(in Polish) Praca z rodziną

Przedmiot ma za zadanie przybliżyć studentom możliwości pracy z rodziną z wieloma problemami. Punktem wyjścia jest zapoznanie uczestników z ideą empowermentu oraz wskazanie wykorzystania tego podejścia w pracy z jednostką i rodziną w grupie ryzyka. Ponadto, zajęcia przygotują do rozpoznawania i praktycznego wykorzystania zasobów socjo-kulturowych w procesie wsparcia poszczególnych członków, jak i rodziny w ujęciu systemowym. Prezentowane kwestie wskażą studentom możliwości stosowania rozmaitych strategii i procedur, metod i technik mających na celu aktywne i skuteczne zapobieganie zagrożeniom bądź rozwiązywanie problemów w środowisku rodzinnym. Istotne treści dotyczą też postawy profesjonalisty w pracy z dziećmi i ich rodzicami.

Celem zajęć jest również przybliżenie studentom zagadnień związanych z technikami i strategiami pomocowymi stosowanymi wobec rodzin dysfunkcyjnych.

Przedmiot ma za zadanie przybliżyć studentce/studentowi możliwości pracy z rodziną z wieloma problemami. Zapozna uczestniczkę/uczestnika zajęć z ideą empowermentu oraz wskaże wykorzystanie tego podejścia w pracy z jednostką i rodziną w grupie ryzyka. Student pozna wyniki badań na temat czynników chroniących i czynników ryzyka w kontekście specyficznych zachowań problemowych dzieci, młodzieży, jak i dorosłych. Ponadto, przedmiot przygotuje do rozpoznawania i praktycznego wykorzystania zasobów socjo-kulturowych w procesie wsparcia jednostki i grupy w sytuacji kryzysowej. Studentka/student nabędzie umiejętność pracy na zasobach poszczególnych członków, jak i rodziny w ujęciu systemowym. Założeniem przedmiotu jest również wskazanie źródeł i przyczyn uprzedzeń i nietolerancji oraz strategii przeciwdziałania wykluczeniu i marginalizacji. Przedmiot przygotuje studentkę/studenta do opracowania i stosowania rozmaitych strategii i procedur, metod i technik mających na celu aktywne i skuteczne zapobieganie zagrożeniom bądź rozwiązywanie problemów w środowisku rodzinnym. Istotne treści dotyczą też postawy profesjonalisty w pracy z dziećmi i ich rodzicami. Analiza „dobrych praktyk” dotyczących udzielania wsparcia, pomocy bądź terapii pozwoli na podniesienie efektowności w przyszłej pracy z rodziną z wieloma problemami.

W trakcie zajęć studenci zostaną zapoznani ze specyfiką pracy z rodziną dysfunkcyjną, poznają strategie postępowania w pracy rodzinami w następujących sytuacjach: choroba alkoholowa, przemoc, choroba psychiczna w rodzinie, niepełnosprawność w rodzinie, sytuacje kryzysowe w rodzinie. Słuchacze nabędą również wiedzę i umiejętności z zakresu skutecznego komunikowania się z rodziną problemową, potrzebującą wsparcia.

Bilans nakładu pracy student/tki:

- uczestnictwo w zajęciach (godziny kontaktowe)– 20 godz.

- przygotowanie do zajęć – 20 godz.

- przygotowanie do moderowania tematu – 20 godz.

- przygotowanie do zaliczenia – 30 godz.

Razem: 90 godz.

1. Braun-Gałkowska M. (1992) Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z małżeństwa. Lublin TN KUL.

2. De Barbaro B.(red.) (1999) Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Wydanie II. Kraków: Wydawnictwo UJ.

3. Gibson L.C. (2018) Dorosłe dzieci niedojrzałych emocjonalnie rodziców. Kraków Wydawnictwo UJ.

4. Jarczyńska, J. (2017) Empowerment w pracy socjalnej jako skuteczne podejście stosowane w rozwiązywaniu problemów społecznych, Pedagogika XXXIV/2/2017.

5. Krasiejko I. (2012) Metodyka działania asystenta rodziny. Różne modele pracy socjalnej i terapeutycznej z rodziną. Katowice, Wydawnictwo Naukowe: „Śląsk”.

6. Krasiejko, I. (2019) Rodzina z dziećmi. Rodzina dysfunkcyjna. Warszawa: Defin.

7. Kulesza, M. (2017) Rodzinne zasoby w pedagogice i praktyce psychopedagogicznej, Warszawa: Defin.

8. Liberska H., Janicka I. (red.) (2021) Psychologia rodziny. Wydawnictwo Naukowe PWN.

9. Linek A., Kurtyka-Chałas J. (2019) Rodzina przed lustrem. Analiza codziennych problemów z perspektywy matek i ojców. Warszawa-Poznań WWS.

10. Praca socjalna z dziećmi, młodzieżą i rodziną (2014), red. M. Ruszkowska, M. Winiarski, Nowa Praca Socjalna, Warszawa.

11. Rostowska T. (2009) Psychologia rodziny. Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań. Wyd. Difin.

12. Schier K.(2020) Dorosłe dzieci. Psychologiczna problematyka odwrócenia ról w rodzinie. Warszawa Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.

13. Wasilewska-Ostrowska K. (2014) Praca socjalna z osobą uzależnioną i jej rodziną. Difin.

Po zakończeniu zajęć student/ka

w sferze wiedzy:

 ma interdyscyplinarną i diagnostyczną wiedzę na temat pracy z rodziną z wieloma problemami

 ma wiedzę o procedurach konstruowania, wdrażania i ewaluowania projektów na rzecz rozwoju czynników chroniących oraz redukowania i zapobiegania występowaniu czynników ryzyka w rodzinie

 posiada wiedzę pozwalają na odróżnienie rodziny prawidłowo funkcjonującej od rodziny dysfunkcyjnej

 posiada wiedzę teoretyczną dotyczącą funkcjonowania rodzin z problemami: uzależnień, przemocy, niepełnosprawności, choroby psychicznej

w sferze umiejętności:

 umie określać zasadność i adekwatność stosowania sposobów reakcji o charakterze zapobiegawczym, wychowawczym, terapeutycznym, pomocowym, integracyjnym itp. do rozwiązywania określonego rodzaju problemów występujących w rodzinie

 potrafi współdziałać i pracować w grupie w trakcie wykonywania ćwiczeń warsztatowych

 potrafi wskazać różnice pomiędzy rodziną prawidłową i rodziną dysfunkcyjną

 potrafi wskazać techniki pomocowe i strategie odziaływań wobec rodzin z różnorodnymi problemami i dysfunkcjami

w sferze kompetencji społecznych:

 ma świadomość znaczenia interdyscyplinarnej wiedzy i profesjonalnych umiejętności i rozumie potrzebę ich stałego rozwoju

 docenia znaczenie odpowiedzialnego i racjonalnego przeciwdziałania zagrożeniom i problemom oraz ograniczania szkód występujących w rodzinie z grupy ryzyka

 ma świadomość znaczenia wczesnego diagnozowania problemów rodzinnych i dostosowywania form pomocy do aktualnych problemów rodziny

obecność na zajęciach

- aktywny udział w zajęciach (praca indywidualna i praca w grupie)

- moderowanie tematu

- zaliczenie ustne – rozmowa ewaluacyjna