Polish-Lithuanian Commonwealth in the memory cultures in Belarus, Lithuania and Ukraine

Zajęcia będą poświęcone omówieniu glównych wydarzeń i postaci z przeszłości Rzeczypospolitej Obojga Narodów funkcjonujących w społeczeństwach Białorusi, Litwy i Ukrainy jako miejsca pamięci. W centrum uwagi będą wspólne a kontrowersyjne tematy wystepujace w kulturach pamięci trzech narodów którzych przodkowie zamieszkiwały terytorium połączonego państwa.

Bloki tematyczne:

1) Historia, pamięć i polityka: wprowadzenie teoretyczne,

2) Unie jagiellońskie,

3) Zwycięstwa i klęski,

4) Unia cerkiewna,

5) Powstania kozackie i wojna z Moskwą,

6) Konstytucja 3 maja oraz powstanie kościuszkowskie.

Podstawowa:

A. Assmann, Między historią a pamięcią: antologia / red. nauk. M. Saryusz-Wolska, Warszawa 2013.

A. Bumblauskas, Wielkie Księstwo Litewskie: wspólna historia, podzielona pamięć; tł. z lit. A. Malewska, Warszawa 2013;

Dialog kultur pamięci w regionie ULB / pod redakcją A. Nikžentaitisa i M. Kopczyńskiego, Warszawa 2014;

N. Jakowenko, Obraz sąsiada w ukraińskich podręcznikach historii, „Res Publica”, 25 I, [on-line:] https://publica.pl/teksty/obraz-sasiada-w-ukrainskich-podrecznikach-historii-3153.html

Kultury historyczne Polski i Ukrainy: o źródłach nieporozumienia między sąsiadami / pod red. T. Stryjka i V. Sklokina, Warszawa 2021;

T. Maresz, Wspólne dzieje dwóch narodów a ich prezentacja we współczesnych polskich a ich prezentacja we współczesnych polskich i ukraińskich podręcznikach do historii, [w:] Polska–Europa–Świat w szkolnych podręcznikach historii. Zbiór studiów / red. S. Roszak, M. Strzelecka, A. Wieczorek, Toruń 2008, s. 272-280;

Wspólne dziedzictwo: Rzeczpospolita Obojga Narodów w polskiej, litewskiej i ukraińskiej historiografii XIX i XXI wieku / pod red. M. Hoszowskiej, J. Pisulińskiej, P. Sierżęgi i L. Zaszkilniaka, Rzeszów 2019;

450 lat Unii Lubelskiej. Kongres Dwóch Unii. Od Unii Lubelskiej do Unii Europejskiej / praca zbiorowa pod red. K. Czerlunczakiewicz, H. Mącika, M. Trzewika, Lublin 2020.

Uzupełniająca:

A. Erll, Kultura pamięci: wprowadzenie; przekład A. Teperek, Warszawa 2018;

R. Kamuntavičius, Interpretacje przeszlości. Litewskie, polskie i białoruskie mapy historyczne, [w:] Przegląd Wschodni, t. XIII, z. 3(51), s. 913-944;

Kto wygrał bitwę pod Grunwaldem: tradycja grunwaldzka wśród narodów Europy Środkowo-Wschodniej / D. Mačiulis, R. Petrauskas, D. Staliūnas; tłum. B. Piasecka, Warszawa 2020;

A. Nikžentaitis, The Grand Duchy of Lithuania and the Polish-Lithuanian Commonwealth as an Ideological Foundation of the Unity of Intermarium, [in:] Politeja, 2018, nr. 6, p. 91-105;

T. Snyder, Rekonstrukcja narodów. Polska, Ukraina, Litwa, Białoruś 1569-1999, Sejny 2006;

Pogłębienie wiedzy o wydarzeniach, postaciach i zjawiskach z historii dawnej Rzeczypospolitej, występujacych w pamięci zbiorowej Białorusi, Litwy i Ukrainy;

wyjaśnienie społeczno-politycznych funkcji mitologizowanych postaci i wydarzeń wspólnej przeszłości;

umiejętność zestawienia wzajemnie sprzecznych pamięci i odejścia od jednostronnych ujęć w celu zrozumienia „innych”

W ocenie będą stosowane następujące kryteria:

-obecność na zajęciach (dopuszczalna liczba nieusprawiedliwionych nieobecności – 3)

- egzamin pisemny na zakończenie kursu