstwa kognitywnego, jak i utrzymywać naturalną ciekawość.

- wykorzystać wiedzę na temat roli wymiarów obrazowania w tworzeniu znaczeń wyrażanych przez jednostki leksykane i morfologiczne do praktyki translatorskiej.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

Studenci są gotowi do:

- krytycznej oceny własnej wiedzy językoznawczej i umiejętności związanych ze zbieraniem, analizą i interpretacją danych językowych.

- wykorzystania wiedzy i umiejętności uzyskanych w trakcie kursu, w szczególności umiejętności związanych z samodzielną lekturą i analizą tekstów naukowych do kształcenia ustawicznego oraz rozwoju osobistego i zawodowego.

- wzięcia odpowiedzialności za pracę własną i poszanowanie pracy innych.

- dbałości o precyzyjne i wiarygodne formułowanie swoich myśli.

- troski o przestrzeganie zasad etyki zawodowej, rozwijanie etosu zawodu oraz zasad i norm etycznych w nauce.

Kurs prowadzony jest w formie dyskusji i zadań analitycznych wykonywanych indywidualnie i w małych grupach.

Podstawą oceny końcowej są wyniki dwóch testów pisemnych: środsemestralnego (40%) i końcowego (60%); oba test mają formę mieszaną: kilka pytań typu "test wyboru", kilka pytań typu "test luk" i jedno pytanie otwarte.

Dodatkowe 10% można otrzymać za nieobowiązkową pracę pisemną; na ocenę ma też wpływ aktywne uczestnictwo w dyskusjach.

Dopuszczalne są najwyżej 3 nieobecności.